Gerard Mosterd
PREMIÈRE
Supriyanto, Martinus Miroto, Sri Qadariatin en
Jamaluddin Latief.
Naar aanleiding van dit succes vroeg Gerard
aan Goenawan Mohamad een actuele tekst te
schrijven in een Javaanse context. Goenawan
Mohamad, nestor van de hedendaagse Indo
nesische literatuur, politiek activist, criticus en
kunstkenner, ging graag op het aanbod in. In
2012 waren er in Nederland in het Tropenthe
ater al twee try-outs van L'Histoire du Soldat,
toen met acteur Rudy Wowor als verteller.
Gerard wilde zien of de oorspronkelijke
Indonesische tekst in haar eigen taal gespro
ken kon worden met ondertiteling op een
geprojecteerd scherm. Uiteindelijk vond hij dat
voor het Nederlandse publiek niet geschikt. Bo
Tarenskeen, toneelspeler, schrijver en regis
seur, maakte daarom samen met vertaalster
Monique Soesman van Goenawan Mohamads
tekst een scherpe en humoristische Neder
landse versie.
Niemand minder dan Wieteke van Dort zal de
rol van de verteller voor haar rekening nemen.
Verwacht geen Tante Lien, maar een geksche
rende Wieteke, die zich verliest in de sprook
jesachtige wereld waar Goenawan Mohamad
deze actuele, grappige tekst voor schreef. Na
46 jaar staat Wieteke weer op het toneel.
Wieteke: 'Nu kan het weer! Vroeger werkte ik
bewust bij radio en tv zodat ik 's avonds bij
de kinderen kon zijn. Maar de kinderen zijn nu
volwassen. Als actrice kan ik me goed open
stellen en laten regisseren. Ik laat me graag
op alle fronten helpen bij de voorbereiding.
Ik bereid me voor door veel met mensen te
praten en naar de muziek te luisteren.'
Gerard groeide op met de legendarische De
Stratemakeropzeeshow. Wieteke was zijn
jeugdheldin. Hij vond haar ontzettend grappig.
Gerard: 'Aart Staartjes, Joost Prinsen en
Wieteke waren geniaal. Wat zij deden was
van een hoog artistiek gehalte, tegelijkertijd
was het ook heel volks. Precies wat Stravinsky
voor ogen had met L'Histoire du Soldat. Een
voorstelling voor een breed publiek, van alle
leeftijden, die overal gespeeld kan worden.
Een verbinding van allerlei niveaus, generaties,
culturen, kunstdisciplines in een tijdloze en
actuele context.'
Wat De Stratemakeropzeeshow en L'Histoire
du Soldat nog meer gemeen hebben, is dat het
met bescheiden middelen gemaakt is, zonder
tonnen subsidie.
Drie beroemde dansers uit Indonesië, waarvan
twee uit Solo en een uit Banyumas, vertol
ken de danspartijen. Siko Setyanto uit Solo,
de beste moderne danser van Indonesië en
leerling van de gerespecteerde dansmeesters
Ibu Wied Sendayani en Farida Oetoyo, zal voor
het eerst op de Nederlandse podia te zien zijn.
Rury Avianti is een met humor begaafde dan
seres uit de Mangkunegaran Kraton van Solo.
Een zeldzame combinatie omdat de rituele se-
rimpi en bedhoyo dansen zo serieus zijn dat er
voor humor geen plaats is. Hendro Yuliyanto
komt uit Banyumas waar juist de lengger, een
meer erotische volksdans, vandaan komt.
De virtuoze muziek van Stravinsky wordt
gespeeld door het New European Ensemble;
bekend om hun uitdagende spelkwaliteit en
jonge, speelse manier van experimenteren met
beeldend theater. Bij een aantal voorstellingen
vertelt kunstexpert Frans Leidelmeijer over de
verwijzingen naar kunststromingen in het stuk.
In de bewegingen, vormgeving en het gebruik
van licht, zien we surrealisme, kubisme en
dadaïsme terug.
L'Histoire du Soldat gaat over de mens die zich
laat verleiden door materialisme, egoïsme en
gulzigheid. En zich dan realiseert dat dat niet
de weg is en zich in plaats van rijker alleen
maar armer voelt. Het werd geschreven op een
moment dat de wereld in een grote economi
sche crisis verkeerde. Gerard ziet een grote
verwantschap tussen nu en die tijd. Hoewel
wij geen oorlog ondervinden, zijn er radicale
veranderingen die er toe leiden dat we anders
moeten nadenken over geld en geluk. Maakt
geld gelukkig? Dat vraagt Stravinsky zich
af. L'Histoire du Soldat is een surrealistische,
bijna kluchtige voorstelling die gaat over de
corrumperende macht van geld. Voor Indo
nesië veelbetekenend, als een van de meest
corrupte landen ter wereld. Misschien trok het
stuk daarom zo'n groot publiek.
De connectie met de duivel lijkt niet van deze
tijd, omdat wij daar amper meer in geloven.
Gerard: 'Toen Stravinsky het stuk schreef,
leefde dat idee nog wel heel sterk. In de oude
versie was dan ook een sterk moralistische
scheiding tussen goed en kwaad. De mens
en de kwaadaardige verleiding. In de huidige
versie is dat niet zo. Goed en kwaad, dat zijn
we allemaal. Daarom is er in dit stuk niet een
specifieke duivel. De rol van de duivel wordt
dit keer niet door een individu uitgebeeld,
maar door de geest van deze tijd.'
Met de première van L'Histoire du Soldat op 16
maart, zal de aftrap worden gedaan naar een
landelijk tournee. Voor de speellijst zie: www.
neweuropeanensemble.com/perspagina.html
Gerard Mosterd danste in vele buiten
landse gezelschappen en producties.
Zijn beginwerk als choreograaf ging
over hoe het is om op te groeien tussen
aardappelen en nasi goreng. Gerard
Mosterd is een pionier in het opzetten
van grootschalige projecten in Indonesië.
Hij vindt het interessant om niet de ver
schillen maar juist de overeenkomsten te
zoeken en die met elkaar te verbinden.
Al twintig jaar werkt hij intensief met
grote Indonesische schrijvers, filmma
kers en performers. Hij kreeg als enige
Nederlandse theatermaker voet aan de
grond in Indonesië en hij werd als enige
Nederlander door Indonesië uitgenodigd
om aan festivals en projecten deel te
nemen.
www.gerardmosterd.org
MAART 27
Moesson #9 maart 2017.indd 27
21-02-17 15:35
