Dalang Tamara Fielding
moesson Pasardagen kaVde\2016
Petanqans
VOORGALERIJ
Als klein meisje raakte Tamara Fielding
(Tjimahi, 1934) betoverd door de wajang.
Op de rubberplantage van haar stiefvader
in Bandoeng werden nachtenlange wajang
koelit voorstellingen gehouden ter viering
van de geboorte van een jongen of om boze
geesten te verjagen als de plantage werd
geteisterd door ziektes en ongeluk. Volgens
de traditie moeten vrouwen en kinderen
tijdens de voorstelling voor het doek zitten
en mannen erachter. Tamara glipte als klein
meisje echter graag stiekem achter het
doek om de dalang te zien spelen: 'het was
magisch zoals hij de poppen liet dansen,
liefhebben, vechten en vliegen.' Wat ze toen
nog niet kon vermoeden was dat ze zelf de
eerste vrouwelijke dalang zou worden die op
Indonesische bodem is geboren.
Het is 1946 als Tamara en haar familie op
de loopplank stappen van het troepenschip
naar Nederland. Tamara heeft met haar zus
en moeder in het Tjihapit-kamp in Bandoeng
gezeten en het Adek-kamp in Batavia. Niet
lang daarna worden ze gevangenen in hun
eigen huis door de dreigingen van de Bersiap.
De familie vertrekt naar Nederland waar ze
van opvangcentrum naar opvangcentrum
gaan. Tamara's moeder besluit opnieuw te
scheiden en vertrekt met haar dochters en
zoon naar Curacao. Maar de zestienjarige
Tamara droomt van een groter leven dan het
kleine eiland te bieden heeft. 'I have always
wanted to live life to the fullest', zegt ze, en
Amerika lijkt Tamara daar de ideale plek voor.
Maar eerst verhuist ze terug naar Europa
met haar zus. In Parijs begint Tamara een
theateropleiding. Ze speelt kleine rolletjes in
twee Amerikaanse films en deze ervaringen
smaken naar meer.
Via een emigrantenprogramma belandt ze
in 1956 in New York. Hier trouwt ze en krijgt
twee kinderen. Een tante stuurt haar zes wa
jangpoppen uit Nederland. En Tamara voelt
dat ze niet anders kan dan er een voorstel
ling mee maken. Met een laken en bureau
lampje maakt ze een kleine voorstelling
voor vrienden. Die vinden het geweldig en al
gauw wordt ze uitgenodigd om voorstellin
gen te geven in scholen en bibliotheken. Ta
mara leest veel boeken over de kunst van de
wajang maar: 'een schilder hoef je ook niet
te leren schilderen. Hem verf, een doek en
kwast geven is voldoende: zijn talent doet de
rest.' Tamara richt haar eigen theatergezel
schap op - Tamara and the Shadow Theatre
of Java - en treedt over de hele wereld op. In
1999 wordt ze door de toenmalige Indonesi
sche president Habibie uitgenodigd voor het
prestigieuze Pekan Wayang Festival. Ze is hier
de eerste en enige vrouwelijke dalang van
de vijftig uitgenodigde dalangs. In totaal is
ze zeven keer terug naar Indonesië geweest:
'en elke keer kreeg ik meer wajangpoppen,
mijn huis staat er nu vol mee.' Ze heeft er
zo'n 400.
Tamara's laatste voorstelling was vijf jaar
geleden. Haar knieën willen niet meer uren
in lotushouding achter het doek zitten. Maar
achter de geraniums zitten is niks voor haar.
In 2011 schreef ze samen met Cindy Marvell
het sterk autobiografische boek Shadow
Princess: an Indonesian Story dat gaat over
Tumbuh: een Indonesisch meisje dat alles
kwijtraakt door een tsunami, maar wordt
gered door een wajang-speler. Momenteel is
ze met filmproducenten in gesprek om haar
boek verfilmd te krijgen. (yvonne nijenhuis)
Voor meer informatie en mooie plaatjes van
Tamara en haar wajangpoppen kun je te
recht op: www.indonesianshadowplay.com
oJ^clsTl
Wil je weten of de trouwdag van je nicht wel op een gunstige dag valt of wanneer je het
beste kunt gaan verhuizen? Dan biedt de nieuwe Pasardagenkalender van Moesson soelaas.
Vanaf nu weer verkrijgbaar in onze shop voor 6 euro (inclusief 2 euro verzendkosten) of
maak het bedrag over op NL77INGB0000006685 t.n.v. Moesson in Amersfoort onder
vermelding van pasardagenkalender Mexgeet uw adresgegevens niet te vermelden!
december 201F; q
Moesson #6 deoemher ?n15inrlrl 9
24-11-15 1850
