INTERVIEW
won3eiitratfon^a
l-Vïmar-2intdittfffl
Envelop uit concentratiekamp
Buchenwald van Molukker
Donald Poetiray geadresseerd
aan zijn moeder in Den Haag.
Collectie: fam. Poetiray
context. Dat je gewoon stoer bent, dapper.
Daarom staat er ook een vrouw op de voor
kant, een baboe, dat was ook een kerel. Die
was hartstikke stoer', zegt hij. Ook voor andere
groepen in de geschiedenis heeft hij oog. 'Ik
heb ook Indische homoseksuelen. Altijd een
taboe in het Indische geweest. Gewoon helden
hoor! Dat vind ik te gek', glundert hij.
'Net alsof je met je oom praat'
Keppy ziet zichzelf dan ook als onderzoeker
die onderbelichte feiten boven water haalt. 'Ik
vind het leuk om écht iets nieuws te brengen,
wat niemand weet, en iets waar je trots op
moet zijn.' Hoe komt hij op het spoor van dit
soort nieuwe verhalen? Heel simpel: gewoon
met mensen praten.
'Ik ben een van de weinigen die dat kennelijk
doet, en daardoor heb ik altijd de onderbelich
te verhalen', vertelt hij. Hij praat vooral met de
eerste generatie Indische mensen, Molukkers
en Indonesiërs. 'Ze hebben allemaal een on
gelofelijk verhaal. Stuk voor stuk. Je weet niet
wat je hoort.'
Aanknopingspunten vinden naar verhalen, is
één. Maar hoe reconstrueert hij al deze verha
len, mét authentieke foto's? 'Het allerleukste
is om familie te traceren', vertelt Keppy. 'En
dat lukt soms, en soms niet.' De meerderheid
reageert positief en wil meer weten. 'Dat is
geweldig, als dat gebeurt. En dan wijs ik ze op
mijn website of stuur een artikel: kijk, daar heb
ik al over geschreven. En dan begrijpen ze: die
gast is oké. En dat is te gek, als je dat soort
vertrouwen krijgt. Op het laatst wordt het dan
gewoon familie, weet je wel. Dat is het gewoon
net alsof je met je oom of tante praat.'
Hoe leidden zulke gesprekken vervolgens tot
het schrijven van een boek over dit onder
werp? 'Eerst dacht ik dat de oorlog tegen de
Duitsers en de oorlog tegen de Japanners twee
gescheiden werelden waren', vertelt Keppy. 'En
later leer je dan dat bij de Slag in de Javazee
een heleboel Nederlands jongens zijn omgeko
men. Op gegeven moment ontdekte ik een Mo-
lukker die op de Leusderheide is omgebracht.
In de Nederlandse oorlog! Hoe kan dat nou? En
dan ga je nadenken', verklaart hij. 'Natuurlijk, er
woonden ook voor de oorlog al een heleboel
Indische mensen in Nederland. En Indonesiërs.
Wat is er met hen gebeurd? Hebben die geen
Hongerwinter gehad? Er is nooit iets over
geschreven, niets. Er is gewoon niks!'
'Wil je me niet? Fuck you!'
Keppy spreekt met veel liefde over de perso
nen die hij eert in zijn boek. Hij baalt ervan dat
Indische mensen en Molukkers zo vaak in een
negatief daglicht staan, en dat sommigen van
hen een slachtofferrol aannemen.
'Dit zijn helden', legt hij uit over de personen
in zijn boek. 'Deze mensen namen zelf hun
beslissingen, lieten zich door niemand sturen.
Sommige piloten kwamen terug uit Engeland
en werden een rang teruggezet, want dat wa
ren zogenaamd geen echte piloten. Nou, die
konden gaan zeuren, maar die zeiden: "Nou,
wil je me niet? Fuck you. Dan emigreer ik naar
Canada." Dat zijn de mensen in mijn boek.
Daar moet je toch trots op zijn? En die waren
gewoon Indisch!'
Ook Indonesische verzetslieden spelen een rol
in zijn boek. 'Moslims die joodse kinderen naar
de Veluwe hebben gebracht vanuit Amster
dam. Fantastisch!' Hij verwacht dat er in Indo
nesië dan ook interesse is voor dit gedeelde
verleden. 'De jeugd die geïnteresseerd is in de
geschiedenis, wil dat wel weten.' Toch ligt het
gevoelig. Een groot deel van de Indonesische
verzetsstrijders in Nederland was communis
tisch. Toen zij na de oorlog naar Indonesië ver
trokken, werden sommigen van hen daarom
vermoord. 'Maar de Suharto-tijd is voorbij, en
er is veel interesse', verklaart Keppy.
'Nu ligt het er', verzucht hij. Het verhaal is naar
buiten, en het slaat in Indische kringen volgens
hem goed aan. 'Ik ben blij dat ik het nu vastleg
voor de komende generaties. Het zal wel
verder dragen. En een heleboel mensen zullen
3«taue Sltifdjrfff
SdWttaffling
40 MOESSON
