Wild Zwijn
Uit de kunst
stelling van moderne Indonesische kunst. De
directie hoort je met veel interesse aan, lijkt
enthousiast, maar verder gebeurt er weinig.
Affandi's schilderijen zijn recht voor zijn
raap: hij hield van de rauwe werkelijkheid.
Voor hem niet de gestileerde schoonheid
van de Mooi Indië-schilders. Soms zijn
z'n schilderijen gewoon lelijk, maar wel
authentiek en herkenbaar. In het Affandi
museum hangen naast zelfportretten ook
vrouwelijke naakten en schilderijen met
erotische thema's. Ook het schilderij van het
Wild Zwijn is erotisch geladen. Het dier is in
opgewonden staat, zijn rode penis klaar om
te penetreren. Er zit kracht en vaart in het
schilderij. Affandi heeft eerst de omtrekken
van het dier getekend en daarna drukte hij
de tubes verf energiek uit over het doek
en gebruikte zijn handen en voeten om het
werk af te maken. Vaak gebeurde dat in een
soort trance, als die over was, dan was het
schilderij ook klaar.
In augustus bezocht ik het Affandi museum in
Yogyakarta, mooi gelegen aan de oever van
de Gajah Wong rivier. Ik was in Indonesië om
als ambassadeur de Indonesian Art Sale van
het Venduehuis in Den Haag te promoten. Het
Affandi museum is gevestigd in het voorma
lige woonhuis van de schilder, die het zelf
in een opmerkelijke stijl heeft ontworpen en
geconstrueerd. Ik werd er gastvrij ontvangen
door dochter Kartika Affandi, die ook schildert.
Tijdens dat bezoek werden mijn begeleider en
ik op een eenvoudige lunch getrakteerd. Zo
lekker, nergens anders gedurende mijn twee
weken durende reis door Indonesië heb ik zo
lekker gegeten.
Ik liet Kartika de foto zien van het schilderij
van het Wild Zwijn Babi Celeng), een van de
topstukken van de veiling. Haar vader Kusuma
Affandi schilderde het in 1973 in de voor hem
Frans Leidelmeijer bespreekt iedere maand
kunst die is ontstaan uit
Europese en Indische kruisbestuiving.
kenmerkende rauwe, expressionistische stijl.
Het werk kon zeker haar goedkeuring weg
dragen.
Affandi (1907-1990) was autodidact en
behoort tot een van de bekendste schilders
van Indonesië; hij exposeerde over de hele
wereld, ook in Europa en de Verenigde Staten.
Kartika sprak haar bevreemding uit dat er, in
tegenstelling tot andere landen, in Nederland
nog geen overzichtstentoonstelling van zijn
werk is geweest. Misschien is dat helemaal
niet zo vreemd. Ik heb in het recente verleden
contact gehad met het GEM in Den Haag en
de Kunsthal in Rotterdam over een tentoon-
OKTOBER 25
Moesson #4 oktober 2017.indd 25
27-09-17 17:42