Grumkof of Grumpie, zo noemden de leerlingen haar.
Als lerares regeerde ze met ijzeren hand over haar leerlingen.
Ruud Nagel denkt met liefde terug aan zijn juf Frans van toen.
HET JAAR 1962
Von
Grumbkow
Door Ruud Nagel Illustratie Ruud Nagel
Foto's met dank aan Henk Anthonijsz en Ben Dankmeyer
Ze was ongeveer van dezelfde leeftijd als
Marilyn Monroe, maar dat was dan ook hun
enige overeenkomst. In tegenstelling tot
deze wulpse, blonde actrice, oogde juffrouw
Von Grumbkow donker en tenger, had ze
een stug kapsel, een stoere motoriek en
een gezicht dat geregeld op onweer stond.
Bovendien droeg zij geen stilettohakken of
aanstootgevende jurkjes zoals de Holly-
woodster, wél stoere stappers en een tas ter
grootte van een gereedschapskist. Over de
dertig was ze en ongetrouwd, wat ons niet
verbaasde. Ze leek ons, ongenuanceerde
pubers, meer van de vrouwenliefde. Maar
hoe we ook over Von Grumbkow dachten, ze
was een grote persoonlijkheid. Vet cool zou je
haar nu kunnen noemen.
We schrijven Den Haag, 1962. Geroutineerd
parkeert ze haar muisgrijze, zwaar overhel
lende Lelijke Eend naast onze school, de
Morgenstond Mulo in Den Haag. Bij binnen
komst in ons klaslokaal kijkt ze onaantast
baar voor zich uit, stapt als een paratroeper
op het houten plateau dat haar dominantie
accentueert, laat haar tot de nok toe met
proefwerken gevulde tas op haar bureau
dreunen, houdt pontificaal d'r winterjas aan
(ze heeft het altijd koud), neemt plaats en
kijkt ons aan met een blik van ik-lust-jullie-
rauw. Als in koplampen gevangen konijnen
wachten wij hyperventilerend ons vonnis af.
Wat heeft ze vandaag in petto? Mondelinge
overhoringen, een onverwachte repetitie, een
retirade over ons bedroevende niveau? Maar
evenzogoed begint ze over het Hollandse
klimaat waar ze een pesthekel aan heeft, of
met een bitse mededeling uit de lerarenka-
mer. Ze is, kortom, nogal buiig. Frans doceert
ze, een discipline en taal die ze uitstekend
beheerst. Wij niet.
Grumpie
Goddank stapt ze ook wel eens met haar
goede been uit bed. Ze is dan op een recalci
trante manier humoristisch én haar mooie
witte lach breekt door. Op zulke hemelse
dagen kan haar keurige ABN zomaar plaats
maken voor een zwaar Indisch accent vol
bakelieten d's en b's, scheurende r'en en
achteroverhangende klinkers. Een Tante Lien
avant la lettre. Een van haar gebbetjes is de
hilarische woordcombinatie Düh-vèntèrrr-
pèpperrr-ko-wèk, zoals ze Deventer Peper
mei 2015 39
Moesson #11 mei 2015 inrlrl 39
