vluchteling uit Indië
'Ik ben zoon van een vluchteling.
HET JAAR 1948
Fasten
your
seatbelts;
Door Aneas Alzabidi illustratie Remona Poortman
Mijn vader kwam uit Tunesië door oorlogsgeweld in
Libië terecht en reisde via Turkije naar Batavia. Ik ben
geboren in Batavia en ook mijn geboorteland raakte in
oorlog. Het dagelijks leven in 1948 was een complete
chaos, waardoor ik erg onrustig was. Het land was
verdeeld in verschillende gebieden, ieder onder een ei
gen gezag. Ik zat in Solo, onder de republikeinen, maar
Batavia was door de Nederlandse krijgsmacht bezet en
gepacificeerd. Wilde ik naar het rustigere Europa gaan,
dan moest ik Batavia zien te bereiken, de poort naar de
buitenwereld.
De reis naar Batavia vanuit republikeins territorium
verliep moeiteloos. Het volk was zachtaardig en vrien
delijk, de Hollandse soldaten aan de demarcatielijn ten
zuidoosten van Semarang keken de andere kant uit en
hadden andere dingen aan hun hoofd. Zij hielden de
lange stroom mensen die uit onbezet gebied kwam
scherp in de gaten. Alles ging geluidloos toe. Van
Semarang uit ging het verder per trein en zonder pro
blemen naar Batavia. Ik nam mijn intrek bij mijn zus
en zwager. Daar hoorde ik dat het Nederlands-Indische
gouvernement jonge mensen die in Holland wilden
studeren een studiebeurs gaf om ze zo los te weken
van Soekarno en zijn trawanten. Ik had geluk: er kwam
nu een mogelijkheid om mijn droom na te jagen.
Na het behalen van mijn toelatingsexamens kreeg
ik bericht dat ik spoedig naar Delft kon vertrekken.
Het was juni '48 en bij spoedig vertrek kon ik mij net
inschrijven voor de nieuwe colleges aan de Technische
Hogeschool in Delft. Er waren twee manieren om
naar Nederland te reizen. Per vliegtuig van de KLM,
bestemd voor zakenlieden, belangrijke planters of
nog belangrijkere ambtenaren die met verlof gin
gen. Plaatsen waren beperkt. De andere manier was
per schip, bijvoorbeeld de Johan van Oldenbarnevelt.
Daarop konden duizenden passagiers mee en dat was
voor het gouvernement de meest goedkope manier. Ik
verwachtte niet anders dan dat ik per boot zou reizen.
Een maand lang in een hangmat slapen (die schepen
na de oorlog waren voor transport van oorlogstroepen
verbouwd) was voor mij geen probleem! Als ik hier
maar gauw weg was. Het begon mij ineens te benau
wen, met mijn droom binnen handbereik.
Spekkoek
Tot mijn grote verbazing kreeg ik bericht dat ik per
KLM kon vertrekken. Dat ging als een lopend vuurtje
door mijn familie. Iedereen wilde me zien, niet alleen
april 2016 39
Moesson #10 april 2016.indd 39
22-03-16 16:12
