Toean Stammeshaus
VERHALEN-
VANGER
De Oranje
De expositie in Het Scheepvaartmuseum over
het schip de Oranje gaat alweer zijn zesde
maand in. Wist je dat Het Scheepvaartmuseum
ook verhalen verzamelt over de Oranje? Op
www.verhalenvanger-hetscheepvaartmuseum.
nl kun je je eigen herinneringen aan het iconi
sche schip toevoegen!
Het Scheepvaartmuseum, Kattenburgerplein 1 in
Amsterdam. Meer info: 020 -52 32 222 of
www.hetscheepvaartmuseum.nl
Willem, Nelly en hun eerste zoon Friedrich Wilhelm Peter Marie.
Seulimeum, 22 februari 1912
Toean Stammeshaus van John Klein
Nagelvoort vertelt het levensver
haal van Friedrich Wilhelm (Willem)
Stammeshaus. Hij werd in 1881
geboren in Sigli (Atjeh). Zijn vader
was een militaire arts die diende in
het Duitse leger en vervolgens bij het
KNIL ging. Zijn moeder was Tjit Nio,
een Chinese van Java. Op 4-jarige
leeftijd wordt Willem naar Nederland
gestuurd voor zijn opleiding. Tijdens
dit verblijf schuift zijn vader in Indië
Tjit Nio aan de kant en beklimt de
koloniale ladder door met een Neder
landse te trouwen. Na het overlijden
van zijn vader vertrekt de jonge
Stammeshaus naar Indië. Hopend op
een succesvolle carrière in de Oost
gaat hij ook op zoek naar zijn moe
der. Maar in zijn geboorteland Atjeh
aanschouwt hij de eerste jaren vooral
de gruwelen van de Atjehoorlog,
waar hij als onderofficier bij betrok
ken is. Tijdens de militaire expedities
door de binnenlanden van Noord-Su-
matra begint Stammeshaus met
het verzamelen van etnografische
objecten. Vanwege zijn verzameling
en grote kennis van de taal en cultuur
van de inwoners van Atjeh geniet
08 MOESSON
toean Stammeshaus veel aanzien, zo
wel bij het koloniale bestuur als bij de
bevolking. Hij weet zich op te werken
tot bestuursambtenaar en tot conser
vator van het Atjeh Museum te Koeta
Radja, het huidige Museum Aceh in
Banda Aceh. Daar vormt een deel
van de verzameling van Stammes-
haus nog altijd het hart van de col
lectie. Net als veel andere collecties
uit gekoloniseerde landen, komt ook
de collectie Stammeshaus in Europa
terecht, in het Koloniaal Instituut in
Amsterdam, het huidige Tropenmu
seum. Willem Stammeshaus wordt na
zijn pensionering conservator bij het
Koloniaal Instituut. Tot zijn dood in
1957 blijft hij schrijven aan zijn dag
boeken en memoires. Zijn geschriften
zijn nog altijd van grote waarde voor
onderzoekers uit Nederland en uit
Aceh.
Toean Stammeshaus
Door John Klein Nagelvoort
LM Publishers:
224 pagina's (paperback)
ISBN: 9789460224744
Prijs: 24,50
Verschijnt in april
