hen die nog mee kunnen dansen, maar ook voor de anderen, die dat niet meer kunnen, maar er wel omheen komen zitten om te kij ken. En je ziet dan toch de handen meebewe gen, en de voeten, wat ze nog kunnen. Soms zie je het zelfs alleen maar in de ogen, want de rest gaat niet meer, en dan zie je hoe die oplichten, dat ze de muziek en de beweging toch opnemen en ervan genieten! We horen dan ook dat de mensen weer beter gaan bewegen, wat meer op hun lijf durven vertrouwen, minder medicatie nodig hebben, zich beter voelen. Muziek werkt immers op de rechter hersenhelft, het herkennen van klanken en ritmegevoel zit in de rechter hersenhelft. Mensen die een beroerte hebben gehad, kun nen soms niet meer spreken, maar vaak nog wel zingen. En zo kan soms zelfs een deel van het spraakvermogen weer terugkomen. 'Ja,' zegt Anne terwijl ze liefdevol naar Richard kijkt, 'want hij is ook erg ziek geweest. Hij heeft darmkanker gehad, is zwaar geopereerd, met tal van complicaties; heeft in coma gele gen, en toen hij bijkwam, zei de dokter dat ik maar nergens op moest hopen. Hij moest alles weer leren. Hij is doof geweest, hij moest weer leren praten, lopen, alles weer opbouwen. En nu danst hij weer ik vind het een wonder! De huisarts zei het ook: "Je hebt een extra engel op je schouder gehad!"' Richard: 'Ja, maar het dansen heb ik van mijn oma geleerd. Dat zit zo diep. Die heeft me altijd meegenomen, naar de kratons. En daar heb ik de bewegingen gezien. Mijn oma zei altijd: "Kom mee!" Maar ik zeg: Nee, Ma - want ik noemde haar ook ma - Nee, Ma, ik ga niet mee.' Maar zij hield aan: 'Kom nou. Jij hebt de vingers van de dansers, je kunt de bewegingen zo mooi maken, je moet dansen.' En ik zie de bewegin gen van de dansers, en het zit nu hier' - Richard raakt met zijn hand zijn borstkas aan, een bijzonder kleine borstomvang eigenlijk, maar met plaats voor een groot, groot hart. 'Ja, op de leeftijd van zes, zeven jaar, Ma heeft het echt ingebakken en ik zal de bewegingen ook nooit vergeten. En we zijn nu blij dat we dit voor de bewoners hier kunnen doen.' En inderdaad, wie zijn fijne bouw ziet en de elegante handen en vingers bekijkt, ziet ook in het gesprek elegante vloeiende bewegingen - handen en bewegingen die aan een tempel- dans doen denken. Bewoners van Nusantara beleven plezier aan het linedancen met Anne en Richard. En doordat ze zich beter gaan bewegen, voelen ze zich beter, gebruiken minder medicatie, et cetera, en al deze positieve resultaten waren vooraf nu juist de doelstelling van het bewe gingsprogramma bij Nusantara. 'Vóór de tijd van 2013 werd er in Patria ook wel gedanst, hoor, vooral natuurlijk potjo potjo - dat is de Indonesische versie van linedance', gaat Anne verder. 'Linedance is wat uitdagender. In het begin deed haast niemand mee, vonden ze het te moeilijk. Maar ze pakken het wel op. De bewegingen zijn regelmatig en rustig, en wat ook belangrijk is, het brengt lichtheid in de atmosfeer. Maar we moeten wel goed opletten. Richard staat voor de groep, ik sta achter, maar ik heb wel eens iemand op moeten vangen, omdat een draai te moeilijk was. Daarom ligt er ook geen druk op, natuurlijk. AUGUSTUS 47 Moesson #2 augustus.indd 47 20-07-16 17:19

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Moesson | 2016 | | pagina 47