BOEKENSCHAT
'OP EEN APARTE PLEK
IN DE KELDER LIGGEN
DE VAAK EEUWENOUDE
HANDSCHRIFTEN:
BRIEVEN VAN
SULTANATEN, OF OUDE
SAGES, GESCHREVEN IN
HET ARABISCH'
4 M
systemen waar de boeken in staan. 'We
hebben een hele nieuwe infrastructuur moeten
bouwen om de collecties samen te voegen
in één catalogus.' Maar nu kun je dan ook
naar hartenlust grasduinen in oude Indische
tijdschriften, passagierslijsten van de KPM (Ko
ninklijke Paketvaart Maatschappij) bekijken,
oude fotoboeken uit Indië doorbladeren of
juist bijlezen in de hedendaagse Indonesische
kranten, mogelijkheden genoeg. Weer even
helemaal in oude sferen komen? Er is zelfs een
hele audio-collectie met Indische en Indonesi
sche muziek. Opnames van lp's met Indische
popmuziek uit de jaren vijftig bijvoorbeeld.
Een goed koloniaal gebruik
Wat Marije zelf leuk vindt, naast al die prach
tige oude handschriften? 'We hebben zo'n
duizend Indo-Maleise stuiverromannetjes uit
het begin van de twintigste eeuw, allemaal
gedigitaliseerd. Ontzettend leuk om te lezen',
vertelt ze terwijl achter haar de deur open
zwaait en collega Liesbeth Ouwehand binnen
komt met een paar pareltjes van de afdeling
bijzondere collecties. Boeken en handschriften
die zo oud en kwetsbaar zijn dat je ze niet
mee mag nemen naar huis, maar wel hier in
de leeszaal mag inzien. Een van de boeken die
meteen in het oog springt is een groot album
met leren kaft, waar een wayang kulit-figuur
in gegraveerd is. 'Het was vroeger een goed
koloniaal gebruik dat je een afscheidsalbum
kreeg van je werk als je overgeplaatst werd of
terugging naar Holland', vertelt Liesbeth. Op
de zwart-witfoto's statige groepsportretten
van de werknemers en foto's van meneer De
Jong zelf. 'Kijk, dit is ook heel leuk, het boek
Indrukken van een totok, of deze: een hele
oude Stille Kracht van Louis Couperus met een
batik omslag.' Op de kar ligt ook een heel klein
boekje, een reisgidsje van de KPM. 'Een soort
mini-Lonely Planet uit die tijd', lacht Liesbeth.
Moesson-lezers die willen neuzen in de
enorme collectie kunnen voor 30 euro per
jaar lid worden van de Asian Library, of een
dagpas kopen van 10 euro. Daarmee kun je
boeken lenen of artikelen downloaden op een
USB-stick. Een deel van de collectie is open
voor iedereen en is thuis te bekijken en lezen,
maar voor een groot deel geldt dat die alleen
binnen de muren van de universiteitsbiblio
theek te bekijken is. Marije legt uit waarom.
'We zitten met copyright. Als er in een krant
foto's staan, mogen we die krant niet zomaar
online beschikbaar stellen voor de hele wereld
omdat er auteursrecht op die foto's zitten.
Maar van sommige tijdschriften of boeken is
het auteursrecht geregeld waardoor inmid
dels zo'n driekwart van de oude fotocollectie
van het KITLV nu thuis vanachter je laptop te
bekijken is.'
Voor iedereen die iets met Indië en Indonesië
heeft, is een bezoek aan de Asian Library een
must. Steeds vaker komen er ook onderzoe
kers uit Indonesië zelf. 'Het gekke is natuurlijk
dat een groot deel van de bronnen over de ge
schiedenis van hun land, hier ligt. Doordat wij
digitaliseren krijgen zij steeds meer toegang
tot hun eigen erfgoed.'
SEPTEMBER 43
Moesson #3 september 2017.indd 43
28-08-17 15:01