'Als ik naar Tante Lien keek
op tv zag ik die warmte.
Dan dacht ik: is dit wat ik mis?'
ZIJN NEVEN SPELEN ALLEMAAL
gitaar, zijn kinderen spelen gitaar, zijn twee broers spe
len gitaar. Eentje in een deathmetal band. 'Niet echt mijn
ding', zegt Remko Willems.
Hijzelf speelt gipsy, jazz, blues, Spaans en klassiek. 'Ik
ben met gitaarspelen begonnen toen ik drie was. Op
mijn tiende kon ik al echt goed spelen. Van Harry Bela-
fonte tot Bach. Mijn broer en ik zaten met gitaartjes op
schoot voor de televisie een wedstrijdje te doen wie het
eerste een reclamejingle kon naspelen. Daardoor heb ik
ontzettend goed op gehoor leren spelen. Of ik ging een
half uur een bluesschema inspelen op een cassettere
corder en dan ging ik daarna improviseren. Vier, vijf uur
per dag.'
Of hij een autodidact is? herhaalt Remko Willems (49).
'Ik heb wel les gehad op trompet en viool, maar eigenlijk
nooit op gitaar. Het
conservatorium had voor
mij niet zo'n meerwaar
de, omdat ik al zo lang
speelde.'
Het muziektijdschrift
Gitarist nomineerde hem
in de categorie beste
akoestische gitarist in
de Benelux. Vorig jaar stond hij op nummer 10; dit jaar
eindigde hij op nummer 7.
Thuis maakten ze altijd muziek met elkaar. Zijn moeder
speelde dwarsfluit. 'Ik kom uit een artistieke familie. Mijn
moeder is keramiste. Haar vader was kunstschilder. Mijn
ouders zaten in de kunstenaarskring van Dick en Joke,
een ouder echtpaar waar alle hippies bij elkaar kwamen
om muziek te maken. Dick is inmiddels 93 jaar en treedt
nog altijd op als troubadour. Ik speel nog wel eens
met hem samen. Dat kunstenaarsleven van toen was
geweldig. Iedereen deed mee, dat zie je ook bij zigeu
nerfamilies: iedereen mag meedoen. Indische families
hebben dat ook, al ben ik niet Indisch opgevoed, want
mijn ouders scheidden toen ik vijf was. Als ik naar Tante
Lien keek op tv zag ik die warmte. Dan dacht ik: is dit
wat ik mis?
Mijn vader is van Indische afkomst. Hij is na de oorlog
geboren. Hij komt van Java, net zoals de ouders van mijn
vrouw Morena. Mijn jeugdliefde. Wij kennen elkaar vanaf
ons zevende van de lagere school. In de puberteit zijn
we een tijdje met elkaar opgetrokken. Toen we achter in
de dertig waren, kwamen we elkaar weer tegen. In 2010
zijn we met elkaar getrouwd. Kwam er meteen een hele
Indische familie bij. Vroeger ging het thuis alleen over
muziek; nu ben je vijf minuten bij elkaar en dan gaat het
al snel over eten.'
Morena vertelt dat ze een heel andere opvoeding heeft
gehad dan Remko. Haar vader Hermann Rohde was
commando bij de groene baretten. 'Dat zijn de echte
diehards.'
Leon Willems, de opa van Remko, was ook militair. Rem
ko: 'Hij was boordschutter en heeft het eerste Japanse
vliegtuig neergehaald in Indië. Na de capitulatie heeft
hij drieënhalf jaar in het kamp gezeten. Daar moest hij
aan de Pakanbaroe-spoorweg werken. Uiteindelijk is hij
luitenant-ter-zee bij de marine geworden.' Remko heeft
het uit een boek dat hij van een tante kreeg. Een boek
dat zijn opa zelf heeft geschreven. 'Ik had het al een
hele tijd, maar ben er weer in gaan lezen toen ik de film
Klanken van oorsprong had gezien.'
Veel Indische jongeren zijn gek van gitaarmuziek. Ze zijn
ermee opgegroeid, merkt hij op zijn eigen gitaarschool
aan huis. Bij zijn Indische leerlingen swingt het vaak.
'Maar je hebt ook zigeunerkinderen die virtuoos spelen.'
Hij laat zijn leerlingen vaak zijn favoriete nummer Black
Eyes van The Tielman Brothers spelen, een nummer dat
ook bekend is als Lesyeux noirs van Django Reinhardt.
Of het Russische Ociciornie. 'Mijn versie is een men
geling van Django Reinhardt, Andy Tielman en Remko
Willems.' Maar liever nog laat hij zijn leerlingen muziek
spelen die ze zelf leuk vinden. Daarbij laat hij ze al heel
snel improviseren.
Zo speelt hij zelf namelijk ook. Met Fritz Schremmer, een
vriend van zijn ouders, richtte hij een muziekcollectief
op. 'We waren wars van commercie, wilden alleen maar
in kunstgaleries en op culturele festivals spelen. Maar
in 1999 kreeg je ook de eerste sites waar je muziek kon
downloaden en één van die sites was mp3.com. Dat zat
in Amerika. Ze vonden onze muziek zo leuk dat ze ons
op de homepage hadden gezet. Ons groepje heette
Gipsy Music Social Club. We kwamen er tegelijk op met
Red Hot Chili Peppers, Prince en David Bowie. We wer
den meer gedownload dan zij.'
Met Fritz ging hij op bedevaart naar de zigeuners in
Zuid-Frankrijk. 'Ik kon niet met ze praten. Ik spreek geen
14 MOESSON