Dit verlies van een kind is de tol die
de personages betalen voor wat er in Indie
allemaal is gebeurd
MOESSON
Moesson is een productie van
Hummelinck Stuurman Theaterbureau
en speelt in de Nederlandse theaters
van eind september tot en met begin
februari.
Acteurs: Bram van der Vlugt, Kitty
Courbois en Thom Hoffman
Tekst: Eric Schneider
Regie: Ger Thijs
Meer informatie via www.toptheater.nl
Birma-spoorlijn tewerkgesteld. 'De laatste
tijd denk ik wel vaker terug aan vroeger.
Het beeld dat ik heb van Indië wordt steeds
minder romantisch naarmate ik ouder
word. Ik ben als enige van drie broers nooit
terug naar Indonesië gegaan. Ik heb hier
altijd over getwijfeld, maar ik durfde de
confrontatie uiteindelijk niet aan. Zo vroeg
mijn broer Carel mij eens: "Weet je nog hoe
de Bengawanlaan eruitziet?" Als kinderen
kwamen wij daar vaak. Ik herinnerde mij een
grote allee met hoge bomen. Na zijn bezoek
aan Java vertelde hij me dat het niets meer
voorstelde dan een steeg. In de herinnering
is alles imposanter.' Eric Schneider houdt
een band met Indië door de mensen die
er hebben gewoond. 'Ik pik ze er zo uit op
straat, je vangt iemands blik en vindt meteen
herkenning. Het taaltje, de manier van doen,
de woordenschat.'
TOL
Hoe ouder hij wordt, hoe meer Schneider
zich verbaast over de manier waarop het
leven kan lopen. 'We hebben net de maand
augustus achter de rug', vertelt hij, 'een
maand waarin we niet alleen de slachtoffers
herdenken - we staan er ook bij stil dat wij
het hebben overleefd. Ik wilde een verhaal
schrijven over het overleven van een oorlog
als gezin. Tijdens de oorlog bestonden er veel
buitenechtelijke situaties. De getrouwde
Alice heeft tijdens de oorlogsperiode een
affaire met Mees maar wordt na afloop
geconfronteerd met het huwelijk met
haar echtgenoot, een dikke saaie dominee.
Veel Nederlandse vrouwen werden tijdens
de oorlog volwassen, omdat ze in het
vooroorlogse Indië in een heel veilige
werkelijkheid leefden. Deze verhaallijn wordt
in het stuk verweven met die van de dood
44 Moesson
Moesson #3 september 2014.indd 44
van Alice' oudste zoon Dieudonné, de broer
van Ferdy. Dieudonné overlijdt vlak na de
vrijlating uit het jappenkamp. Tijdens het
stuk komt het publiek erachter hoe dit is
gebeurd. Dit verlies van een kind is eigenlijk
de tol die de personages betalen voor wat er
in Indië allemaal is gebeurd. Mijn eigen vader
zei het al in 1935: "Het gaat fout met Indie als
we doorgaan op deze manier."'
Schneider heeft geen autobiografisch verhaal
geschreven, maar er komen wel biografische
elementen in voor. Zo is is de personage
Ferdy Aronius een diplomaat van beroep, net
als Eric Schneiders inmiddels overleden broer
Carel Schneider, beter bekend als de schrijver
F. Springer. Eric Schneider heeft veel van de
gebeurtenissen van dichtbij gezien. Tot zijn
elfde zat hij in het jappenkamp, hij kon bij
zijn moeder blijven omdat ze hem twee jaar
jonger had opgegeven. Sommige verhalen
zijn in zijn hoofd blijven zitten. 'Zeven jaar
geleden zei ik tegen mijn broer Carel dat ik
het idee had om van deze verhalen een boek
