Jan
Schlechter
Duvall
Verrast kan ik zijn, als er een enkele keer
bijzonder werk opduikt van een voor mij
onbekende kunstenaar, zoals dat van Jan
Schlechter Duvall.
Zijn werk behoort tot het surrealisme, een
kunststroming die vanaf 1920 in de literatuur
is ontstaan, maar ook tot uiting kwam in de
schilder- en beeldhouwkunst. Het hoogte
punt van deze kunststroming was in de peri
ode 1925 tot 1940, maar het bestaat tot op de
dag van vandaag. Een bekende surrealist is
de Spaanse schilder Salvador Dali. Surrea
listen gebruiken vaak droombeelden in hun
werk, het is vaak bizar en kan zowel abstract
als expressionistisch zijn.
Deze stijlkenmerken vinden we ook terug
in het werk van Schlechter. Het afgebeelde
schilderij heet De Duiker en dateert van 1959.
Het meest opvallende is de centrale figuur
van een zittende man aan de waterkant, voor
hem zwemmen twee vissen in het water.
Tegen zijn lichaam ligt het skelet van een
grote vis. De ruggengraat van de vis lijkt één
te worden met die van de man. De vorm van
het vissenskelet herhaalt zich in de boom
waaraan rijpe vruchten hangen.
Jan Schlechter werd in 1922 geboren op het
tineiland Billiton en woonde onder meer in
Pontianak, Djokjakarta en Meester Cornelis.
UIT DE KUNST
Tijdens de oorlog zat hij op verschillende
plaatsen op Java in krijgsgevangenschap en
moest hij werken aan de Birma spoorlijn.
Na de oorlog volgde hij een opleiding voor
tekenleraar in Amsterdam en Den Haag,
waar hij zich vanwege zijn Oosterse afkomst
vaak onbegrepen voelde. Hij heeft zich dan
ook in grote mate autodidactisch ontwikkeld.
Hij schreef ook gedichten. Van 1950 tot 1956
werkte hij als leraar aan de Volkstekenschool
van Bandung. Na 6 jaar als spijtoptant,
emigreerde hij in 1962 via Nederland naar
de Verenigde Staten, waar hij exposeer
de in Chicago en San Diego, maar ook in
Toronto, Canada. Zijn werk werd daar door
surrealistische collega-kunstenaars hoog
gewaardeerd. In 1992 remigreerde hij naar
Indonesië, waar hij op Java in de grote steden
woonde en werkte, om in 2009 in Prigen te
overlijden. Tijdens zijn leven heeft hij veel
armoe gekend en hij is ondanks zijn talent
als kunstenaar nooit doorgebroken.
FOTO: MICHIEL ELSEVIER STOKMANS
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand kunst die is
ontstaan uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
juli 2015 27
Moesson #1 juli 2015.indd 27
24-06-15 12:27
