INDONESIË
JAKARTA MON AMOUR
Toen Joko Widodo in 2012 namens de PDI-P
werd verkozen tot gouverneur van Jakarta
waren veel mensen benieuwd of hij in staat
was hetzelfde 'Obama-effect' in de hoofdstad
te bewerkstelligen. In de metropool zouden
de politieke krachten groter zijn en is het
daarom lastiger om dingen voor elkaar te
krijgen. Maar zijn ontwapenende jongens
achtige glimlach en zijn oprechte interesse
in de inwoners van Jakarta maakt dat hij
snel de harten van de mensen wint. In de
amper twee jaar dat hij de scepter zwaait
in de Indonesische hoofdstad wist hij al
veel voor elkaar te krijgen. Zo is hij de eerste
gouverneur die serieuze stappen neemt om
de jaarlijks terugkerende overstromingen in
Jakarta een halt toe te roepen. Het mini
mumloon in de hoofdstedelijke provincie
steeg bovendien met veertig procent en hij
gaf de armste inwoners gratis toegang tot
onderwijs. Allemaal maatregelen waar de
inwoners van Jakarta écht op zitten te wach
ten. Ook ziet hij er persoonlijk op toe dat zijn
ambtenaren hun werk goed doen en zich aan
hun werktijden houden. Wie te vaak te vroeg
weggaat, hoeft niet meer terug te komen.
Ook verplicht hij zijn ambtenaren om een
keer per maand met de fiets naar kantoor te
gaan om zo de files en de daarmee gepaard
gaande vervuiling te beperken.
SCHOON BLAZOEN
In tegenstelling tot zijn tegenstrever Pra-
bowo heeft Joko Widodo een ongeschonden
blazoen. Hij heeft geen persoonlijke connec
ties mijn Orde Baru-politici, heeft geen mili
tair verleden en is ook nog nooit in opspraak
geraakt. Van Prabowo Subianto kan dat niet
worden gezegd. Hij was in het verleden ge
trouwd met de Siti Hediati - Titiek - Soehar-
to. De dochter van oud-president Soeharto.
Zijn vader Sumitro Djojohadikusumo was
22 Moesson
respectievelijk minister van economische
zaken en minister voor technologie en ont
wikkeling onder wijlen president Soeharto.
MILITAIR VERLEDEN
Prabowo heeft net als Soeharto en Yud-
hoyono een militair verleden. Alledrie zijn
generaal geweest en Prabowo en Yudhoyono
zaten bij elkaar in de klas op de militaire
academie. En hoewel Prabowo zich aan de In
donesische kiezers presenteert als een demo
craat en een economisch vernieuwer, doen
zijn militaire palmares anders vermoeden.
Hij stond aan het hoofd van de ninja's des
doods die op Oost-Timor onafhankelijkheids
strijders vermoordden. Een jaar later tijdens
de reformasi in 1998 was hij generaal van
Kostrad, de strategische reserves. Hij pleitte
er in een publiek debat voor de demonstra
ties van 'de verraders' met geweld de kop in
te drukken. Hij vond dat de demonstraties
de kans waren om 'de Chinezen eens en voor
altijd het land uit te jagen'. Hij kon dit met de
hulp van de moslims en militairen in het land
voor elkaar krijgen. Niet het onbesproken
gedrag waar Widodo prat op gaat.
IT'S THE ECONOMY STUPID!
Net als zijn politieke leermeester, is de poli
tieke agenda van Prabowo voornamelijk eco
nomisch gekleurd en gebaseerd op winstbe
jag. Hij vindt dat de economie en het leger de
pijlers zijn van de Indonesische welvaart. Een
Orde Baru-esque visie. Hij probeert stemmen
te winnen door in te spelen op de onrust
onder arbeiders over loon en arbeidsvoor
waarden. Als een ware demagoog belooft hij
zijn gevolg tijdens verkiezingsbijeenkomsten
meer salaris en kortere werkdagen. Ook op
het platteland. Ook zegt hij op te komen voor
het leger en de islam. Twee groepen die vol
gens hem onterecht aan belang en invloed
hebben ingeboet sinds de val van Soeharto.
ORDE BARU IN EEN NIEUW JASJE
De agenda en tactiek van Prabowo doen in
veel denken aan die van Soeharto. Steun ver
garen onder het leger, de moslims en op het
platteland door economische welvaart te be
loven. Een boodschap waar in - pak hem beet
- 2000 hard om zou worden gelachen. Maar
in 2014 zijn er verrassend veel kiezers die wel
wat zien in de 'sterke man' Prabowo. En dat is
niet zo verwonderlijk. De reclamecampagne
met aanstekelijke YouTube-filmpjes met
Mas Garuda in de hoofdrol, zijn vakkundig
gemaakt en spreken een groot publiek aan.
Net als andere populisten weet hij heel goed
de ontevreden onderbuikgevoelens van een
grote groep mensen aan te spreken.
NEK-AAN-NEK RACE
Als we de polls mogen geloven wordt het 9
juli een nek-aan-nek race tussen Jokowi - de
man die spreekt met zijn daden - en Prabowo
- de man die veel spreekt om zijn daden uit
het verleden te verdoezelen. Beide presi
dentskandidaten hebben in elk geval één
ding gemeen. Over marketing hoef je ze niets
te leren en beiden houden de kiezer een 'ver
beterd en welvarender' Indonesië voor. Maar
kiezen voor Prabowo, lijkt kiezen voor Orde
Baru 2.0 en onverdraagzaamheid. Hoewel Jo
kowi van buitenaf gezien de beste president
voor Indonesië lijkt, ligt ook hier een gevaar
op de loer: ook Jokowi is afhankelijk van de
mensen om zich heen. Eén corrupte minister
en zijn ongeschonden blazoen is geschiede
nis. De vraag is hoe hij met zulke tegenslag
omgaat. En het is de vraag of hij als president
net zo doortastend kan zijn als gouverneur of
burgemeester. Wie er op 9 juli de presidents
verkiezingen ook wint, het valt te hopen dat
de frisse wind die ze de kiezer voorhouden
geen stinkende natte wind blijkt te zijn.
Moesson #1 juli 2014.indd 22
27-06-14 15:45