COUNTRYLIEDJES
DE OORLOGSJAREN
VAN HENK BOCHARDT
HET JAAR 1945
Dat gevangenschap en verbeelding een bijzondere verbintenis aan
kunnen gaan, blijkt eens te meer uit het verhaal van Henri José
Bochardt (Modjokerto, 12 maart 1926). Als achttienjarige werd hij in
1945 door de Japanners geïnterneerd in kamp Montaja, een oude
theeonderneming in het bergland van West-Java.
IN ZIJN GEZELLIGE APPAR
TEMENT IN ROTTERDAM
reigervlees
DOOR VICTOR LAURENTIUS FOTOGRAFIE SERGE LIGTENBERG
ontvangt Henk Bochardt ons met koffie en ap
peltaart. Voor een 91-jarige slechtziende oogt
hij bijzonder vitaal. Hij praat snel en zo beel
dend, dat het weinig moeite kost om me te
verplaatsen in zijn verhaal. Aanleiding voor het
gesprek is een schetsboek dat hij in zijn bezit
heeft, een uniek document dat in gevangen
schap is ontstaan en dat op een wonderlijke
manier verslag doet van die heftige periode.
Dat het iets weg heeft van de ruwe opzet voor
een stripverhaal, is niet toevallig. Vlotte schet
sen van jongemannen met cowboyhoeden,
kampvuren en losgeslagen koeien verraden de
hand van een getalenteerd tekenaar. 'Rudy van
Giffen', licht Henk Bochardt toe, 'die heeft op
mijn verzoek deze tekeningen gemaakt. In ruil
voor tabak. Van die Soendanese lempeng-ta-
bak in plakken, die ik weer had verkregen in
ruil voor kledingstukken van mijn vader.' Rudy
van Giffen, na de oorlog een bekend illustrator
van onder andere de Bob Evers-kinderboe
kenserie, was net als Henk tewerkgesteld in
Montaja. Het bijhouden van een getekend ver
slag was overigens niet van gevaar ontbloot,
afgaand op de waarschuwing op de eerste
pagina: 'Alles "leuk" en neutraal gehouden.
Voorzichtig zijn!' Dat verklaart waarschijnlijk de
vrolijk ogende schetsjes, die niet zouden mis
staan in een ouderwets jongensboek: alsof het
een spannend avontuur betrof dat alleen maar
goed kon aflopen. De realiteit was anders.
AUGUSTUS39
Moesson #2 augustus 2018.indd 39
25-07-18 15:19
