Houtsnijwerk
1,
mm
IlKliSS
o/)
■jtj.
De enige ruimte in het Scheepvaarthuis in Am
sterdam die niet in Amsterdamse School stijl is
ingericht, is de grote vergaderzaal. Die is inge
richt door Theo Nieuwenhuis in Nieuwe Kunst
stijl, de Nederlandse variant van art nouveau,
die toen het Scheepvaarthuis gebouwd werd
in 1916 al over haar hoogtepunt heen was.
Op de foto zien we een deel van de vergader
zaal. Nieuwenhuis ontwierp het interieur als
een Gesamtkunstwerk; alle onderdelen zijn
op elkaar afgestemd. Op de wanden zien we
goudleer behang met zeepaardjes. Verder een
uit hout gesneden vis en op de panelen wa
terplanten: motieven uit de zee als decoratie.
Toepasselijk, want het Scheepvaarthuis was
oorspronkelijk een kantoor voor 6 rederijen
waaronder de KPM. Nu is er sterrenhotel Am-
rath in gevestigd. Het Scheepvaarthuis staat
op een historische plek. Van hieruit vertrok in
1595 Cornelis de Houtman voor het eerst naar
Indië.
Het donkere hout komt uit Celebes waar het
via de haven Makassar naar Nederland werd
verscheept, daarom wordt het ook wel Ma-
kassaars ebben genoemd. Het snijwerk werd
ontworpen door Theo Nieuwenhuis en de
uitvoering ervan lag in handen van Indone
sische housnijwerkers. Er is niet veel bekend
over hen. Hoe zijn ze in Nederland terecht
gekomen? Waarschijnlijk kwamen de houtsnij-
werkers uit Japara op Java, een streek bekend
om het houtsnijwerk. Het houtsnijwerk in de
vergaderzaal is erop geïnspireerd. Het interieur
werd vervaardigd in de werkplaatsen van
kunsthandel E.J. van Wisselingh in Amster
dam, die naast schilderijen ook luxe meubels
verkocht. Naast een meubelwerkplaats hadden
ze een eigen koperslagerij en een batik-atelier,
want deze meubels werden vaak met gebatikt
perkament versierd of bekleed.
Frans Leidelmeijer bespreekt iedere maand
kunst die is ontstaan uit
Europese en Indische kruisbestuiving.
MEI 25
Moesson #11 mei 2017.indd 25
26-04-17 17:44