INDISCHGASTEN
HERMAN SALOMONSON OVER
INDISCHE MENSEN IN DEN HAAG
In april verschijnt een selectie van columns die Herman
Salomonson in de jaren dertig schreef voor weekblad De Indische
Verlofganger. Wie was Herman Salomonson?
naar
daarginds
DOOR GERARD TERMORSHUIZEN FOTOGRAFIE ERVEN SALOMONSON
Gelukkig is het werk van Herman Salomonson
(1892-1942) de laatste tien jaar weer in de
belangstelling komen te staan. Er verschenen
een bloemlezing uit zijn Indische rijmkronie
ken (Ik kijk de kat uit de klapperboom) en een
herdruk van zijn roman Zoutwaterliefde. Ikzelf
schreef een biografie over deze bijzondere
persoonlijkheid: Een humaan koloniaal; Leven
en werk van Herman Salomonson, alias Melis
Stoke (uit 2015).
Om hun historische inhoud en stilistische
kwaliteiten zeer de moeite waard zijn ook de
columns die Salomonson in de jaren dertig
20 MOESSON
in het weekblad De Indische Verlofganger
schreef over het leven van Indische mensen
in Den Haag. Het zijn er ongeveer driehon
derd. Salomonson was van Joods-Indische
afkomst. Vooral zijn Indische roots hebben een
belangrijk stempel gedrukt op zijn maatschap
pelijke carrière en schrijverschap. Zijn vader
was een in de kolonie geboren en opgegroei
de Indo-Europeaan. Na diens vroege dood
waren het vooral Hermans grootouders van
vaders kant die hem lieten delen in de Indische
leefsfeer. Indië onderging hijzelf in de jaren
twintig, toen hij hoofdredacteur was van de
Java-Bode in Batavia.
Na terugkomst in Nederland, in 1927, werd
hij vooral bekend om zijn korte aan Indië
gerelateerde verhalen en columns: naast grote
kennis van zaken en een scherp observatieta
lent geven ze blijk van een sterke persoonlijke
betrokkenheid. Salomonson was een insider en
voor zijn lezers uit de Indische gemeenschap
vormden zijn columns een wekelijks feest van
herkenning.
In de te verschijnen bundel Indisch leven
in Den Haag, 1930-1940 zijn vijftig columns
thematisch gerangschikt: ze gaan over de
lotgevallen van Indische mensen, Indische
Moesson #9 maart 2018 V2.indd 20
22-02-18 12:28
