Nia Dinata
TUSSEN DE BEDRIJVEN DOOR
Regisseur en producer
Nia Dinata is in augustus
jurylid en spreker op het
World Cinema Amster
dam festival. Daar is dit
jaar een special Indo-
nesië-programma. Wim
Manuhutu zocht haar op
in Jakarta waar ze druk
bezig is met het afronden
van een script.
DOOR WIM MANUHUTU
Nia Dinata heeft een indrukwekkende staat van dienst
in de Indonesische filmwereld. Na een opleiding in de
Verenigde Staten maakte ze naam met films waarin ze
gevoelige thema's als homoseksualiteit en poligamie
niet uit de weg ging. Twee van haar films, Ca Bau Kan
en BerbagiSuami, werden uitgekozen om Indonesië te
vertegenwoordigen bij de Oscars.
Waarom hou je je bezig met thema's die gaan over
vrijheid?
'Dat heeft alles te maken met mijn eigen achtergrond.
Ik groeide op in een familie die heel open-minded was.
Ik had familieleden die gay waren en in vrouwenkleren
naar feesten gingen. Mijn grootmoeder zei dan: "Als ze
maar gelukkig zijn." Als moslims gingen we goed om
met christelijke vrienden en bezochten we elkaar tijdens
onze feestdagen. Toen ik op de middelbare school zag
hoe kinderen werden gepest die anders waren, raakte
me dat. Omdat ik niet zo was opgevoed. Dat is een van
de redenen waarom ik films en documentaires maak.
Het is mijn manier om me in te zetten voor een open
samenleving.'
in 1993 kwam je terug in Indonesië na een studie in de VS,
wat trof je aan?
'Ik ging voor de televisie werken omdat er maar heel
weinig films werden gemaakt. De kansen om aan werk
te komen in de filmindustrie waren beperkt. Wel leerde
ik bij de televisie veel goede cameramensen kennen die
ook geen werk in de filmwereld konden krijgen. Na de
reformatie van 1998 kwamen er veel meer mogelijkhe
den voor Indonesische films; daar heb ik van geprofi
teerd.
Niet zozeer vanuit de overheid, daar hebben we tegen
gevochten, maar nu vooral vanuit conservatieve en fun
damentalistische hoek. Die organiseren soms protesten
tegen films waardoor ze in sommige theaters niet te zien
zijn, zoals met de laatste film van de bekende filmmaker
Garin Nugroho is gebeurd.'
Waar ben je momenteel zelf mee bezig?
'Met een lange documentaire over een school voor trans
vrouwen in Jakarta. Ik richt me nu meer op documentai
res die draaien in filmhuizen en op filmfestials - waarvan
er steeds meer zijn in Indonesië - omdat dat me meer
vrijheid geeft.'
indonesische films, met name historische films, zijn vaak
wat eendimensionaal. Hoe komt dat?
'De historische films worden gemaakt door de grote stu
dio's en die willen geen risico lopen. Daarom houden ze
het verhaal heel simpel. Het ziet er heel gelikt uit, maar
de karakters zijn niet echt... complex (glimlacht).
Waar staat de indonesische cinema nu?
'In Azië behoort de Indonesische film een beetje tot de
middenmoot. Het aantal filmopleidingen is nog beperkt.
En tegenwoordig is er nog steeds sprake van censuur.
Wat heeft je speciale aandacht als jurylid op het World
Cinema Festival?
'De universele verhalen die worden verteld over milieu,
racisme en menselijke waardigheid. Dat verbindt ons,
welke cultuur we ook hebben. Daarom is het altijd goed
om naar films uit een andere cultuur te kijken en op zoek
te gaan naar die thema's. En natuurlijk ben ik benieuwd
naar werk dat out of the box is.'
Voor het complete Indonesië-programma:
www.worldcinemaamsterdam.nl
08 MOESSON
