'Ik zo-u baboes te kort
doen, door ze neer te
zetten als zielig; ik vind ze
ongelooflijk stoer!'
INTERVIEW
Alima dan ook rustig: "Wij pakken niet af, wij nemen
terug."'
Baboes waren meestal arme meisjes, die vooral de im
pact voelden van machtsstrijd, oorlog en politiek. 'Vanuit
mijn literaire research kreeg ik in eerste instantie het
idee dat baboes zielig waren, jonge meisjes, vaak slecht
betaald, die bijna 24 uur per dag beschikbaar moesten
zijn. Maar na een interview met de zoon van een baboe,
die na de oorlog in Nederland is blijven wonen, kantelde
dit idee. Hij vertelde me over zijn moeder, die weliswaar
analfabeet was, maar haar omgeving "las". Door goed te
kijken en te luisteren, sprak ze de taal en wist ze precies
hoe ze zich in iedere situatie moest gedragen en kleden.
Dit komt overeen met verhalen die Tilly mij vertelde,
toen ik haar als 90-jarige interviewde. Zij is het oudere
zusje van Jantje, de baby uit de film. Tilly vertelde dat
haar baboe zo slim was, dat toen ze terugkwamen van
verlof, ze Nederlands sprak en helemaal 'vereuro-
peesd' was. Ik zou baboes te kort doen, door ze neer
te zetten als zielig; ik vind ze ongelooflijk stoer! De
baboes die meegingen op verlof, hadden geen idee
naar wat voor land ze vertrokken, spraken de taal
nauwelijks, kenden de mensen waarmee ze gingen
niet goed, het eten niet, de geuren, het klimaat, niks
en toch gingen ze. En door alle nieuwe ervaringen
veranderden ze, keken ze anders naar zichzelf en de
wereld om hen heen.'
'Alima ontwikkelt zich van een jong, kwetsbaar meisje
dat haar moeder mist, tot een vrouw die uiteindelijk
zelf moeder wordt. In het begin van de film verliest
ze haar eigen naam en wordt baboe genoemd, maar
aan het eind van de film is zij degene die haar doch
ter een naam geeft, Dewi. En zo haar eigen leven en
dat van haar dochter vormgeeft."
Sandra Beerends heeft niet hét leven van dé baboe
willen reconstrueren, maar het leven van een jonge
vrouw die vindt dat meisjes net zoveel waard zijn
als jongens en zij, als baboe, net zo veel waard is als
elke vrouw. 'Het koloniale leven in Nederlands-Indië,
de Japanse bezetting en de Indonesische onafhan
kelijkheidsstrijd (met de politionele acties) zijn het
decor waartegen ik een universeel, tijdloos verhaal
vertel over liefde, loyaliteit en de empowerment van
vrouwen. De hoofdpersoon Alima is loyaal aan het
Hollands kind Jantje, dat staat voor het koloniale
systeem, maar is ook loyaal aan haar geliefde Riboet,
die strijdt voor onafhankelijkheid.'
Ze noemen me baboe gaat zaterdag 23 november in
première op het IDFA (20 november tot en met 1 december)
en vanaf 28 november in release in het hele land.
NOVEMBER17