De Stem des Bloeds
0
Toen Claudia Carli zelf als productieassistent en later als
scenarioschrijver aan het werk ging, vroeg ze zich af hoe
haar overgrootvader Philip Carli filmmaker is geworden in
Indië. Ze ging op zoek naar sporen van zijn leven en carrière.
HORMAT
Op zoek
naar cineast
Philip Carli
Door Claudia Carli
Foto's familiearchief Carli
Het is niet moeilijk om weg te dromen bij de
foto's in het album van mijn overgrootvader
Philip Carli. Exotische, romantische scènes
van een wereld die nooit echt heeft bestaan.
Het zijn namelijk foto's van de films die hij
tussen 1926 en 1933 maakte: Heksenwraak, de
legende van Tjalong Arang (1927), Njai Siti - De
stem des bloeds (1930), Sarinah, meisje van
het Zuidzeestrand uit 1931 en Karina's zelfop
offering (1932). Een zoektocht door histori
sche kranten leerde mij veel over Philip: van
1919 tot en met eind jaren '30 vorige eeuw
kwam hij veelvuldig in het nieuws.
Philip wordt in 1897 in Batavia geboren. De
familie Carli is een oude, gemengde familie.
De eerste Carli kwam begin 1800 naar Indië.
De vader van Philip, Petrus, is majoor in het
leger. Als hij de hoofdprijs in de staatsloterij
wint gaat hij vervroegd met pensioen en
gaat het hele gezin naar Nederland. Philip is
dan tien jaar oud. Met zes kinderen, waaron
der twee uit het eerste huwelijk van Petrus
en de Inlandse vrouw Carolina, vertrekken zij
in 1888 naar Haarlem. In 1893 sterft het jong
ste zusje, Magdalena, op dertienjarige leef
tijd aan een longontsteking. Moeder Anna
wil terug naar Indië, maar Petrus wil dat de
jongens eerst hun opleiding afmaken. Philip,
die een jaar ouder is dan zijn zusje, lijdt vre
selijk door haar dood. Het gaat niet zo goed
meer op school en hij zoekt afleiding.
Hij gaat voetballen bij voetbalvereniging
H.B.S. en daar wordt al snel duidelijk dat zij
een talent in huis hebben. Philip wordt als
enige van zijn club geselecteerd voor een
'gecombineerd Nederlandsch elftal'. Dit elftal
bestaat uit de beste spelers van o.a. Ajax,
R.A.P., H.B.S., H.V.V. en Vitesse. In 1900 neemt
het elftal het op tegen de Berlijnse voetbal
club Preussen - een soort Nederland-Duits-
land dus - dat de nodige belangstelling trekt.
Het Algemeen Handelsblad van 31 december
1900 maakt er melding van: 'Nog zelden
zagen wij zooveel enthusiastische voetbal
sportliefhebbers op een wedstrijd bijeen. Het
aantal bedroeg eenige duizenden.'
Philip is niet de enige Indo die meespeelt:
ook Emil Mundt en J. Sol van H.V.V., Hartog
van R.A.P. en M. de Stoppelaar van Ajax zitten
in het nationale team. Al na enkele minuten
scoort Sol het eerste doelpunt, maar ook
de anderen scoren: 'Carli is overal en in een
woord voortreffelijk maar ook Hartog en De
Stoppelaar werken uitstekend'. Ze winnen
die dag met 5-1 van 'de Duitsers'.
Na een mislukte poging om aan de militaire
academie een opleiding te volgen - hij heeft
een probleem met autoriteit - besluit zijn
vader dat het tijd wordt voor Philip om een
serieus leven te beginnen. In 1902 keert hij
september 2015 39
Moesson #3 september 2015.indd 39
26-08-15 1546
