Ik was ooit bij iemand, die
had de kookhoek compleet bedekt
met aluminiumfolie, zodat niets
vies kon worden9
ouders eten: rawon of soto, heerlijk. Mijn vader is goed
met de barbecue. Geef hem een simpele schouderkarbo
nade, hoe hij die kruidt, daar kan geen barbecueburger
aan tippen. En ik heb laatst met mijn moeder zelf bapao
gemaakt, veel lekkerder dan uit de supermarkt.'
Met weemoed: 'Ik vind het zo jammer dat ik als kind niet
tegen mijn oma heb uitgesproken dat ze zo goed kon
koken. Helaas leeft ze niet meer.' Samen verwonderen
we ons over onze omaatjes die zo veel lekkers maakten
in krappe keukens; de vriezer met bovenklep als extra
aanrecht. 'Ik was ooit bij iemand, die had de kookhoek
compleet bedekt met aluminiumfolie, zodat niets vies
kon worden.' Ze onthoudt veel van zulke details. Onbe
wust is Joyce toch Indischer dan ze denkt.
Gezag van onderaf
Nu concreet, wat doe je als rechter bestuursrecht? 'Heb
je even?' Voor ik het weet zwier ik mee in denderende
cadans met iemand die voor het vak is geboren.
'Iedereen denkt bij rechtspraak aan het strafrecht, maar
dat is slechts een fractie van ons werk. Het mooie is dat
we vanuit werkelijk alle facetten van de maatschappij
een zaak kunnen krijgen. Daarvoor zijn er verschillende
rechtsgebieden. Binnen de rechtbank Oost-Brabant
alleen al werken ruim 200 rechters. Naast het strafrecht
heb je het civiele recht voor geschillen tussen burgers
onderling. Burenconflicten, een scheiding. Denk maar
aan Mr. Frank Visser doet uitspraak, maar nog veel
breder. Het bestuursrecht gaat over geschillen tussen
overheidsinstanties, zoals de gemeente of de Belasting
dienst, en de burger. Wanneer een burger het niet eens
is met het besluit van een instantie, kan hij bezwaar
maken. Bijvoorbeeld tegen het verstrekken van een
evenementenvergunning vanwege geluidsoverlast. Als
de gemeente je daar geen gelijk in geeft, kan je beroep
instellen en kom je bij de bestuursrechter. Binnen de
rechtsgebieden heb je weer allemaal deelgebieden, en
zo kan ik nog wel even doorgaan.'
Rechters rouleren elke 4 tot 6 jaar, dat is het beleid van
16 MOESSON
de rechtbank. Deze zomer rouleert Joyce naar het civiel
recht en wordt ze kantonrechter. 'Ik ben nu alweer 10
jaar bestuursrechter, wat langer dan gebruikelijk, maar ik
vind het zó leuk.'
Op de vraag welke rechtszaak haar onlangs heeft ge
raakt is het antwoord: geen. 'Ik raak als rechter niet emo
tioneel betrokken. Ik verzamel feiten en sta er boven. Ik
twitter overigens ook nooit over mijn eigen zaken. Als
iets niet prettig voelt, kan je je als rechter 'verschonen'
van een zaak, het tegenovergestelde van 'wraken', maar
dat komt niet zo vaak voor. Ik heb wel eens gehoord van
een rechter die moest huilen tijdens een zitting. Toen ik
dat aanhaalde als interessante gespreksbijdrage op de
opleiding waar ik net was begonnen, zei de docent tot
mijn schrik: "Ja, dat was ik." Gelukkig nam hij het me niet
kwalijk en hebben we daarna een interessant gesprek
gehad over emoties in de rechtszaal.'
In het begin waren sommige collega's huiverig voor haar
getwitter, maar Joyce krijgt weinig negatieve reacties.
Mensen reageren juist enthousiast zodra ze zien hoe ze
het aanpakt.
'Wat ik belangrijk vind is dat iedereen zich hier welkom
voelt. We moeten niet teveel leunen op dat opgelegde
mythische gezag van bovenaf; de toga en een statig
gerechtsgebouw. Vorm gezag liever van onderaf, toe
gekend door de burger. Als mythisch gezag afbrokkelt,
door bijvoorbeeld een rechterlijke dwaling, dan geloven
mensen je niet meer. We hebben er meer aan als we de
burgers tonen dat we transparant en begrijpelijk willen
vertellen over onze werkwijze.'
Als aanmoediging voor meer behapbaar juridisch taalge
bruik kwam vanuit de werkgroep Klare Taal, waar Joyce
lid van is, enkele jaren geleden de Klare Taalbokaal. Ie
dereen binnen de rechtspraak mag nominaties inzenden;
het brengt alleen maar leuke reacties.
'Ik gebruikte in het begin veel vakjargon, je gaat hierin
mee met de rest. Geen Jip en Janneke taal, maar voor
het journaal worden ook complexe onderwerpen behap
baar gemaakt. We werken met zoveel vastgelegde juridi
sche formuleringen, dat levert flinke tekstblokken op. Als
je zo'n complexe tekst uit elkaar trekt, merk je soms zelfs
een onbedoelde fout of gat in de redenering.'
Woordliefde
Grappig dat Joyce dan groot fan is van ongebruikelijke
en ouderwetse woordpareltjes in de Nederlandse taal. Ze
heeft zelfs een woord geadopteerd. Een 'vergeetwoord',
