Sporen van Insulinde
Brief van de lezer
Het Zeehuis van
Indramajoe
CinemAsia
De boeken van F. Springer laten je niet meer
los. Boeken van herinnering is een charmant
geprijsde editie van vier Indische romans in
één band en nodigt uit tot nadere kennisma
king. Wie het werk al kent, zal dit met plezier
herlezen. F. Springer is een rasverteller, die als
terloops een wereld oproept van hartstocht
en verraad, vriendschap en desillusie. Zijn
verhalen spelen zich af op allerhande plekken
op aarde, maar Indië neemt daarbij een promi
nente plaats in. Daar werd Carel Jan Schneider,
zoals hij werkelijk heette, in 1932 geboren.
Overal in zijn werk, en ook in deze romans,
vind je sporen van Insulinde. Hij is bijna tach
tig geworden. Eind 2011 overleed hij. Wie hem
gekend hebben, missen hem zeer. Ik denk met
weemoed terug aan menig borreluur in de
Haagse Posthoorn, aan vraaggesprekken voor
een volle zaal, en aan vele etentjes met hem
en biografe Liesbeth Dolk toen hij gastschrij
ver was in Leiden. Niemand kon zo smakelijk
over zijn ervaringen vertellen als hij. Hij was
diplomaat, en werkte onder meer in Bangkok,
New York, Teheran, Luanda en Oost-Berlijn.
Daarvoor was hij bestuursambtenaar geweest
in Nieuw-Guinea, waar hij met warmte over
sprak. In 1993 vroeg ik oude Papoea's in de
Baliemvallei of ze zich HPB (Hoofd Plaatselijk
Bestuur) Schneider herinnerden. Nou en of. Ze
reageerden enthousiast. Eén stak zijn duim op
en zei in het Nederlands: 'Zó'n vent!' Niet lang
tevoren was Schneider daar met zijn vrouw op
bezoek geweest, voorzien van afdrukken van
oude kiekjes, die door het nageslacht in dank
werden aangenomen. Hij vertelde me eens
dat hij oude brillen inzamelde voor slechtzien
de Papoea's. Toen zijn Joky in 1998 onverwacht
overleed, hielden de Papoea's een herden
kingsmaaltijd. Dat ontroerde hem.
Carel Jan Schneider was niet alleen geestig en
onderhoudend, maar
ook belangstellend,
bescheiden en inte
ger. Gelukkig hebben
we in elk geval zijn
boeken nog. (peter
VAN ZONNEVELD)
Dolf Veenstra - naar wie ik
vernoemd ben - was mijn
grootvader. Hij werd geboren
in Rembang en na een studie
Indologie maakte hij carrière als BB-ambtenaar op Java. In een oud fotoalbum
vond ik twee intrigerende afbeeldingen van een soort paalwoning in zee.
Bij naspeuring bleek het speciaal gebouwd te zijn geweest voor grootvader,
die toen assistent-resident was in Indramajoe, in de residentie Cheribon op
West-Java, in 1896. De zee was nabij en men had last van veel muggen, zodat
grootvader 't originele idee kreeg om een verblijf te doen bouwen, dat zover
van de kust af stond, dat het ongedierte op afstand werd gehouden. Hij woon
de er met zijn gezin: vrouw, vijf kinderen en bedienden. Grootvader was zeer
bevriend met zijn 'jongere broer': de Regent, Patih van Laboean. Mijn moeder
vertelde eens, dat zij als klein meisje zo heerlijk kon paardje rijden op de rug
van de Patih... Op een dag bezocht de Regent het Zeehuis en van dat bezoek
bestaat een foto, waarbij de Regent duidelijk te herkennen is, uiterst rechts,
terwijl de fotograaf - stom! - niet heeft opgelet dat grootvader juist met zijn
gezicht achter een paal stond. Toch een verhelderende foto. (dolf gogelein)
Van 1 t/m 6 maart strijkt het CinemAsia FilmLAB weer neer in Kriteri-
on en Rialto in Amsterdam. Een van de FilmLABfilms (films van jonge
talenten) van dit jaar is van de Indo-Italiaanse Daniel Porcedda (1987).
Hij regisseerde de film Gamelan, met onder andere Dewi Reijs en Dina
Snijtsheuvel. De film gaat over Tari: na de scheiding van haar Neder
landse man en een mysterieuze droom van haar dochtertje, ontdekt ze
op zolder familiespullen die jarenlang verborgen zijn geweest.
Andere Indonesische films die worden vertoond: A Copy of My Mind van
Joko Anwar, The Golden Crane Warrior van Ifa Isfansyah, The Fox Exploits
The Tiger's Might van Lucky Kuswandi en Following Diana van Kamila
Andini. Kijk voor meer informatie op www.cinemasia.nl/filmlab
F. Springer: Boeken
van Herinnering,
Uitgeverij Rainbow,
12,-
6 Mnessnn
Moesson #8 februari 2016 indd 6
28-01-18 13-11
