w
INDONESIË
In de psychologisch thriller Zwart water van de Britse schrijfster Louise Doughty is de hoofdrol
weggelegd voor een Indo.
JOHN HARPER WORDT GEKWELD
SPOKEN
DOOR RICCI SCHELDWACHT FOTOGRAFIE YVES SALMON
door slapeloosheid. Ondergedoken in een
afgelegen hut op het eiland Bali luistert hij 's
nachts naar de geluiden uit de rimboe. Het rui
sen van de wind, het gekletter van de regen,
het geritsel van wilde dieren, de luide roep
van de tokèh houden hem uit zijn slaap. Al
nachtenlang wacht hij op de mannen die hem
komen vermoorden.
Wie zijn ze? En waarom willen ze hem
vermoorden? Is hij paranoia? Of dreigt er wer
kelijk een gevaar? In de psychologische thriller
Zwart water onthult de Britse schrijfster Louise
Doughty stukje bij beetje het geheim waarmee
haar hoofdpersoon John Harper rondloopt.
Zijn echte naam is Nicolaas den Herder en hij
is een Nederlander. En nog opmerkelijker: hij
is een Indo.
Zwart water verscheen vorig jaar in het Engels.
Dit jaar kwam de Nederlandse vertaling uit.
Het boek speelt zich af rond de val van Soe-
harto in 1998. Tijdens de gewelddadige rellen
die overal uitbraken, keerden de Indonesiërs
zich massaal tegen de Chinese bevolking.
Daarbij vielen duizenden slachtoffers.
In haar boek gaat de schrijfster ook terug
naar 1965. Ook toen waren vooral Chinese
Indonesiërs (peranakanshet slachtoffer van
een volkerenmoord op een nog veel grotere
schaal. Bij die genocide, die de geschiedenis in
zou gaan als de anti-communistische zuive
ring, werden volgens schatting een miljoen
mensen vermoord.
Moesson belde Louise Doughty in Londen met
de vraag hoe het komt dat de hoofdpersoon
van haar boek een Indische Nederlander is.
Louise Doughty: 'Ik wilde absoluut geen
verhaal schrijven over een blanke man, die zich
ergens in de bush in Afrika of Azië bedreigd
voelt door het uitputtende klimaat, zoals in de
boeken van Joseph Conrad of Graham Greene.
Maar ik kon ook niet vanuit het perspectief
van een Indonesiër schrijven. Daarvoor zou ik
minstens in Indonesië moeten wonen en de
taal moeten spreken, terwijl ik er maar vier
keer ben geweest.
Ik besloot dat mijn hoofdpersoon gemengd
bloed moest hebben, omdat hij een buiten
staander moest zijn. Hij moest zich gemak
kelijk over straat kunnen begeven zonder dat
hij direct opvalt. Harper is geen blanke man,
hij heeft Indonesische trekken, maar hij blijft
een buitenstaander. Hij hoort nergens bij. Ik
weet hoe dat is. Ik ben zelf ook van gemengde
afkomst. Mensen vragen me vaak wat ik ben.
Ik heb Roma-bloed. Mijn familie van vaders
kant komt uit Oost-Europa. Ik heb bruin haar
en donkere ogen. Mensen die me voor het
eerst ontmoeten, denken dat ik Turks ben of
Grieks of Spaans en soms deels Aziatisch.
John Harper is in veel opzichten een tamelijk
autobiografisch karakter, al is hij een man en
heeft hij niets Brits. Hij is deels Nederlands,
deels Indonesisch. En zijn levenservaring is
totaal anders dan die van mij.'
Hoe kwam u dan toch op het idee om het
verhaal in Indonesië te situeren?
'Ik kwam erop tijdens een bezoek aan het
Ubud Writers Readers festival. Ik leed toen
DECEMBER 23
Moesson #6 december 2017 CC18 V2.indd 23
23-11-17 09:24