Kopi Toebroek
'AMAZING WHAT A
LITTLE MIXING OF
BLOOD CAN PRODUCE!'
BELEVEN
INSPIREREN
BOEKOE
Jeroen Kruls afstuderen aan de HKU in 2017 was zijn Indo-coming out.
Gestimuleerd door docenten om een onderwerp te zoeken dat dicht
bij hemzelf lag, dook hij in zijn Indische achtergrond. In zijn werk zoekt
Jeroen (24) de ideale balans tussen beeld en verhaal. Zijn afstudeerpro
ject heette Spekkoek en is een persoonlijke zoektocht naar het Indische.
Na zijn afstuderen vertrok hij - voor het eerst - naar Indonesië en bezocht
alle plekken van betekenis voor zijn familie. Het resultaat is onlangs
verschenen: Koppie Toebroek.
Zowel Koppie Toebroek als Spekkoek zijn verkrijgbaar via
www.jeroenkrul.nl voor 20,- per stuk (excl. verzenden).
In Indonesië een held, in Nederland vrijwel
onbekend. Dat kan alleen een Indo overkomen.
Geworteld in de oude Indische wereld met een
Chinese njai als voormoeder, was architect en
stedenbouwkundige Thomas Karsten de bibit
van een nieuwe generatie Indo's zoals Ernest
Douwes Dekker en Frits Dahler, die een ander
Indië voor zich zagen: met raciale gelijkheid en
los van Nederland. Even een kanttekening: bij
Karsten kwam dat besef pas tijdens de oorlog
in Azië, dus te laat om een pionier te zijn. Die
oorlog overleefde hij niet. Karsten trouwde
in 1921 een Indisch meisje met een familiege
schiedenis die indruist tegen het standaard
beeld, tegen het Indische 'Grote Verhaal', zoals
Coen Simon dat noemde in een interview met
Ricci Scheldwacht in Moesson van november
2010. Soembinah heette ze, volgens de wet
een 'inlandsche vrouw' met een Indische moe
der, Antje, en een Javaanse vader (en vroom
moslim), Mangunredjo. Soembinah had een
Zwitserse opa en een Javaanse oma en het
uitzonderlijke was dat deze twee grootouders
hun kinderen een Javaanse opvoeding gaven
en samen op het Dieng plateau een
dynastie wisten te stichten.
The life and work of Thomas Karsten is een
verademing omdat de schrijvers Karsten niet
zien als een soort 'bruine Hollander' (naar
Lilian Ducelle) die zijn etniciteit alleen in zijn
vrije tijd praktiseert, maar op een vanzelfspre
kende wijze aannemen dat mengbloedschap
iets is wat je wezen vormt, je manier van
denken, je manier van associëren en je manier
van scheppen. 'Iemand die mij niet ziet in mijn
Oosterse gedachtewereld en de bezwerende
tekenen niet verstaat die ik in die kunst heb
aangevoeld, kan mijn werk niet begrijpen',
schreef Jan Toorop. Had hij ook maar zulke
biografen gehad. (MVA)
The life and work of Thomas Karsten door
Joost Coté Hugh O'Neill Architectura
Natura ISBN 9789461400598 29,95
06 MOESSON
Moesson #10 april 2018.indd 6
