Getuigen
COLOFON
Moesson Het Indisch Maandblad sinds 1956
voorheen Onze Brug en Tong Tong
Moesson is een uitgave van Tjalie Robinson bv
Muurhuizen 104 (toren 1), 3811 EL Amersfoort
Postbus 2074, 3800 CB Amersfoort y Let Op'
Telefoon 033 - 4 611 611 a A
Fax 033 - 4 655 208 //ieuW
E-mail: info@moesson.com
Internet: www.moesson.com
Redactie: Marjolein van Asdonck, Dewi van Beek, Geert Onno Prins,
Leny Rufi (redactie-assistente)
Stagiaires: Jeylisa Silva
Vormgeving: Suzanne van Hattum,
appelblauwzeegroen grafisch ontwerp, Soest
Druk: Van der Weij bv grafische bedrijven, Hilversum
Aan dit nummer werkten mee: Amke, Piet van Berkum, Melroy Bisel,
Sjors Bos, Tina Daniels, Armando Ello, Kester Freriks, Marthe Gaspar-Raven,
Danny van den Hoonaard, Patricia Jacob, John Klein Nagelvoort, Frans
Leidelmeijer, Marc Lohnstein, Wilma van der Maten, Jack Poirrié, Remona
Poortman, Ricky Risolles, Lola van Ruler, Ricci Scheldwacht, stichting
Sawah Belanda, Carry Slothouwer-Zweije, Michiel Elsevier Stokmans,
Jinny Thielsch, Universal, Frédérique Vlamings en Guus de Vries.
Moesson doet altijd z'n best feiten en informatie te controleren. Toch kan
het zijn dat er fouten in berichten sluipen. Daar kunnen wij helaas geen
verantwoording voor nemen.
Kopij wordt door de redactie ingekort en/of bewerkt. Kopij kan zonder
opgaaf van redenen geweigerd worden. Kopij wordt alleen geretourneerd
mits uitdrukkelijk verzocht.
Abonnementen:
Nederland:
jaar 47,65
halfjaar 24,96
Europa:
jaar 54,45
halfjaar 29,49
Buiten Europa:
jaar 58,99
halfjaar 31,76
Abonnementen gelden bij vooruitbetaling en worden automatisch
verlengd. Opzeggingen dienen tenminste vier weken voor afloop van uw
abonnementsperiode schriftelijk te worden doorgegeven.
Agent Amerika en Canada:
Joyce Cohen, P.O. Box 1461, Hilo Hawaii 96721
Tel/Fax. 1-808-934-0553 Jaarabonnement USA 65,-
Uw cheque op naam stellen van de agent niet op Moesson of Tjalie
Robinson bv.
ING 6685 t.n.v. Moesson Tjalie Robinson, Amersfoort
IBAN-nummer: NL77INGB 0000 006685
BIC-code: INGBNL2A
ABN-AMRO 51.56.15.730 t.n.v. Moesson Tjalie Robinson, Amersfoort
IBAN-nummer: NL63ABNA0515615730
BIC-code: ABNANL2A
PayPal acc.nr.: info@moesson.com
Administratie: Juul Mensinga, Alfred Lappain
Advertenties:
Moesson verschijnt rond de eerste vrijdag van de maand. U kunt uw
advertenties tot uiterlijk 21 dagen voor de verschijning aanleveren.
Voor informatie over het aan te leveren materiaal kunt u contact
opnemen met Geert Onno Prins: geert@moesson.com
Auteursrecht op brieven, ingezonden stukken en foto's
Lezers die brieven, ingezonden stukken of foto's sturen ter publicatie
behouden hun auteursrecht, maar verlenen door inzending onbeperkt
toestemming het materiaal te publiceren in alle uitgaven van Tjalie
Robinson bv, zowel in print als elektronisch, en verlenen daarnaast Tjalie
Robinson bv het recht het op te slaan in (elektronische) databanken en
andere bestanden.
Uniek Indisch erfgoed
Het Indische maandblad Moesson is in 1956 opgericht en heette toen
Onze Brug. In 1958 doopte Indo-activist en schrijver Tjalie Robinson het
blad om tot Tong Tong en twintig jaar later hernoemde zijn weduwe Lilian
Ducelle het blad Moesson. Via www.moesson.com zijn de eerste vijftig
jaargangen van dit unieke Indische erfgoed digitaal te doorzoeken.
60ste jaargang nummer 2
ISSN 0165 6546
Copyright Tjalie Robinson bv. Alle rechten voorbehouden.
4 Moesson
Het augustusnummer van Moesson staat traditiegetrouw in het teken
van oorlog en herdenking. Dit jaar is een bijzonder jaar omdat het 70
jaar geleden is dat de oorlog eindigde, maar ook 70 jaar geleden dat
de onafhankelijkheidsoorlog begon, die het lot van onze gemeenschap
bepaalde. Als dit nummer nog een thema heeft, dan is dat wel: getuigen
- werkwoord én zelfstandig naamwoord. Niks nieuws, zult u misschien
wel zeggen, en dat klopt. Dat doet Moesson immers al 60 jaar. Van
meet af aan was het de bedoeling van founding father Tjalie Robinson
dat Moesson een levende getuigenis van de Indische gemeeschap zou
worden, het 'mooiste vertelselboek dat Nederland ooit gekend heeft'.
In dit nummer getuigt kleinkunstenares Esmay Usmany voor haar
oma. Esmay's nieuwe voorstelling Niets is wat het lijkt gaat over haar:
een vrouw die haar hele leven in één koffer moest stoppen voor een
gedwongen vertrek naar Nederland. En dan zijn er ook nog stille getuigen
van de oorlog: objecten uit de collectie van Museum Bronbeek die de
oorlog hebben meegemaakt. Een overall, een bijl, een eetketeltje. Wat
vertellen ze ons? U leest het op pagina 29.
Deze Moesson eindigt met het immens trieste verhaal van Herman de
Pauw. Toen hij te laat was om tijdens de optieperiode - binnen twee
jaar na de soevereiniteitsoverdracht - te kiezen voor het Nederlandse óf
Indonesische staatsburgerschap, kreeg hij van het Nederlandse consulaat
alleen zijn Nederlandse nationaliteit terug, niet zijn paspoort. Die zou hij
krijgen als hij voldoende geld had voor de overtocht. Maar Herman zat
compleet aan de grond na oorlog en bersiap. Als Nederlander verblijft hij
al sinds de jaren 50 illegaal in Indonesië.
Marjolein van Asdonck
Hoofdredacteur
Moesson #2 augustus 2015.indd 4
23-07-15 14:03
