Ik heb een ronde gemaakt langs
de familie en alles opgeschreven
dat me werd verteld
ik veel over haar korte leven. Ik liet ze het
prachtige fotoalbum van hun grootmoeder
zien. Maar veel vragen over haar leven kon
ik niet beantwoorden. De kinderen waren
toen 15 en 11 jaar. Zo is het eigenlijk 30 jaar
geleden begonnen.
HOE KWAM JE AAN JE INFORMATIE?
Het idee om alles in een boek te stoppen,
kwam al vrij snel bij me op. Ja, het moest
die vorm krijgen. Op die manier kon ik alles
ordenen en vastleggen. Ik heb toen een
schema in scenario's gemaakt en ben via
deze methode aan het schrijven geslagen.
Je begint met verzamelen van alle stukjes
informatie over haar leven. Iedereen in de
familie wist van de executie van Dido en in
die tijd leefden nog veel familieleden. Bij
hen ben ik begonnen, omdat mijn vader
niet over het verleden wilde praten. Ik heb
een ronde gemaakt langs de familie en alles
opgeschreven dat me werd verteld. Door de
gesprekken kreeg ik Dido steeds scherper in
beeld. Maar de omstandigheden rond haar
dood bleven een vraagteken. In de familie
had niemand het over haar verzetsdaden.
Waarom niet? Wisten de mensen het niet
of wilden ze er niet over praten? Gelukkig
bleek mijn tweede moeder later veel van
mijn vader te hebben gehoord en dankzij
haar olifantengeheugen werd zij mijn
belangrijkste bron. Het versterkte de drang
om alles uit te zoeken en op te schrijven.
Haar levensverhaal ging voor mij een steeds
grotere rol spelen. Het verhaal moest eruit.
WAT BEN JE TE WETEN GEKOMEN OVER
DIDO?
Ik hoorde van iedereen dat Dido een
bijzondere, aparte vrouw was. Ze was anders
dan de anderen. In die tijd droeg zij al lange
broeken, floot op haar vingers om een taxi te
krijgen en klom bij feestjes over een muurtje
om niet in de wachtrij te hoeven staan.
Dido moet een opmerkelijke verschijning
zijn geweest in het uitgaansleven van
Batavia. Zij was stoer en ondernemend, ze
had branie. Ze zat bij de Java Motorclub
- een van de weinige vrouwen die er lid
was - en werd er gewaardeerd om haar
rijvaardigheid en technische kennis. Haar
bijnaam was Kid of Kiddo, een naam die het
ondernemende, avontuurlijke karakter van
haar goed uitdrukt. Dido was onorthodox,
onconventioneel, spontaan en vrijgevochten.
Een feministe avant la lettre.
HOE LAG DAT IN DE FAMILIE?
In de verhalen die ik van tantes hoorde, werd
zij soms neergezet als een egocentrische
vrouw. Ze was, zei men, over het paard
getild. Een vrouw met sterallures die altijd
in het middelpunt van de belangstelling
moest staan. Dat zij in de belangstelling
stond, is begrijpelijk. Dido was een knappe
vrouw. Ze was een populair fotomodel van
De Lamar Studio. Dido was het gezicht van
het biermerk Anker en van Modemagazijn
Gerzon. Haar portret was te zien in
bioscoopreclames en sierde de reclamezuilen
van het vooroorlogse Batavia. Mannen
vielen bij bosjes voor haar. Ik denk dat in de
negatieve verhalen ook vrouwelijke jaloezie
doorklinkt. Dido was een vrouw die bij
andere vrouwen die gevoelens opriep.
WAAROM GING ZE IN HET VERZET?
Er moest en zou een daad worden gesteld.
Ik denk dat haar beslissing voortkwam uit
een enorme kwaadheid over de Japanse
bezetting. Die kwaadheid maakte dat zij
vond dat je iets moest doen. Het zat gewoon
in haar karakter. Dido was bovendien politiek
geïnteresseerd en ze was een heel strijdbaar.
Daarom werd ze actief bij een verzetsgroep
in Batavia. Deze groep was klein, er waren
maar drie mannen en een andere vrouw
bij betrokken. Het is denkbaar dat zij deel
uitmaakten van een grotere verzetsgroep
die onder leiding stond van de reserve
kapitein KNIL A.L.J. Wernink. De hele groep, in
totaal dertien mensen, is door de Japanners
42 Moesson
Moesson #2 augustus 2014_V4.indd 42
24-07-14 00:01