'President Joko
Widodo blijkt een
Trump avant
la lett
'LGBT-gemeenschap
richt safehouses
in om zichzelf te
beschermen
travestieten in Yogyakarta, moest maart vorig
jaar zijn deuren sluiten na dreigementen van
dit front. De 300 leden van deze school waren
hierdoor gedwongen om een nieuw huis te
vinden. En een nieuwe plek om hun geloof te
kunnen begeleiden. Niet gemakkelijk, want wie
tegenwoordig als transgender een Indone
sische moskee binnentreedt, loopt het risico
aangevallen te worden.
LGBT-gemeenschap in het nauw
De sluiting van de school in Yogyakarta is
slechts één voorbeeld van het toenemende
geweld tegen de LGBT-gemeenschap in het
land. Wie denkt dat geweld tegen travestieten
of gays in Indonesië enkel voorbehouden is
aan jihadistische groeperingen als de FJI heeft
het mis. De Indonesische Raad van Ulama's
(MUI) het hoogste islamitische lichaam in
Indonesië, sprak begin 2016 een fatwa uit
tegen homoseksuele mensen in het land. Ze
noemden homoseksualiteit en travestie een
misdaad en on-islamitsch. Voor veel religieuze
hardliners een vrijbrief voor meer geweld.
Olie op het vuur
Afgelopen jaar gooide minister van defensie
Ryamizard Ryacudu nog eens olie op het
vuur door in een interview in opinieweekblad
Tempo te stellen dat homo's, biseksuelen
en transgenders volgens hem een 'slapende
bedreiging' waren voor de nationale veiligheid.
Tot zover dus de eenheid in verscheidenheid
in het kabinet van 'Indonesische Obama' Joko
Widodo. De man die achteraf meer weg blijkt
te hebben van Donald Trump dan de troetel
president van de wereld Barack Obama.
En ook de aanstichter van geweld tegen de
LGBT-gemeenschap in Indonesië vorig jaar, is
te vinden in het kabinet van Widodo. Minister
van onderwijs Muhammad Nasir stelde precies
20 MOESSON
een jaar geleden dan mensen die niet hete
roseksueel geaard zijn, wat hem betreft niet
meer welkom zijn op de universiteitscampus.
In een reactie op zijn woorden besloot de In
donesische Raad voor Media een verbod in te
stellen op radio- en televisieprogramma's die
'LGBT-gedrag normaal laten lijken'. Het doel
van de maatregel was volgens de commissie
om 'kinderen en tieners die vatbaar zijn om
schadelijk LGBT-gedrag over te nemen tegen
deze invloeden te beschermen.' Een maatregel
die in het Rusland van Vladimir Poetin niet zou
misstaan. Widodo stond erbij en keek ernaar.
Blijkbaar vond hij het goed zo.
Safehouse
De droevige waarheid is dat de Indonesische
overheid niets doet om de LGBT-gemeenschap
te beschermen. Daarom neemt de LGBT-
gemeenschap zijn eigen maatregelen. Er zijn
hotlines waar mensen naar toe kunnen bellen
wanneer ze bedreigd worden of zich onveilig
voelen. Ook zijn er safehouses waar mensen
onder kunnen duiken in geval van gevaar.
Ondertussen doet de gemeenschap alles om
op internet onder de radar te blijven. Verwij
zingen op sites waar mensen herkenbaar als
homoseksueel of travestiet te zien zijn, worden
verwijderd. Contacten op social media die ze
direct of indirect in zichtbaar maken voor de
homohaters, worden 'ontvriend'. De regen-
boogvlag in Indonesië hangt halfstok. Mensen
in de LGBT-gemeenschap hebben in Indonesië
niet meer de ruimte om zichzelf te zijn. De
Pancasila, de filosofische grondslag van de
islamitische staat, is verworden tot zwarte inkt
op wit papier. Woorden zonder betekenis. Van
de 5 pijlers van de Pancasila, worden er drie
met voeten getreden waar het om de positie
van LGBT's in Indonesië gaat. Ze worden niet
rechtvaardig en menselijk behandeld (pijler
2, kemanusiaan adil dan kebab), noch is er
sprake van sociale rechtvaardigheid voor
de gehele Indonesische bevolking (pijler 5,
keadilan sosial bagi seluruh rakyat Indonesia).
En ook de naleving van de vierde pijler is op
zijn zachtst gezegd twijfelachtig: een bestuur
van het land dat voortkomt uit innerlijke
wijsheid en consensus. Een groep aanvallen
omdat deze anders geaard is, heeft niets met
innerlijke wijsheid te maken. Dat is barbaars en
dom om het maar even in zwart-wittermen te
zeggen.
Zwart-wit denken
Is deze intolerantie een nieuw fenomeen in In
donesië? Nee. Bepaald niet. Zwart-wit denken
zit van begin af aan al ingebakken in de In
donesische politiek. Wat niet raar is, voor een
relatief jonge natie die zich in zijn beginjaren
afzette tegen Nederland, om zo aan zijn eigen
identiteit te kunnen bouwen. Een zwart-witte
wereld kwam Soekarno daarbij goed van pas.
En zonder een gezonde portie polarisatie
was president Soeharto nooit aan de macht
gekomen. Soekarno was een communist in
zijn ogen, en iedereen die dat ook was of leek
te zijn was fout. Het droevige hoogtepunt
hiervan was Soeharto's communistenjacht
in 1965 en 1966. Een zwarte bladzijde in de
Indonesische geschiedenis die tot op de dag
van vandaag nog zo gevoelig ligt dat er weinig
ruimte is voor nuance en waarheidsvinding.
En wat te denken van de discriminatie van de
peranakan Chinezen tijdens het regime van
Soeharto. De groeiende intolerantie tegen
homo's en travestieten is helaas het zoveelste
geval van zwart-witdenken en intolerantie in
Indonesië. De vraag is wie de volgende groep
is, die ten prooi valt aan de schreeuwocratie.
Ik zet mijn geld op de christelijke minderheid
in het land. De aanhoudende demonstraties
tegen de christelijke gouverneur van Jakarta,
Ahok, die beschuldigd is van blasfemie omdat
hij verzen uit de koran reciteerde, zijn hier een
droevige voorbode van. Indonesië is de Gordel
van Smaragd. Jammer dat de smaragd een
bloeddiamant blijkt te zijn.
Moesson #7 januari 2017.indd 20
23-12-16 16:31