'Voor mijn
kleinkinderen'
0
INSPIREREN BLANDJA BOEKOE BELEVEN
Hadden de kinderen er geen belangstelling- voor?
HieJuhkinderen? Zagen ze nun de onschatbare waardje
van die onderstrepingen, die aantekeningen?
DOOR RALPH BOEKHOLT
In een kringloopwinkel lag laatst het in 1991 uitgegeven boek Mars
routes en Dwaalsporen, het Nederlands mllltalr-strateglsch beleid In
Indonesië 1945-1950, het proefschrift van mevrouw dr. P.M.H. Groen. Ik
had het boek al, maar ik nam dit exemplaar toch op en sloeg het open.
Toen raakte ik ontroerd. Op het schutblad stonden naam en adres van
een luitenant-kolonel b.d. geschreven en daaronder was de uitnodiging
voor de promotieplechtigheid geplakt. Verder bladerend zag ik op veel
bladzijden regels onderstreept en opmerkingen in de marge. Achter in
het boek waren enkele krantenknipsels gevoegd.
Ik heb die luitenant-kolonel gekend, niet close, maar toch. Tijdens de
politionele acties was hij commandant van een commandopeloton. Ik
zag en hoorde hem weer voor me, in de jaren tachtig van de vorige
eeuw, toen hij actief was in verschillende organisaties.
Ik heb het boek gekocht. De prijs was 1 euro 50.
Toen ik thuis weer door het boek bladerde, besefte ik dat ik niet ont
roerd was geweest, een beetje misschien, maar vooral verbijsterd. Hoe
is dat boek in de kringloop terechtgekomen? Wie heeft het daarheen
weggegooid? Hadden de kinderen er geen belangstelling voor? Klein
kinderen? Zagen ze niet de onschatbare waarde van die onderstrepin
gen, die aantekeningen? Begrepen ze niet die cruciale fase in het leven
van hun (groot)vader? Interesseerde de geschiedenis hen niet?
'Voor mijn kleinkinderen en wie na hen zullen komen', luidt de opdracht
in het boek Dubbelspoor van Cees Fasseur, die op 13 maart 2016 op
77-jarige leeftijd is overleden. Het boek kwam kort na zijn dood uit. Het
zijn herinneringen aan het Jappenkamp, school, studie en loopbaan in
Nederland. Een heerlijk boek van deze jurist, historicus, topambtenaar,
hoogleraar en hofbiograaf. Hij geeft een duidelijke kijk in de verschillen
de keukens en en passant geeft hij verschillende personen de plek die
hen volgens hem toekomt. Over Rudy Kousbroek bijvoorbeeld laat de
auteur niet na om op te merken dat hij nooit een studie had voltooid,
laat staan dat hij gepromoveerd zou zijn. Voor wie zijn pad kruiste, was
dat laatste was voor Fasseur welhaast een must.
Op 15 januari 2006 kreeg Fasseur in wijlen het Indisch Huis te Den
Haag het eerste exemplaar uitgereikt van het boek De geschiedenis van
Indische Nederlanders, geschreven door Ulbe Bosma, Remco Raben
en Wim Willems. Het NOS-journaal was present. De aanwezigheid van
iemand van de statuur van Fasseur gaf natuurlijk cachet. In zijn speech
zei Fasseur dat geschiedenis nooit voltooid verleden is en dat ieder boek
weer nieuwe vragen oproept. Dat is waar natuurlijk en een vraag die bij
mij opkwam na het lezen van Dubbelspoor was: waarom heeft
prof. dr. mr. Fasseur zich nauwelijks of niet ingelaten met Indisch Neder
land, waarom heeft hij geen rol heeft gespeeld in het streven van Indisch
Nederland om zelf ook tot wetenschappelijke geschiedschrijving te
komen? Het antwoord is te vinden in Dubbelspoor. Daarin blijkt nergens
van enige band met Indisch Nederland, geen affectie, niks. Een antwoord
is ook te vinden in een interview met Moesson in december 1986. Daarin
wordt onder meer gesteld dat voor Fasseur het geboren zijn in Indië en
zijn wetenschapsbeoefening in de geschiedenis van Zuidoost-Azië niet
veel meer waren dan toeval. Kan zijn dat dit de juiste antwoorden zijn.
Maar als ik kijk naar het omslag van Dubbelspoor, een foto waarop een
lachende kleine Cees op schoot zit van de baboe, dan vraag ik mij af
waarom hij op 77-jarige leeftijd juist die foto heeft gekozen.
Dubbelspoor, herinneringen Door Cees Fasseur Uitgeverij Balans
368 pagina's Prijs: 19,95
04 MOESSON
Moesson #4 oktober.indd 4
