VIRTUAL REALITY
verjaardag van Batavia, 30 mei 2019, wilde
het Westfries Museum écht groots uitpakken.
Geen sweet sixteen, maar een sweet four
hundred.
In 2014 creëerde het WFM met behulp van
crowdfunding al een virtualrealitywandeling
door het Hoorn van 1650, en nu is Batavia aan
de beurt. Met de kaart van Van Berckenrode
als uitgangspunt werd er met de nieuwste
technieken een VR-tour ontwikkeld die je
meeneemt naar het Batavia van 1627. Een eeu
wenoude stad in een gloednieuw jasje. In het
museum is een zaal ingericht met geavanceer
de VR-brillen en zachte stoelen, van waaruit je
je voor even in de zeventiende eeuw waant. Je
hoort de golven tegen de boeg van de sche
pen klotsen, de masten kraken en de vogels
krijsen. Het lijkt wel alsof je de zon op je huid
kan voelen branden en de zoute zeelucht kan
ruiken.
Frans Floris van Berckenrode is aan het woord.
Hij neemt je bij de hand en leidt je rond door
zijn stad. 'Van VR weet ik niets, maar van Bata
via des te meer', vertelt hij. Batavia is groot, en
er valt dan ook van alles te zien. Wandel langs
de grachten en bewonder de pakhuizen, werk
plaatsen, bestuursgebouwen en woningen van
toen. Je kunt zelf kiezen over welke delen van
de stad je meer wil weten; je hoeft er alleen
maar je blik op te richten en je wordt ernaar
toe geteleporteerd. Bekijk Fort Batavia en de
bastions van dichtbij, of het huis van Jan Coen
en zijn vrouw Eva Ment, of het olifantshuis, de
Oosterse markt, de haven, het Engelse deel
van Batavia, de VOC-schepen, de omliggende
plantages, of... Je zou er uren rond kunnen
lopen, maar daar is helaas geen tijd voor.
Het is dan ook een enorm project, dat al bijna
anderhalf jaar in ontwikkeling is. De oudste
kaart van Batavia, die ook in het Westfries
Museum te bewonderen is, is daarbij de rode
draad. Alle details die op de kaart te zien
zijn, zijn vertaald naar de virtuele 3D-wereld,
onder toeziend oog van historici. Om het zo
echt mogelijk over te laten komen, moet alles
kloppen.
Virtual reality wekt de geschiedenis tot leven,
maakt het tastbaar, brengt het dichtbij en
benadrukt daardoor de relevantie ervan. Al
vierhonderd jaar lang is Batavia een van de
belangrijkste steden van Azië, van Neder-
lands-Indië en van Indonesië. Ooit was het
een bescheiden havenstad tussen de bergen
en het water; inmiddels is het een miljoenen
metropool die bijna uit zijn voegen barst.
President Joko Widodo vindt Jakarta te vol en
te vervuild, en bovendien is de stad langzaam
maar zeker aan het verzakken. In april van
dit jaar maakte Widodo bekend dat hij de
hoofdstad van Indonesië wil gaan verplaatsen
naar een andere, nog onbekende locatie. Dat
Jakarta juist in zijn jubileumjaar zijn status als
hoofdstad van Indonesië dreigt te verliezen, is
wrang. Het Batavia van vier eeuwen geleden
weet daar gelukkig nog helemaal niks vanaf.
Westfries Museum, Roode Steen 1 in Hoorn.
Reserveren voor de virtualrealitytour is verplicht.
Meer informatie: www.wfm.nl of 0229 - 28 00 22.
JUNI 43