N JAVAANSE
PREMIÈRE
Volgend jaar is het honderd jaar geleden dat Igor
Stravinsky L'Histoire du Soldat voltooide. Sindsdien
werden vele internationale versies opgevoerd.
Choreograaf en regisseur (en Indo) Gerard Mosterd
maakte een Javaanse uitvoering die 16 maart in de
Koninklijke Schouwburg in première gaat.
L 'Histoire du
Soldat
DOOR LYNDA MULLER FOTOGRAFIE ZAHIRUL ALWAN EN MOHAMAD AMIN
Stravinsky voltooide L'Histoire du Soldat in
1918, vlak na de Eerste Wereldoorlog. Het ver
haal gaat over een arme soldaat die terugkeert
na de oorlog. Terwijl hij zijn viool speelt, ont
moet hij onderweg de duivel die zijn viool wil
kopen. Aanvankelijk weigert de soldaat. Wan
neer de duivel hem een boek toont waarmee
hij steenrijk kan worden, gaat de soldaat door
de knieën. Hij verkoopt zijn viool en daarmee
ook zijn ziel aan de duivel. Hij is nu rijk, maar
eenzaam en hij vervreemd van zijn dierbaren.
Afgesneden van financiële bronnen door de
Eerste Wereldoorlog, had Stravinsky weinig
geld voor grote orkesten. Hij maakte het stuk
daarom voor een klein ensemble, een spreker,
twee acteurs en een danseres voor een rond
reizend theater. Charles Ferdindand Ramuz
24 MOESSON
schreef de tekst bij het stuk. Aan toekomstige
theatermakers gaf Stravinsky de opdracht mee
om in een eigen culturele context zijn stuk uit
te voeren. Sinds die eerste uitvoering aan het
Zwitserse meer van Genève, zijn er verschil
lende culturele versies gemaakt. Onder andere
een Nederlandse, een Chinese, een Afrikaanse
en zelfs een Inuït en in 2011 de eerste Indone
sische versie.
Toen Gerard Mosterd in 2011 de opdracht
kreeg een versie van Stravinsky's L'Histoire du
Soldat te maken met Javaanse dansers, twij
felde hij. De muziek leek hem te virtuoos voor
Javaanse dansers die gewend zijn om op trage
muziek te bewegen.
Gerard: 'Je hebt met een heel andere wereld
te maken. Iedere Indo kent de uitdrukking jam
karet wel. Men had moeite met op tijd komen.
Dat was maar een klein element. Indonesische
dansers hebben een heel andere instelling.
Voluit repeteren kennen ze niet. Pas bij de uit
eindelijke première gaat iedereen zijn uiterste
best doen. Dat is hun manier om energie te
bewaren. Ze zijn voorzichtig met hun resour
ces. In de moderne westerse danswereld, waar
ik vandaan kom, is dat anders. Je haalt alles uit
een repetitie.'
Uiteindelijk bleek de combinatie van Stravins
ky's virtuoze muziek en de Javaanse dansers
een grote verrassing, die zorgde voor volge
boekte tournees. Het prestigieuze Indonesian
Dance Festival werd in 2012 geopend met
Mosterds L'Histoire du Soldat in aanwezigheid
van de gouverneur van Jakarta. Toen in de
bezetting met internationale sterdansers Eko
Moesson #9 maart 2017.indd 24
21-02-17 15:35
