COLUMN
m
31
arawa, enz. enz.
Poirrié'sPerikelen
De djagoeng-oogst en de gevallen djeroek bali hadden
ons niets opgeleverd en de geruchten die over de gedek
waaiden ook niet, maar we wisten wel zeker dat we
zouden winnen. Dat stond zo vast als een huis. Was
alleen jammer dat het een huurhuis was en we de huur
opgezegd kregen. Konden we ergens anders onderdak
zoeken.
Bevrijding, 1945. De laatste keer dat we in Tjimahi op cor
vee waren had Brazeiros, die taaie Filippino, nog gefluis
terd dat de war over was. En kort daarop had de frank en
vrij over de kazerne scherende Mitchell met de Neder
landse kleuren ons duidelijk gemaakt dat de Japanners
de wapens hadden neergelegd; de oorlog inderdaad was
afgelopen en we weer baas in eigen huis waren. Dachten
we, maar kwamen we al gauw aan de weet dat er een
Repoeblik Indonesia was opgestaan die het daar niet mee
eens was, daar ook geen doekjes om wond en van leer
trok onder de strijdkreet BersiapWas onze bevrijdingsroes
gauw over en kregen we met een geweldsspiraal te maken
die met zo'n snelheid en heftigheid over de Indische archi
pel joeg dat slechts enkele delen van steden als Batavia,
Bandoeng, Semarang, Soerabaja en Palembang konden
worden beveiligd door de tot beschermers uitgeroepen Ja
panners, de Brits(-Indisch)e troepen en enkele KNIL-een-
heden. Het zou rond zeven maanden duren voordat de
Bersiap inzakte en alleen al de Japanners
000 en de Britten 660 militairen
verloren. Waarna in maart 1946 de
eerste Nederlandse OVW-bataljons
en een brigade Mariniers arriveer
den om de ingesloten enclaves te
verruimen en consolideren.
Is het 29 jaar geleden dat Ko
ningin Beatrix in 1988 het Indisch
Monument in Den Haag
onthulde. En twee jaar later
het kabinet-Kok in 1990
besliste dat de 2e Wereldoorlog voor ons officieel op 15
augustus is geëindigd. Allemaal wat laat misschien, maar
beter laat dan nooit. Maar moet ik wel bekennen nooit
een Indië-herdenking bij ons monument in Beekbergen
te hebben bijgewoond, maar wel alles in het werk stel om
die waardevolle jaarlijkse manifestatie op tv te volgen. En
al die Indo's en totoks bijeen te zien voor dat vertrouwde,
indrukwekkende monument met het grote raamwerk en
de gestileerde beeldengroep. Om net als afgelopen 15 au
gustus hun saamhorigheid weer te voelen. En te zien hoe
ze stilzwijgend luisteren naar wat er gezegd wordt door
belangrijke en minder belangrijke personen. Er kransen
en bloemstukken worden gelegd ter herdenking aan onze
gevallenen. Menig aanwezige even wegkijkt of een traantje
wegpinkt bij een mooi gezongen lied of fraaie voordracht.
Er moeilijk verteerbare herinneringen oprijzen die al lang
worden meegedragen en nu als schaduwen naast de
dramatische beelden op het monument verschijnen; als
om al die oude toeschouwers te wijzen op vroeger, toen
ze nog jong en veerkrachtig waren. Ze met aan bravou
re grenzende onbevangenheid de oorlog in gingen, die
overleefden en gehavend maar ongebroken de bezetting
overleefden. Weer heel graag 'aan de slag' wilden, maar
binnen de kortst mogelijke tijd overvallen werden door een
stormvloed van chaos en ontreddering, die de ellende van
de afgelopen oorlog overtrof. Vele duizenden onschuldige
mannen, vrouwen en kinderen op beestachtige wijze wer
den afgeslacht, er tallozen in vaak miserabele omstandig
heden in 'beschermingskampen' werden ondergebracht en
er ook tallozen nog steeds worden vermist, om nooit meer
teruggevonden te kunnen worden in die weidse archipel
aan de andere kant van de wereld. Er al veel te lang met
schandalig gemak over de uitspattingen van de Bersiap
heen is gestapt en er de laatste tijd meer interesse lijkt te
zijn voor de misdragingen van onze militairen in Indië.
Ambarawa, Lampersari, Tjihapit, Tjideng, Pakanbaroe,
Tjikoedapateuh, Baros, Tawangmangoe, Kedoeng Badak,
Kalisosok, Boeboetan, Tjimahi, Boeloe, Lawa Sigalagala.
Aek Pamienke. Bangkinang, Belalau, Grote Boei, Klampok,
Bangkong, Tangsi Bamboe, Panasan, Mandjoeng, Airmadi-
di, Fort Rotterdam, Kampili, Tomohon, enz. enz.
Jack Poirrié werd geboren in Batoeradja en woont sinds 1951 in Nederland.
Elke maand schrijft Jack Poirrié in Moesson over zijn perikelen.
SEPTEMBER 17
Moesson #3 september 2017.indd 17
28-08-17 15:00