INDIE
'Ik vind het wel lekker.
Ja, bitterzoet is lekker'
BITTERZOET
0
INTERVIEW
leen maar de familieverhalen en overleveringen overnemen,
maar ze ook transformeren. We veranderen ze en buigen
ze om naar onze eigen interesse, ons eigen belang, wat wij
nodig hebben.'
Geven we er daarom onze eigen invulling aan?
'Ja, elke generatie zal zijn eigen verhaal maken. Dat migratie-
verhaal is heel belangrijk voor de eerste generatie, maar het
is hun verhaal, ook nog wel van de tweede generatie, maar
daar ligt de focus op wat je met dat verhaal doet en de derde
generatie heeft er ook weer een heel andere kijk op.'
Wat is de kijk van de derde generatie?
'Heel fragmentarisch. O ja, ik geloof dat mijn opa en oma er
vandaan komen en ik wil ook wel een wajangpopje in huis
misschien. Enne, ik vind mezelf wel exotisch uitzien, net zo
als mensen uit Afrika of de Filippijnen. Dus dat hele koloniale
erfgoed, dat verandert en krijgt een andere plek.'
Is dat erg?
'Nee, ik vind dat niet erg. Maar ik vind het wel jammer als er
verhalen in de vergetelheid raken.'
Wat is daar tegen te doen?
'Mensen interviewen en dat documenteren. En dat gebeurt
ook wel. Verhalen van gewone mensen worden als geschie
denis beschouwd en opgeschreven. Tjalie Robinson is daar al
lang geleden mee begonnen. Ik ben niet voor niets abonnee
van Moesson.
Vind je dat de verhalen over Indo's ook buiten
Indische kring hun weg naar het grote publiek weten
te vinden?
'Eigenlijk nog niet genoeg, denk ik.'
Hoe komt dat?
'Indische uitingen worden heel vaak niet als zodanig
opgemerkt. Dan worden ze wel gezien, maar als gewoon
Nederlands, niet in hun eigenheid. Het boek Zonder moeder
van Karina Schaapman is daar een goed voorbeeld van. In de
kern gaat dat boek over dekolonisatie en migratie. Toen die
moeder hier kwam, wist ze helemaal niets, ze was berooid,
gescheiden, werd met de nek aangekeken door de wijk waar
zij en haar dochtertje kwamen te wonen. Die moeder heeft
geen plek kunnen veroveren in de Nederlandse maatschap
pij en daardoor heeft ze haar kind niet kunnen beschermen.
En daardoor raakt ook dat meisje in de problemen. Het boek
laat zien dat die zogenaamde geruisloze assimilatie hele
maal niet zo zorgeloos was.'
Maar daar ging het in de ontvangst van het boek
helemaal niet over.
'Daarom heb ik mijn boek aan Karina uitgereikt.'
En wat vind je dan van zo'n constatering dat het Indische
niet wordt opgemerkt?
'Dat is heel vaak pijnlijk.'
Je wordt er niet boos om?
'Nee.'
Waarom niet?
'Soms word ik er wel boos om. Maar ik vind het productiever
om te letten op dingen die wel gezien worden en te onder
zoeken hoe het dan zit.'
Mooie titel, Bitterzoet Indië.
'Ik kijk juist naar de gemengdheid. Zoete herinneringen,
maar ook bittere gedachtes over Indië. En al die verschillende
botsende herinneringen beïnvloeden elkaar. Dat vind ik heel
interessant.
Is bitterzoet eigenlijk een lekkere smaak?
'Ik vind het wel lekker... Ja, bitterzoet is lekker. Neem je zo
meteen nog een paar koekjes mee voor onderweg?'
HERINNERING EN NOSTALGIE
IN LITERATUUR. FOTO'S EN FILMS
DAMELA DATTYNANA
Bitterzoet Indië
Door Pamela Pattynama
Prometheus/Bert Bakker:
304 pagina's (paperback)
ISBN: 9789035132955
Prijs: €24,95
september 2014 17
Moesson #3 september 2014.indd 17
97-08-14 2317