Meer lezen?
li i'S in
INTERVIEW
11 II
'Dat Poncke Princen sympathie had
voor de Indonesische vrijheidsstrijd,
valt te begrijpen. Te verfoeien valt dat
hij daadwerkelijk de wapens opnam
tegen zijn eigen landgenoten.' Of: 'Ik
heb hem gekend, Poncke Princen, toen
ik na de overdracht bij de immigra
tiedienst werkte. Ook de Indonesiërs
hadden een hekel aan hem. Als hij
langsliep, spuugden ze achter zijn rug
op de grond.'
In april 2004 publiceerde Moesson een
artikel met lezersreacties op de dood
van Poncke Princen. Dit artikel is terug
te lezen in ons online archief via
www.moesson.nl. In Moessons online
jaargangen zijn 30 hits te vinden op
'Poncke Princen'.
en uiteindelijk hebben we krontjongliedjes
gezongen.'
Wat wil je het publiek met deze voorstel
ling vertellen?
'Met deze voorstelling probeer ik vanuit
mezelf mijn relatie met Indonesië te ontdek
ken. En wat is die dan? Voor veel Indo's is die
relatie die van de romantiek en de pijn: O, we
kwamen hier in Nederland en hier was het
zo koud en daar in Indië was het zo mooi.
Kassian. En dan heb je die humor, dat petjoh,
dat is allemaal heel grappig. Ik had zo weer
een stuk kunnen maken van anderhalf uur
zoals I.N.D.O., met die humor en die liedjes,
maar ik dacht: nee daar wil ik van wegblijven.
Als ik wil onderzoeken wat mijn relatie met
Indonesië is, dan moet ik echt gaan kijken:
wat is het dan wél?'
En?
'Wij hebben ons als theatergroep ten doel
gesteld om de ex-koloniën te bezoeken en
met de mensen daar samen een verhaal te
vertellen door samen een voorstelling te
maken. In Indonesië hebben ze er helemaal
geen boodschap aan dat mijn ouders het
hier zo koud hadden. Zeggen ze: "O, maar dat
is orang campur-problematiek." En dan zeg
ik: Ja, maar jullie voorouders hebben mijn
voorouders met bamboesperen afgemaakt.
"O ja, hoe dan? Waarom dan? Wat is daar
gebeurd?" Als we samen een verhaal willen
vertellen, moet ik een gemeenschappelijk
punt vinden in onze geschiedenis. En dat is
niet: "We kwamen aan in Amsterdam en we
zagen vuilnismannen die wit waren."'
Je vertelt ook het verhaal van Saïdja en
Odah. Die eerste kennen we uit de Max
Havelaar. Waarom is Adinda vervangen
door Odah?
'Poncke Princen had een Indonesische vrouw
en die heette Odah. Ik vind het schrijnend
dat in zijn biografie maar twee bladzijden
over haar staan. Heel weinig, terwijl hij drie
maanden met haar was getrouwd en op het
moment dat de Nederlanders hem bijna te
pakken hadden, vluchtte hij en liet hij haar in
de steek. Hij heeft haar niet eens beschermd.
Daar begint hij voor mij in de grond te zak
ken. Dan denk ik: wat was dat voor vent? In
het stuk vertellen we haar verhaal en van
een jongetje Saïdja, met wie ze samen op
groeit. Een Indonesisch jongetje. Ik heb van
haar een halfbloed gemaakt. Zij is verwekt
door de baas van de suikerfabriek bij een
baboe. Ik vind dat ik die vrijheid mag nemen.'
Jullie halen met dit stuk wel een hele
boel overhoop.
'We vertellen een sprookje. Er was eens...
en wij vertellen het sprookje van Saïdja
en Odah. Daarom is die titel zo goed: Once
upon a time in the East. We noemen het een
'eastern'. En het eindigt met een shoot-out.
We gebruiken het thema van The Good, the
Bad and the Ugly maar dan op een bamboe
fluit. En daar speel ik dan doorheen op de
mini-gamelan.
Ik ben aan het onderzoeken wat mijn relatie
is met Indonesië. Niet met Nederlands-Indië
en niet met tempo doeloe. En wat ik van mijn
ouders weet, is dat die relatie met Indonesië
altijd is ontkend. Die bestaat gewoon niet.
Maar waarom dan? Ligt dat bij de Bersiap?
Ik vraag het me af. Is het toen uit elkaar ge
scheurd? Of was dat daarvoor al? Daar werd
niets over gezegd. Ik weet wel van mijn oom,
die heb ik gisteren begraven, dat hij de enige
was in de familie met Indonesische vrienden.
Echte vrienden. En de rest, die gingen niet
om met Indonesiërs, ja daar dealde je soms
mee, net zoals je dealde met Belanda's, maar
dat werden geen vrienden. Maar er stroomt
hetzelfde bloed door onze aderen. Dus wat is
dat dan?'
Paradevoorstelling
Once upon a time in the East
Speeldata (o.v.b.): 11 t/m 13 juli in
Den Haag, 18 t/m 20 juli in Utrecht,
21 t/m 24 augustus in Amsterdam.
16 Moesson
Moesson #1 juli 2014.indd 16
27-06-14 15:45