WERELDVENSTER
Uk
De wereld in reo en roer. Groot en verward rumoer in de kranten met duizend inge
wikkelde berichten uit het Midden-Oosten. Was Europa, dus Nederland, in gevaar. Ons
bleek, in tal van gesprekken met Indische Nederlanders, dat niemand enige notie heett
van wat er eigenlijk allemaal gebeurt. Daarom dit korte overzicht.
Een nieuwe wereldmacht schijnt zich te gaan vormen, de U.A.R. (United Arab Repu
blics) naast de U.S. en de U.S.S.R. Niet democratisch, niet communistisch. Moslem.
Machtssleutel: de olie van het Midden-Oosten (belangrijkste bron van industrie en we -
vaart van Europa). Westelijke steunpunten voor die macht: Irak en Jordanië. Iwijtel-
achtiq steunpunt: Libanon. Overal onrust, rebellen, aanslagen, incidenten.
Plotseling een coupe in Irak. Koning Feisal (geïnstalleerd door Europa) vermoord. Pro
U.A.R.-bewind in de plaats. Raakt de Iraakse olie verloren? Slaat de golf over naar
Jordanië en Libanon? Amerika en Engeland grijpen in: troepen in Libanon en Jordanië
(ter bescherming van koning Hussein). Zullen de westelijke machten het tóch winnen.
Krutschev eist bespreking op allerhoogst niveau: snel snel snel. Europese troepen
moeten weg. Dan heeft de U.A.R. vrij spel.
Maar dan trekt Mao Tse Tung Krutschev aan zijn jasje: niet mee bemoeien -- niet
praten. Waarom niet? Nu blijkt dat Mao enorme troepen-concentraties verzameld heett
voor een mogelijke aanval op Formosa (en een nóg verdere doorstoot naar het Zuiden
Hoe méér wij de handen vol hebben in het westen, hoe vrijer Mao is in het Oosten.
Wat gaat er nu gebeuren? Is het tóch afgelopen met Jordanië en Libanon? Komt de
olie tóch aan de U.A.R.? Hoe zal het dan gaan met Europa? Wie krijgt de macht in het
Verre Oosten en wat betekent dit voor de economie van Europa?
Halen we ons maar muizenissen in het hoofd of staan we werkelijk aan de vooravond
van Armageddon? Waarom zitten we hier toch eigenlijk alleen maar suf te ploeteren op
een kantoortje en patates frites te eten in het vrije halfuurtje? Opletten, waakzaam zijn,
samengaan! Wat DOEN!
GROTE EN KLEINE BOENGS
(Vervolg van pag. 1)
de kleine „Inlander", die halsstarrig in hem de
meerdere, de Blanda, de Toewan wilde zien. Geen
baboe of djongos zou het ooit WILLEN toestaan
dat de njonja of toewan zelf het erf veegde, kle
ren waste, boodschappen deden.
Hier hebben we het sociale en morele .tussen ha
mer en aambeeld" zitten, dat voor menige Indo
een helse beproeving is geweest, zijn leven lang.
Het Toewan Besar zijn in belakang Kemajoran
(dus in .nette" Europese kringen .nozem" zijn)
bij een salaris als een mantri, met een groot gezin,
dat aanspraken maakt op HBS-studie, het Euro
pees leven met laag Indonesische middelen, het
was een krankzinnige opgaaf. En de Indo heeft
die vuurproef wérkelijk goed doorstaan; daar kan
het veel opgeblazen verschijnsel van de Indische
boewaja niets aan af doen.
Wordt dus in een radio-uitzending alleen de Ke-
majoran-kleine Boeng genoemd in een beperkte
belichting (al is het nog zo'n bloemrijke!) dan
ontstaat een valse voorstelling. Hierover zal even
tueel in een volgend artikel méér verteld worden.
Een voorbeeld uit „De Paria van Glodok Ieder,
die dat toneelstuk kent, weet dat de hoofdper
soon juist een Indo is, die ondanks het moor
dende stempel „boeaja GEEN boewaja was: Leo,
de trotse vechter, de jager, de verdediger van
vrienden in de nood, de beschermer van belaagde
eer. Wie bleek Leo te zijn: de basterd-zoon van
de President van het Hooggerechtshof, die zijn
eigen zoon ter dood moest veroordelen. Ja goed,
een draak, „romantisch maakwerk", maar toch ka
rakteriserend voor het leven van de kleine „Sinjo"
die „Signor" was van afkomst en Grand Seigneur
moest blijven, op blote voeten en in pyama
Kleine Boeng? Neen mijnheer, GROTE Boeng!
TJALIE ROBINSON.
DAT WAARDELOZE OMSLAGJE,
Dat waardeloze omslagje van TONG-TONG.
