Prinses Siti
3
Bijna 80 jaar geleden, op 6 januari 1937, dans
te prinses Siti aan de vooravond van het hu
welijk van Juliana en Bernard. Afgelopen 10
november overleed ze op 94-jarige leeftijd. In
2001 had ik de eer haar te ontmoeten.
Voluit heette prinses Siti: gusti raden ayu Siti
Nurul Kamaril Ngasarati Kusumowardhani.
Ze was de dochter van Mangkunagara VII, en
samen met haar vader en moeder kwam Siti
als 15-jarige naar Nederland om te dansen ter
ere van het huwelijk van Juliana en Bernard.
Op de avond voor het huwelijk danste ze
voor de voltallige koninklijke familie in Paleis
Noordeinde de Serimpi, een traditionele
Javaanse hofdans die alleen door prinsessen
gedanst mocht worden. Via een radioverbin
ding werd ze begeleid door een gamelan
orkest vanuit het paleis in Solo.
In 2001 zocht ik Siti op in haar woonplaats
Bandung. Ze is dan 78 jaar en net weduwe.
Ze vertelde me getrouwd te zijn geweest met
een volle neef: kanjeng pangeran Hario, de
zoon van een jongere broer van haar vader.
Het huwelijk voelde als een bevrijding uit
het keurslijf van het prinsessenbestaan, zei
ze. Haar zes kinderen gaf ze een veel vrijere
opvoeding. Haar echtgenoot doorliep de
KMA in Breda en werd in 1957 door Soekarno
benoemd tot gouverneur van de militaire
academie in Magelang. Later vertrekt het
gezin naar Washington als Siti's echtgenoot
daar militair attaché wordt. Van het huwelijk
van Juliana herinnert ze zich de pracht en
UIT DE KUNST
praal, maar nog meer de Nederlandse kou.
Een maand lang verbleef ze in Nederland en
logeerde in Kasteel Oud Wassenaar, waar dit
prachtige portret van haar werd getekend
door kunstenares Corry Muhlenfeld. Toen
ik haar sprak, was Siti geen actieve prinses
meer, maar nog altijd het boegbeeld van
Indonesische schoonheid en vaderlandslie
vendheid.
Siti overleed 10 november in Bandung en is
begraven in Karangyar op Midden-Java, niet
ver van haar ouderlijk paleis. Haar overlijden
is korte tijd hot-topic onder Indonesische
Twitteraars. Haar schoonheid - en beautyge
heimen - worden besproken, maar ook haar
afkeer van het hofleven en bijbehorende po
lygamie. Iedereen is het echter over één ding
eens: met haar overlijden is een iconische
Indonesische schone heengegaan.
Tip: Meer lezen over prinses Siti of kunstena
res Corry Muhlenfeld kan in Moessons online
archief op www.moesson.com
januari 2016 25
FOTO: MICHIEL ELSEVIER STOKMANS
Frans Leidelmeijer
bespreekt iedere maand kunst die is
ontstaan uit Europese en Indische
kruisbestuiving.
Moesson #7 januari 2016.indd 25
18-12-15 14:14
