Als klein meisje wilde Henda Phaff-Suverkropp heel graag een oudere
broer. Ze ontdekte bij toeval dat haar moeder een zoon had uit een eerder
huwelijk, maar zij liet daar niets over los. Na haar moeders overlijden in
2000 kon Henda eindelijk op zoek.
Een r
oudere
broer
'In mijn ouderlijk huis in Den Haag stond vroe
ger zo'n oude hutkoffer. Daarin bewaarde mijn
moeder persoonlijke spulletjes, zoals foto's en
brieven. Op een dag was ik ziek thuis en ver
veelde ik me. Nieuwsgierig aangelegd, ging ik
op onderzoek uit en opende de hutkoffer. Toen
kwam ik erachter dat mijn moeder al eerder
getrouwd was geweest. Dat had ze mij en mijn
broertje en zusje nooit verteld. Ze wilde er op
dat moment niet veel over kwijt. Wel vertelde
ze dat uit dat huwelijk een zoon was geboren.
De foto's uit de hutkoffer toonden een Indisch
jongetje met mooie lange krullen. Een aantal
jaren later, in 1957, vertelde ze me dat hij haar
had geschreven en contact met haar wilde.
"Oh leuk", zei ik, "heb ik eindelijk een grote
broer die voor me op kan komen!"
"Nee", was daarop haar antwoord, "daar zijn
jullie nog niet aan toe."
Teleurgesteld dacht ik toen: nee, jij bent daar
niet aan toe. Toch hebben mijn ouders nog wel
geprobeerd deze zoon op te sporen, maar die
poging strandde.
Het eerste huwelijk van mijn moeder was
kennelijk geen gelukkig huwelijk. Het weinige
dat zij er over kwijt wilde, was dat ze op een
dag vertrok en al haar spullen achterliet. Om
te kunnen scheiden had je in de jaren dertig
"de grote leugen" nodig en mijn moeder nam
de schuld op zich voor het mislukken van het
huwelijk. Zoiets doe je natuurlijk niet zomaar,
want daarmee verspeel je je recht op bijvoor
beeld alimentatie. In dit geval werd ook het
kind aan de vader toegewezen. Naar de wer
kelijke reden voor de breuk blijft het gissen.
Mijn moeder was gelukkig financieel onafhan
kelijk, ze was lerares op een fröbelschool. Haar
DOOR JOSSELIEN VERHOEVE
FOTOGRAFIE SERGE LIGTENBERG
zoontje kreeg ook les van haar. Door de familie
van vaders kant werd hij echter van school
gehaald; men achtte het niet in het belang van
het kind om zo vaak nog bij zijn moeder te
zijn. Tijdens de oorlog bleven mijn moeder en
ik buiten de kampen. Die jaren leefden we van
ruilhandel en interen. Door de oorlog in Azië
met aansluitend de Bersiap en de migratie
naar Nederland, verloor mijn moeder ieder
contact met haar ex-man en zoon. Dat moet
vreselijk zijn geweest voor haar, maar ze had
het er nooit over. Ze heeft natuurlijk wel al die
tijd de spulletjes meegenomen: eerst na de
scheiding, gedurende de oorlog en al die jaren
daarna. Mij vertrouwde ze ooit toe: "Ik heb
tegen je vader gezegd, wat je ook doet, neem
me nooit mijn kinderen af."
Mijn moeder stierf in 2000. Ik ben bij haar
sterfbed geweest, maar echt een goede band
42 MOESSON
