tl
L
Indisch verdriet
LzersactiL
Herman Bussemaker (Soerabaja, 1935) maakte als kind
de oorlog mee als buitenkamper. Hij schreef boeken
over de Bersiap, was voorzitter van de Vereniging
Kinderen uit de Japanse Bezetting en Bersiap (KJBB) en
voorzitter van het Indisch Platform (IP). Toch beleefde
hij pas op late leeftijd zijn 'coming out' als Indo. Toen in
1991 een ei naar Ruud Lubbers werd gegooid, verdiepte
Herman Bussemaker zich in het onrecht dat veel Indi
sche families was aangedaan.
Door Ricci Scheldwacht
Illustratie Melroy Bisel
Dat onrecht, ook wel bekend als de Indische Kwestie,
beschrijft hij in Indisch verdriet. Daarin zoekt hij een
antwoord op de vraag waarom
opeenvolgende Nederlandse
regeringen halsstarrig bleven
volharden om achterstallige
salarissen aan militairen en
ambtenaren (backpay) en in
Indië geleden oorlogsscha
de niet te uit te keren.
Als belangrijke reden
noemt u alle verdra
gen sinds 1949 die
uitbetaling in de weg
hebben gestaan.
'Klopt. Daarnaast
is het lastig om het
Indische verhaal
goed uit te leggen.
Het leed van Indi
sche Nederlanders
telt minder zwaar. In
Nederland is er te
genover de joodse ge
meenschap een enorm
schuldgevoel. Minister
Zalm zei: "Jullie hebben
het niet zo erg gehad."
VOORGALERIJ
In zijn ogen en ook in die van andere bewindslieden
waren wij kolonialen, die eigen schuld dikke bult uit
Indië waren verdreven.'
Heeft u daarom dit boek geschreven?
'Ik wil de geschiedenis beschrijven over de verhouding
tussen de Indische gemeenschap en de overheid. Voor
mij blijft het onbegrijpelijk waarom elke regering meer
dan 60 jaar zo afwijzend is geweest.'
Geeft u in uw boek niet zelf al het antwoord?
'Dat het de staat te veel geld kost? Maar als je ziet hoe
royaal ze waren met het vergoeden van de oorlogs
schade aan de slachtoffers hier en aan de joodse
gemeenschap kan geld niet de reden zijn.'
U noemt in uw boek een bedrag van anderhalf miljard.
Later wordt er dan via Het Gebaar 385 miljoen euro
uitgekeerd. Veel mensen weten niet waar Het Gebaar
voor staat. Vanuit Indische hoek was er bovendien veel
kritiek op het IP: niet alle Indische organisaties voelden
zich door het IP vertegenwoordigd.
'Ja, dat ging er soms hard aan toe. Vooral Huib Deet-
man van Blimbing en Ernst Kollmann van het Indisch
Familie Archief ageerden fel.
In uw boek kunt u daar nu wel begrip voor opbrengen,
lees ik.
'Ach, jawel. Ik heb geen zwart-wit verhaal willen
schrijven over wij en zij. Ik laat de onmacht zien van
de politiek én van de Indische gemeenschap, waar het
aan eenheid ontbrak.'
In uw boek doet u een beroep op de volgende genera
ties. Denkt u dat die de handschoen zullen oppakken?
'Ik hoop het. Als wij er niet meer zijn, zullen zij onze
strijd moeten overnemen. Kijk naar de Surinaamse ge
meenschap, waarvan de achtste generatie nog steeds
problemen heeft met de slavernij. Als de regering
denkt dat ze met het uitsterven van de eerste genera
tie klaar is, denk ik dat ze zich vergist.'
Indisch verdriet
isbn: 9789089534675 416 blz.
29,90 paperback geïllustreerd
Uitgeverij Boom.
Verlangt u in deze wintermaanden ook naar tropische sferen? Dat
komt mooi uit, want Moesson mag 5 exemplaren van de dubbel-cd
Pasar Malam top 50 verloten! Kans maken op deze schijfjes vol hits
van Jack Jersey, Rosy Andres, de Valiants en Rudi van Dalm? Stuur
voor 14 januari een mailtje naar redactie@moesson.com, o.v.v. 'Pasar
Top 50'. Een kaartje sturen naar Moesson mag ook: Postbus 2074,
3800 CB Amersfoort. Vergeet niet uw naam en adres te vermelden!
januari 2015 7
Moesson #7 januari 2015.indd 7
20-12-14 08:57