Heb jij of heeft jouw familie ook
een persoonlijke band met een kasteel
of buitenplaats in Nederland?
Stuur je verhaal naar info@kastelen.nl
en help mee om de Indische connectie
met kastelen en buitenplaatsen in
kaart te brengen.
INTERVIEW
bosch in Olst, waar in het familiearchief de administratie
werd gevonden van plantages in Suriname. Ze had er
zelf geen idee van dat die daar lagen. Wie waren al die
mensen? De voorouders van acteur Mike Ho Sam Sooi
bleken verbonden te zijn aan deze plantage en hij vertelt
hierover in zijn performance op de Dag van het Kasteel,
natuurlijk op Spijkerbosch zelf.
'Het zou heel anders worden wanneer mijn man, de witte
eigenaar van Spijkerbosch, dat verhaal zou vertellen',
merkt Heidi daarbij op. 'Daarom laten we het dus zien
vanuit het perspectief van een Surinaamse nazaat. De
verhalen die we vertellen worden steeds van meerdere
kanten getoond: dat van de eigenaar van het kasteel en
dat van een Indische of Surinaams-Nederlandse artiest.
We willen geen boodschap overbrengen over goed of
fout, niet oordelen met onze huidige opvattingen. Wat
gebeurd is, kan niemand meer veranderen. Je moet niet
je ogen sluiten voor wat er allemaal gebeurd is in het
verleden, zeker niet, maar laat ook de mooie dingen
zien die daaruit zijn voortgekomen. Kijk maar naar de
Indische geschiedenis: doordat mijn ouders gedwongen
uit Indië moesten vertrekken, heb ik hier wel heel veel
kansen gekregen, een opleiding kunnen volgen en een
mooi leven opgebouwd. Ik ben dus een blije Indo, maar
ik ken ook heel veel mensen die dat niet zijn. Dat kunnen
we natuurlijk niet oplossen, maar we kunnen wel laten
zien dat we verbonden zijn. Met elkaar, met Nederland
en ook met kastelen en buitenplaatsen.'
Gedeelde geschiedenis
Het benadrukken van de band tussen Indië en Nederland
is ook voor Chrissy een belangrijk thema. 'Zolang ik nog
aan mensen moet uitleggen wat Indisch zijn precies is,
dat het niet betekent dat ik uit India kom of geadopteerd
ben, moeten we dit soort programma's blijven maken.
Nederlands-Indië zit kennelijk nog steeds niet helemaal
goed in het collectief geheugen van alle Nederlanders,
dus ik vind het heel goed dat deze connectie op de Dag
van het Kasteel nog eens naar voren komt.'
'Met deze verhalen willen we mensen betrekken, hun
leven verrijken en verdieping geven', zegt Heidi. 'Het is
belangrijk dat het werk van de NKS niet bij de onder
zoekers en historici blijft, maar ook bij het brede publiek
terechtkomt. We zetten die kennis om in een verhaal,
een ontmoeting, en daar zijn we wel uniek in.' Chrissy
vult aan: 'Als je kennis deelt, gaan de verhalen van kaste
len en buitenplaatsen echt leven, en dan worden mensen
ook enthousiast voor behoud van die kastelen. Dat is de
achterliggende gedachte. Ik zou het dus heel waardevol
vinden als we als organisatie andere doelgroepen kun
nen trekken dan alleen de witte Nederlanders.'
De geschiedenis laten zien vanuit meer dan alleen
een koloniaal perspectief is een trend van het laatste
decennium. Dat blijkt bijvoorbeeld uit Baay's Daar werd
wat gruwelijks verricht, de heruitgave van Vanvugt's
Roofstaat en de Gids Slavernijverleden Nederland van
Hondius, Jouwe, Stam en Tosch. Heidi: 'Blijkbaar is de
tijd nu rijp om het erover te hebben. Misschien was twin
tig jaar geleden niemand geïnteresseerd in de verhalen
die we dit jaar vertellen op de Dag van het Kasteel, maar
nu zie je dat er een hele nieuwe belangstelling is voor dit
soort onderwerpen.'
Voor Huys ten Donck (Ridderkerk), buitenplaats Djoe-
rang (Zoelen), museum Nienoord (Leek) en landgoed
Vollenhoven (De Bilt) is een divers, Indisch programma
samengesteld. Er zijn lezingen van onder anderen Wim
Manuhutu en Arie de Jager, een bijzondere performance
van Carola Eijsenring en muziek van singer-songwriter
Shishani. Eeuwen later krijgen de mensen die toen niet
gehoord werden, zo alsnog een stem. Heidi is blij dat
deze verhalen eindelijk verteld worden, en is hoopvol
over de toekomst: 'Ik zou het ontzettend mooi vinden als
je dit jaar op Dag van het Kasteel ook allemaal Indische
families de oprijlaan af ziet lopen, om kennis te komen
maken met al die kastelen en buitenplaatsen. Dat er
een begin ontstaat van een bewustwording: het is een
gedeelde geschiedenis die we hebben.'
Dag van het Kasteel wordt gehouden op Tweede Pinksterdag,
10 juni 2019. Voor alle deelnemende locaties en het volledige
programma, kijk op www.dagvanhetkasteel.nl of bel
033 - 510 05 77.
JUNI 17