Dominique Berretty:
LEVENSVERHAAL
Hij is vrijwel uit ons nationaal
geheugen weggezakt: Dominique
Berretty, een Indo-Europese jongen
uit een eenvoudig milieu, die opklom
naar grote maatschappelijke hoogten
en zich daarbij niet liet hinderen door
de koloniale kleurbarrières. Om zijn
overrompelende ondernemerschap,
spectaculaire levensstijl en opzichtige
liefdesleven was hij in de kolonie een
dankbaar onderwerp van gesprek.
Opzienbarend was zijn leven en
schokkend zijn dood.
GROOTS
ONSTUIMIG
LEVEN
DOOR GERARD TERMORSHUIZEN
EN COEN VAN 'T VEER
Afkomst en milieu
Dominique, de kleinzoon van een Italiaanse
immigrant, werd in 1891 in Djokjakarta geboren
uit de verhouding van zijn vader Léon en
diens Javaanse njai Maria Salem, die hij in 1895
trouwde. Dominique en zijn talrijke broers en
zusters werden door hem erkend. Het was
een in bescheiden materiële omstandigheden
levend gezin waarin Dominique opgroeide.
Vermoedelijk had Dominique een gespannen
relatie met zijn vader. Veel hield hij daaren
tegen van zijn moeder. W.Ch.J. Bastiaans
die hem goed heeft gekend, schreef in zijn
memoires: 'Zijn moeder behield zijn diepe
genegenheid, ook toen hij verrassend snel tot
roem en macht en rijkdom was gekomen. Zij
sprak nauwelijks Nederlands, maar Berretty
verscheen gearmd met zijn moeder, die ge
kleed was in sarong en kabaja, op de receptie
van de Gouverneur-Generaal.'
Dominique doorliep de MULO en een jaar HBS.
Toen hij de school verliet, was hij zeventien.
Hij was het ouderlijk huis ontgroeid en voelde
zich bovendien niet prettig in het slaperige
Djokja. Hij liep weg van huis en reisde naar
Batavia, de grote stad waar alles gebeurde.
Vanaf dat moment maken we kennis met zijn
bruisende levensdrift en verbeten ambitie om
zijn bescheiden milieu te overstijgen.
Naar de journalistiek
In oktober 1908 werd hij klerk op het hoofd
kantoor van de posterijen op Weltevreden, een
karig betaald baantje dat de lotsbestemming
was van zoveel Indische jongens. Bastiaans
heeft het over zijn intense leergierigheid en
technische inzicht: 'bij de PT.T. verwierf de
jongeman zich een grondige kennis van de
ligging en loop der telegraafkabels, die Neder-
landsch-Indië met andere delen van de wereld
MEI 39
Moesson #11 mei 2017.indd 39
26-04-17 17:44
