'Hij werkte zo hard om zoveel mogelijk geld
te verdienen voor later, om zich dan helemaal
aan het schilderen te kunnen geven'
EXPOSITIE
nu maakt juist de eenvoud, de argeloosheid, de na
tuurlijkheid van Bleckmann's vroege uitingen allereerst
de aantrekkelijkheid ervan uit. Zoo sober en oprecht, zoo
kinderlijk simpel en zonder eenigen schijn of moedwil
lige bedoeling, wordt niet elken dag geschilderd! Voeg
daarbij een zorgvuldige, nooit te schrale verfbehandeling
en een aangeboren zuiver gevoel voor licht en kleur,
en de bekoring dezer kunst kan duidelijk worden.' Zo
schreef kunstcriticus W. Jos de Gruyter op 28 september
1942.
Wilhelm 'Willem' Christiaan Constant Bleckmann wordt
op 14 februari 1853 in Batavia geboren. Zijn grootvader
was een Duitser, die zich rond 1840 in Arnhem vestigde
en die in 1850 genaturaliseerd werd tot Nederlands on
derdaan. Vader Herman Bleckmann (1825-1860) vertrekt
naar Indië en is een genie-officier in het KNIL. Willems
moeder, Louise Antoinette van der Tuuk (1832-1904), is
een op Java geboren Indo-Europese en zuster van de
beroemde taalgeleerde Herman Neubronner van der
Tuuk. In het enig bekende zelfportret van Bleckmann,
uit circa 1880, verraden amandelvormige ogen en een
fijngesneden mond zijn gemengde afkomst.
Plicht
Als Willem nog maar zeven jaar oud is, overlijdt zijn va
der, waarna het gezin naar Nederland verhuist en zich in
thuisbasis Arnhem vestigt. In tegenstelling tot zijn vader
en later zijn jongere broer Gustav, heeft Willem geen mi
litaire ambities. Zijn dochter Tjieke zal in 1970 schrijven:
'Hij had wel altijd het liefst schilder willen worden, maar
hij voelde het als zijn plicht om als oudste van vier kinde
ren zo gauw mogelijk geld te verdienen om zijn moeder
als jonge weduwe met een klein luitenantspensioentje te
kunnen steunen.'
In Nederland rondt Willem in 1871 zijn studie Indisch
Recht af. Na het behalen van zijn ambtenaarsexamen
keert hij terug naar Indië, waar hij bij het Departement
van Binnenlands Bestuur aan het werk gaat als derde
commies. Begin 1875 stapt hij over naar het Departement
van Financiën, waar hij na een jaar wordt aangesteld tot
t Ari-m vi-fL-
40 MOESSON
Moesson #10 april 2017.indd 40 T®} 29-03-17 18:45