Nijinski S Heaven
UIT DE KUNST
In het oeuvre van beeldhouwster Joyce Bloem (1951) spelen
dansers en wachters een belangrijke rol. Figuren die in de
Balinese cultuur veel voorkomen. Hoewel de wachter syno
niem voor onbeweeglijkheid is en de danser voor beweging,
bestaat er toch een overeenkomst in beide. Bewegingen zijn
aaneenschakelingen van ogenblikken van rust en van uit een
onbeweeglijke houding kunnen er bewegingen ontstaan. Ik
zie hier ook weer de overeenkomst met Balinese dans, waarbij
momenten van snelle bewegingen afgewisseld worden door
momenten van verstarring.
Een danser die sterk tot de verbeelding van
Joyce spreekt, is de legendarische Russische
danser Vaslav Nijinski die beroemd is gewor
den door zijn rollen in Le Sacre de Printemps
en vooral L'après-midid'un Faun van Les Bal
lets Russes. Nijinski was gekend om zijn hoge
sprongen en danste als enige mannelijke
danser op spitzen. Naast een fabelachtige
danstechniek gaf hij de karakters die hij
moest uitbeelden diepgang.
Een tentoonstelling over hem in het Parijse
Musée d'Orsay aan het begin van de 21e
eeuw raakte Joyce diep en inspireerde haar
tot het maken van verschillende beelden. Het
beeld Nijinski S Heaven spreekt mij zeer aan.
Ze gaf dit beeld die naam omdat ze hem een
zetel in de hemel gunde 'waar hij neerkijkt
op ons schepselen om te begeleiden met zijn
goddelijke dans die liefde en passie ademt'.
We zien Nijinski als een naakte, slanke figuur
met blond haar, relatief grote voeten en een
wit geschminkt gezicht met een smartelijke
uitdrukking. Misschien heeft ze hem die uit
drukking gegeven doordat hij aan het eind
van zijn leven krankzinnig is geworden. Hij
houdt zijn beide handen voor zijn geslacht.
Door de handen een donkere kleur te geven
werken ze als een soort schaamlap.
Naast keramische beelden maakt Joyce
video's, installaties, grote beelden voor
publieksruimten, gedichten en verhalen.
Haar Indische achtergrond is een belang
rijk inspiratiebron. Hierdoor ontstonden
Sawah Belanda, die ze in 2006 met haar zus
Marion Bloem schiep, en het beeld Rumah
Bunga.
Joyce Bloem is een van de kunstenaars die
niet mogen ontbreken op de tentoonstel
ling Indisch DNA in het Coda museum en
ACEC in Apeldoorn van november 2014 t/m
februari 2015.
FOTO: MICHIEL ELSEVIER STOKMANS
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand kunst die is
ontstaan uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
mei 2014 25
Moesson #11 mei 2014.indd 25
