INTERVIEW
Op het internationale documentaire filmfestival IDFA gaat op 23 november Ze noemen me
baboe van Sandra Beerends in première. Moesson sprak de Indische filmmaakster over haar
film, met historische beelden die nooit eerder werden vertoond.
UIT
DOOR JANNA TER MEULEN
FOTOGRAFIE FRÉDÉRIQUE VLAMINGS
Ze noemen me baboe opent met prachtige zwart-wit-
beelden van een Indonesisch landschap met glooiende
heuvels. Een jongetje op de rug van een karbouw, een
groepje ganzen dat richting een dorpje wordt gedreven.
Het lichaam van een dode vrouw wordt door de straat ge
dragen, gewikkeld in doeken. Ze wordt neergelegd en een
aantal vrouwen begint voorzichtig haar lichaam en haren
te wassen. 'Bu, ik mis je zo', klinkt zacht de stem van Ali-
ma in de voice-over (ingesproken door Denise Aznam).
Na de dood van haar moeder, gaat de hoofdpersoon
uit Ze noemen me baboe, Alima, op de vlucht voor een
gearrangeerd huwelijk en vindt in Bandung werk als
kindermeisje bij een Hollands gezin. Ze krijgt de zorg
toevertrouwd van baby Jantje. Wanneer deze familie voor
verlof naar Nederland gaat, reist zij mee. Het verblijf in het
haar onbekende Nederland, haar vriendschap met de Hol
landse dienstmeid Betsy en haar gesprekken met politiek
geëngageerde Indonesische studenten zorgen voor de
eerste politieke bewustwording.
Wanneer Japan Nederlands-Indië bezet en de Ne
derlandse familie wordt geïnterneerd, blijft Alima
alleen achter, zonder huis of werk. Tijdens de Japanse
tijd wordt ze verliefd op Riboet, die droomt van een
onafhankelijk Indonesië. Alima raakt zwanger van hem.
Waneer Riboet omkomt bij een 'politionele actie', wei
gert ze om eerzaam met zijn broer te trouwen, zoals zijn
familie graag wil. Alima vlucht naar Jakarta waar ze haar
dochter baart, die zij als onafhankelijke vrouw in een
onafhankelijk land wil grootbrengen.
Baboes waren Indonesische meisjes die in Neder-
lands-Indië bij Hollandse gezinnen inwoonden om voor
de kinderen te zorgen. Ging de familie op verlof naar
Nederland, dan ging de baboe vaak mee. 'Het waren
een soort tweede moeders', legt Sandra Beerends uit,
regisseur van Ze noemen me baboe. Sandra raakte
gefascineerd door baboes en dook in de archieven.
De filmmaakster bekeek meer dan 500 films; in de
NOVEMBER13