Stilleven met papaja
0
UIT DE KUNST
Olieverf op doek,
afmetingen: 62 x 43 cm
incl. lijst
Op de tentoonstelling Indisch DNA wordt
naast hedendaagse, ook klassiek moderne
kunst uit de eerste vijftig jaar van de 20e
eeuw geëxposeerd. Veelal van kunstenaars
die in Nederland zijn geboren en naar Indië
trokken en daar gewoond en gewerkt heb
ben. Het Indisch DNA van deze Hollanders
was dan ook cultureel of geestelijk. Een van
die kunstenaars was Ries Mulder (1909-1973).
Geboren in IJsselstein, begon hij als huis
schilder in Utrecht, maar al gauw besloot
hij kunstschilder te worden. Hij heeft veel
geleerd van de schilders Otto van Rees en
Charles Eyck. Aanvankelijk schilderde hij
naturalistisch.
In 1940 ging hij op uitnodiging van een
vriend naar Indië op studiereis. De oorlog
dwong hem echter tot een veel langer ver
blijf, waarvan zo'n drieënhalf jaar in Japanse
interneringskampen. Na zijn internering
heeft hij in Magelang en Batavia gewoond
waar hij veel portretten in opdracht van rijke
Indo-Chinezen maakte.
Terug in Nederland ontwikkelde hij tussen
'46 en '48 een eigen laat-kubistische stijl,
beïnvloed door Picasso, maar vooral door
Georges Braque. Aan dit schilderij dat hij
in 1950 in Bandung vervaardigde, kun je dat
goed zien. Typerend zijn de hoekige geome
trische vormen, van elkaar gescheiden door
scherpe zwarte lijnen. Het Indische element in
het schilderij is het stuk papaja. Ries Mulder is
een van de weinige Nederlandse schilders in
Indië die in een moderne stijl werkte.
In 1948 keert hij terug naar Indië om op
uitnodiging van de Nederlandse regering
een opleiding tot tekenleraar te beginnen; de
voorloper van de Akademi Seni-Rupa Indone
sia (ASRI) in Bandung. Ries ontwikkelde zelf de
lesmethodes op de academie. Zijn moder
nistische, abstracte stijl en zijn manier van
lesgeven in kunstgeschiedenis en kunstbe
schouwing hebben een enorme invloed gehad
op zijn Indonesische leerlingen. Hij werd door
hen op handen gedragen. Een aantal van hen
zijn beroemde kunstenaars geworden zoals
Popo Iskander (1927-2000) en But Muchtar
(1930-1993). In 1958 werd Ries Mulder door de
Nieuw-Guinea kwestie gedwongen Indo
nesië te verlaten, tot groot verdriet van zijn
leerlingen. Maar ook viel het zwaar om weer
in Nederland te moeten leven.
Dit schilderij komt uit het bezit van Bep
Rietveld - de dochter van Gerrit - die samen
met haar man Otto Seyler een tijdje in Indië
woonde en in die tijd Ries Mulder heeft leren
kennen.
Indisch DNA, Coda-museum in Apeldoorn,
van november 2014 t/m januari 2015.
FOTO: MICHIEL ELSEVIER STOKMANS
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand kunst die is
ontstaan uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
juli 2014 23
Moesson #1 juli 2014.indd 23 27-06-14 15:45