Weet U dat het één van die vele omslagjes kan
zijn, gevouwen en geplakt door één van die hel
pers van ons met een carrière achter de rug en
een ontwikkeling en positie, die hem eigenlijk ver
oorloven om te gojang kaki en „lekker nèks te
doen? Maar hij plakt bandjes voor TONG-TONG
omdat hij wérkelijk hoog is. Wat kunnen hoge
mensen beter doen dan lage? Vér terugzien en vèr
vooruit zien. En wie dat kan, acht het bandjes
plakken niet te min. Petje af!
De heer M. H. OhI in de rol van Leo, hoofd
persoon in het toneelstuk ,,De Paria van Glodok
van Victor Ido, bij de première in de Stadsschouw
burg te Batavia in 1917. Ondertitel van het stuk:
..Episode uit het Indische pauperslevcn in drie
act en"Pauper en Kleine Boeng staan inderdaad
dicht bij elkaar, maar daarom juist moet er dub
bel voor verwarring worden opgepast.
Noot terzijde: hoe sterk cultureel leefde de Indi
sche Nederlander in die dagen! Hoe slap en nega
tief is de ..Indische kampong" in Den Haag!
OMAATJE
„Weetjewaarom Holland de Paradijs is? Appel-nja
bonjot of ketjoet of kempos. Kennietmeer verleien
Adam Si Eva."
Ai/ .i. :S.
.j/ti
Op deze wijze kan men zijn contributie aan
TONG-TONG voldoen; men plakt een postzegel
van één gulden op een briefkaart op deze wijze
en men is abonné voor twee maanden vier num
mers)
1. Nooit méér dan f 1,opplakken. Het meerdere
wordt namelijk door de post NIET uitbetaald en
BENT U KWIJT!
2. Postzegel(s) plakken NAAST normale fran
kering (net als op foto), dus NIET op andere
plaatsen van de briefkaart, NIET op achter
kant.
BETALING VAN TONG-TONG
1. Wie zijn krantje niet ontvangt kan er prac-
tisch zeker van zijn dat hij achterstallig is.
2. We kunnen niet doorgaan met aanmanen. Dit
is in vergelijking met de lage prijs van het
krantje en de hoge exploitatiekosten onver
antwoord.
3. We verwachten van onze lezers dat ze ons
helpen en liever te snel en te veel betalen dan
te weinig en te laat. Dit is een INDISCH
WERK IN OPBOUW. Maak een Tong-Tong
aantekening op Uw kalender!
4. Wie na een paar maanden merkt dat hij ach
terstallig is geweest en snel geld opstuurt om
de ontbrekende nummers óók nog te krijgen,
kunnen wij NIET garanderen dat deze nummers
nog voorradig zijn. Voor sommige nummers is
namelijk de na-vraag onbegrijpelijk groot.
5. Nieuwe abonnèes moeten zich aanmelden met
GELIJKTIJDIGE betaling voor minstens 2
maanden (f 1,— Eerst abonneren en dan
wachten tot wij een kwitantie sturen zit er
helaas niet bij. Wij zijn nog steeds straatarm;
nog steeds op één schoen en én slof, MAAR
WIJ GROEIEN TOCH!!
MALEIS OP STRAAT.
Ik stond op de tram in Amsterdam en zag een
oude Hollandse meneer op een „herken-manier"
naar me kijken. Het balkonnetje was zó vol, dat
hij me niet kon bereiken of aanspreken, maar toen
ik uitstapje, stapte hij ook uit en sprak me aan
in het Maleis.
Nou ziin heel wat langtenige Indo'tjes vreselijk in
hun wiek geschoten als ze in het Maleis worden
aangesproken: „Ik ben Europeaan g.v.d.!" Niet
doen. Niet doen. Zo'n totok heeft er Godweet hoe
lang al naar zitten snakken om eens dat sympa
thieke taaltje van vroeger weer te spreken. Met
iemand van vroeger. Deze ouwe heer liep echt
genoegelijk naast me z'n hart te luchten (in het
Maleis) over altijd dat „mendoeng" 'hier, het ,,ti-
da kerasan", die verdomde „kentang" en het in
de kost gaan bij een Indische familie, omdat hij
dood ging van het Hollandse eten. We stelden ons
aan mekaar voor. Hij zei: „Mendels". Ik pieker
de met suf. Mendels Mendels Mendels. „Rath-
kamp?" vroeg ik. Je had 'm moeten zien stralen!
De hele mendoeng-lucht van Amsterdam was weg.
Dertig jaar Mendels/Rathkamp, dat was gewoon
weg onsterfelijkheid voor de insider! Ja toch? We
namen opgemonterd afscheid van mekaar (ook al
omdat hij nooit wat gehoord had van Tjalie Ro
binson en dat is lekker, weet je!). Geef mij
maar elke dag zulk Maleis op straat!
T. R.
