Slag in de Javazee
INDONESIË
Ruyter, Hr. Ms. Java en de Hr. Ms. Kortenaer overkomen.
Per stuk bevatten de schepen voor rond de honderddui
zend euro aan kostbare metalen. Voor de zeejutters een
ware schat op de bodem van de zee dus. Maar een oor
logsschip, dat neem je niet zomaar even onder je armen
mee naar de oud-ijzer handelaar. Daarom vermommen
de metaal-, koper- en aluminiumdieven zich als vissers.
Ze bewegen zich voort in schepen die op vissersboten
lijken en als niemand kijkt strippen ze de schepen en
snijden ze in stukken die makkelijker te vervoeren zijn.
DE NIEUWE SLAG IN DE JAVAZEE
De diefstal van de Nederlandse schepen die bij de Slag
in de Javazee sneuvelden (en de schending van de
oorlogsgraven), zijn illustratief voor de hernieuwde Slag
in de Javazee die momenteel wordt uitgevochten. Deze
nieuwe Slag in de Javazee is alleen een stuk onover
zichtelijker dan de eerste. Want wie de vijand is, is vaak
onduidelijk. Piraten? Die staan niet in het telefoonboek
en zijn bovendien vaak zwaar bewapend. En wanneer
ze buiten Indonesische territoriale wateren zijn, lastig te
bestrijden omdat ze slim gebruik maken van de mazen
in het internationale recht. En ondertussen slokken de
vluchtelingenboten alle aandacht van de Indonesische
marine op. Voor de criminelen die de Indonesische
wateren afstruinen om metalen om te smelten, geen
probleem. Want pottenkijkers, daar houden ze niet
van. De nieuwe Slag in de Javazee kent geen winnaars,
want niemand is echt de baas op de Javazee. Nou ja, de
vissen misschien. Maar die eten we op.
Tijdens de Slag in de Javazee op 27 februari
1942, streden 14 geallieerde schepen (Neder
landse, Britse, Amerikaanse en Australische,
verenigd in de ABDACOM) tegen een eska
der van 19 Japanse schepen. De geallieerde
schepen werden aangevoerd door schout-bij
nacht Karel Doorman en de Japanse schepen
door schout-bij-nacht Takeo Takagi. Van de
geallieerde schepen kwamen uiteindelijk alleen
de HMAS Perth en de USS Houston aanvanke
lijk ongeschonden uit de strijd; nog geen 48
uur later gingen zij ten onder tijdens de Slag in
de Straat Soenda. Nederland verloor tijdens de
Slag in de Javazee de Hr. Ms. De Ruyter, Hr. Ms.
Java en de Hr. Ms. Kortenaer. De Hr. Ms. Witte
de With die de zwaarbeschadigde HMS Exeter
naar veilige wateren had begeleid, werd op 2
maart bij Soerabaja alsnog gebombardeerd.
De HMS Exeter en HMS Encounter werden op
1 maart tijdens hun vlucht naar Australië ten
onder gebracht. Alleen 4 Amerikaanse jagers
die het strijdtoneel van de Slag in de Javazee
hadden moeten verlaten voor bevoorrading,
konden op 4 maart Australië bereiken. Karel
Doorman ging met zijn schip Hr. Ms. De Ruyter
ten onder. Hij werd legendarisch met zijn ge
romantiseerde uitspraak: 'Ik val aan, volg mij'.
In totaal verloren de geallieerden 10 schepen,
meer dan 2.300 matrozen, waaronder ruim
900 aan Nederlandse zijde. De verliezen aan
Japanse zijde waren gering. Met de Slag in de
Javazee kwam er een einde aan de aanwezig
heid van de geallieerden in de wateren rond
Java. Op 8 maart 1942 volgde dan ook de
onvermijdelijke capitulatie van het KNIL. De
Slag in de Javazee luidde het einde van Neder
lands-Indië als kolonie in. (MVA)
FEBRUARI I 27
Mnoeenn MR fohrnari ODiV inrlrl 0~7
13-^1