w
LEVENSVERHAAL
Een nog jonge Berretty (collectie Roberto von I
.V
Colonel Camillo Canali, Coquita Berretty, Dominique
Berretty, mevrouw Lippe, G.W. Seabridge en P.J. van Baarda
op het terras van Villa Isola (collectie Da Fonseca Lebre/Cid)
verbonden.' Een belangrijk gegeven! Op zijn
werk verbaasde Dominique zijn omgeving
door zijn intelligentie en creativiteit. Zijn chef,
die inzag dat de jongeman voor iets hogers
was bestemd, beval hem aan bij zijn vriend
Karel Zaalberg, de (Indo-Europese) hoofd
redacteur van het Bataviaasch Nieuwsblad.
Deze nam hem in augustus 1910 in dienst. Bij
de grote Zaalberg, selfmade man en stichter
van het Indo-Europees Verbond, kreeg hij zijn
opleiding tot journalist. In 1913 ging hij over
naar de (ook in Batavia gevestigde) Java-Bode
waar hij tot volle ontplooiing kwam.
Berretty is beroemd geworden om zijn in 1917
gestichte persbureau Aneta, een faam die
er verantwoordelijk voor is geweest dat zijn
bestaan als journalist op de achtergrond is
geraakt. Ten onrechte: hij was een journalist
van nature en een voortreffelijk stilist. Als
dagbladschrijver en weekbladredacteur (van
De Reflector en De Zweep) doorliep hij een
glanzende, zij het rumoerige carrière. Zijn
journalistiek blijkt bovendien een voorname
bron voor de kennis van zijn leven en persoon
lijkheid.
Amerika
Als redacteur van de Java-Bode maakte hij in
1916 met zijn (eerste) vrouw een reis van en
kele maanden naar Amerika. Zijn van daaruit
geschreven reisbrieven zijn van een bijzonder
niveau. Zij laten onder meer zien dat zijn erva
ringen in de Verenigde Staten beslissend zijn
geweest voor zijn loopbaan daarna. Hij stelde
zich er onder andere op de hoogte van de ont
wikkelingen op het gebied van communicatie
en nieuwsvoorziening. Het was in die periode
dat bij hem het plan werd geboren een Indisch
persbureau op te richten. Amper terug in
Batavia begon hij met de voorbereidingen
daarvoor. Op 1 april 1917 zag het Algemeen
Nieuws- en Telegraaf-Agentschap, kortweg
Aneta, het levenslicht.
Aneta
Vanaf zijn eerste werkdag bij Aneta richtte
Berretty zich op het verkrijgen van meer en
sneller nieuws dan zijn directe concurrent, het
Reuters' agentschap in Batavia. Veelvuldig
maakte hij daarbij gebruik van zijn kennis van
de loop van de telegraaflijnen. Met Indische
nieuwsbladen sloot hij contracten af, waarbij
hij zich verbond hun tegen een bepaald tarief
telegrafisch nieuws te leveren. Spoedig daarop
voorzag Aneta de pers in patria van Indisch
nieuws. In Den Haag kreeg het een filiaal.
Het persbureau haalde de kolonie definitief
uit haar isolement, opende het venster op de
wereld en is van immense betekenis geweest
voor Indië en het moederland.
Aneta maakte een enorme ontwikkeling
door. Berretty was - ook zijn vijanden gaven
het toe - een geniaal man. Zijn succes was
Amerikaans spectaculair en bracht hem grote
rijkdom. Eind december 1920 werd op Pasar
Baroe het Aneta-gebouw ingewijd, een ar
chitectonisch juweel (het staat er, in vervallen
40 MOESSON
Moesson #11 mei 2017.indd 40
26-04-17 17:44
