De 12 mooiste
van Jack
De bloemlezing van Jack Poirrié komt in juli uit,
zal ongeveer 176 pagina-s bevatten en gaat rond de 20 euro
kosten. Né-tt mijden? Intekenen? MMail of bel mtt de redattie;
redarttie&m-oe^on.com. of 033-4611611.
'Eigenlijk heb ik daar wel last van.' Jack lacht.
'Eén keer per nacht dan moet ik eruit. Ik heb er
een probaat middel tegen: ik eet dan ander
half of twee sneeën brood en ik pak wat te
lezen. Een kwartier of twintig minuten en dan
val ik weer in slaap. Je kunt die dingen niet
verdrijven. Ik weet een ding heel zeker: wat je
ook doet of wat je ook hebt meegemaakt. Je
kunt wel vergeven maar nooit vergeten. Soms
worden dingen opgerakeld: dat geval van dat
pretpark in Den Haag, dat ze bij het Indisch
herdenkingsmonument wilde aanleggen. Is
gelukkig afgeketst. Maar ze hadden wel het
gore lef om dat plan te bedenken. Een pret
park bij een herdenkingsmonument! Dan dat
backpay-geval. Als ik daarover lees, dan loopt
het gal bij mij over. Ik denk dan aan mijn vader
en moeder die drie keer alles hebben verloren.
Kaarsrecht overend zijn ze gebleven. Daar ben
ik trots op. Maar ze zijn wel bedonderd. Dat
gaat toch wringen op oudere leeftijd.'
Ondanks alle ellende van de oorlog en de
Bersiap kan Jack toch zeggen dat hij een ge
weldige jeugd had. Twee keer ging de familie
Poirrié op Europees verlof. De eerste keer was
Jack drie jaar, de tweede keer was hij dertien.
In Batavia woonde hij op twee verschillende
plaatsen. Daarna nog in Palembang, Batoe-
radja en Kotaradja op Noord-Sumatra en in
Solo. 'Ik mocht al op mijn twaalfde jaar jagen
in de bergen en heb veel paard gereden. Wij
woonden altijd in de buurt van een kazerne.
Mijn vader was erg ondernemend. In Genua
ging hij van boord om per touringbus over
land naar Nederland te rijden. Daardoor
hebben wij als kind bijzondere dingen gezien:
de Dom van Milaan, het grote kerkhof in
Genua, de Campo Santo. Wij reden over de
eerste Duitse autobahn van Hitler en zagen de
Italiaanse Bersaglieri en die grote witgekalkte
letters op weggedeelten met de woorden: Il
Duce, verwijzend naar Mussolini. In maart 1939
gingen we terug naar Indië.'
Eind 1951 kwam de familie Poirrié naar Ne
derland. Jack en Nel trouwden vrij vroeg en
Moesson juni/juli 2016 (nieuw).indd 23
kregen vroeg kinderen. Ze zaten tussen de
jonge mensen in de wijk in Arnhem. 'Je hoorde
veel omdat er toen nog veel werd gepraat. Ik
was eigenlijk geen repatriant. Ik kwam hier als
vrijgezel, ging over naar de Koninklijke Land
macht en trouwde. Degene die hier gehuwd
aankwamen, kregen hulp als repatriant. Zij
kregen een woning en huurtoeslag. Heel veel
van onze Hollandse kennissen waren daar
hevig verontwaardigd over. "Repatrianten krij
gen geld om meubels te kopen, en wij dan?"
Zo werd er gepraat begin jaren vijftig.' Jack
werd giftig als hij dat hoorde. 'Weet jij wat
zij terug moeten betalen? Zij krijgen maar 70
procent van hun salaris uitgekeerd en moeten
30 procent terugbetalen. Het is geen gift. Toch
werd dat algemeen gedacht. Als ze ons zagen
dan zag je ze kijken met een blik: daar heb je
die opvreters.'
In een interview met Liesbeth Steur in Moes
son van 1992 zei Jack nog dat hij soms vreesde
qua onderwerpen opgedroogd te raken, of dat
hij door zijn leeftijd een beetje sikkeneurig
dreigde te worden. 'Als ik terugkijk op al die
jaren dan kun je bijna zeggen dat er nog een
heleboel dingen zijn die ik nog niet heb aan
geboord. Ik zou zo een stuk of twintig, dertig
columns kunnen schrijven over het grote
landgoed op West-Java, Kedoeng Badak, waar
mijn moeder in 1900 werd geboren en waar zij
elf jaar met haar moeder woonde. Vroeger een
van de landgoederen van gouverneur Daen-
dels, waar nog slaven bedienden. Wat betreft
de onderwerpen is het niet zozeer het opdro
gen of niet genoeg onderwerpen hebben, dan
wel dat je door bepaalde omstandigheden niet
direct in staat bent om het af te maken. Je wilt
wel, maar in de praktijk lukt het niet. Dat hoort
bij de ongemakken van het ouder worden.'
1. De kroonprins van Atapoepoe
(zo werd Jack Poirrié genoemd
door zijn vader)
2. Sontolojo
(idioot, halve gare)
3. Oeloenees
(iemand die geboren is aan de
bovenloop (oeloe) van de rivier
Kommering op Sumatra)
4. Kribbebijter
(slechtgehumeurd persoon)
5. Klasjenere
(een goed gesprek voeren op z'n
Limburgs)
6. Klas kambing
(goedkoopste klasse, in de bios dus
achter het doek)
7. Keds-schoenen
(populaire witte gympjes, merk Keds)
8. De hele koetoeboesoek
(de hele rotzooi)
9. Soejang
(klap voor je kop)
10. Compo Rations
(veldrantsoen voor soldaten, ook wel
ratpacks genoemd)
11. Bingoeng
(in de war)
12. De Knots
(onderluitenant in het KNIL,
zoals Jacks vader)
MOESSON 23