SCHOUTEN EN GEELVINKEN DE OLVEH VA 1879 11 Oost en West kennen beide hun eigen PROBLEMEN en RISICO'S de wensen en moeilijkheden van Indische Nederlanders goed kent, wil U ook in Nederland gaarne inlichten op het gebied van levensverzekering en de interessante belastingfaciliteiten, die zich hierbij kunnen voordoen. U kunt zich wenden tot onze kantoren, die gevestigd zijn te: 's-Gravenhage Kortenaerkade 1 tel. 0 1700-183390 Eindhoven Stratumsedijk 57 tel. 0 4900-65484 's-Gravenhage Javastraat 23 tel. 0 1700-117628 Groningen Emmaplein 6 tel. 0 5900-21464 Amsterdam Rokin 75-79 tel. 0 20-37367 Rotterdam Karei Doormanstraat 286 tel. 0 1800-12179 Arnhem Jansbuitensingel 23 tel. 0 8300-24934 Utrecht Maliebaan 98 tel. 0 30-19283 of schriftelijk, dan wel telefonisch, een bezoek van een onzer vertegenwoordigers vragen. 60 jaar geleden waren in Mr. Cornells ge plaatst de Ass. Res. Hartelust, de contr. BB. Schilling en de schout Calmer. In die tijd werd er zwaar gerampokt, gestolen (ook met gasir ..onder graven") en gebègald (gewapend op stille wegen aanranden en helemaal uitschudden en de aange rande met een pèndèk (broekje) weg sturen). Ho peloos! De kranten stonden vol en ik meen Karei Wijbrands (Nieuws v. d. Dag) maakte het vol gende gedichtje: De dieven stalen naar Hartelust. Het Binnen!. Bestuur was geen Schilling ivaard En de politie werd steeds Calmer. In 190.5 hielden de Ass. Res. of de Controleur voor de Politie iedere morgen tussen 8 en 9 een Koem- poelan met alle Schouten en Politieopzieners te Semarang in een benedenlokaal van 't z.g. stadhuis (een paar honderd jaar oud en stevig gebouwd, helaas, nu afgebrand). Op zo'n koempoelan wer den alle bijzonderheden over de afgelopen 24 uur besproken enz. en een z.g persrapport voor de kranten opgemaakt. Er was geen persvrijheid en men liet alleen los, wat wij kwijt wilden. Nu scharrelde door Semarang in die dagen een Ind.- mr.ui van middelbare leeftijd, tamelijk ontwikkeld en van goede familie, genaamd Klerks alias „Djan Tai". Als je achter Klerks aansloop en je maakte hem aan t schrikken met de vraag „Ouwe heer, kaja apa" dan was zijn antwoord steeds „Kaja tai!" Daardoor kwam Djan Tai aan die bijnaam. Hij kwam aan zijn boterham met het verzamelen van berichten voor de „Locomotief onder re- dactie van Vierhout. Allerlei stadsberichten waren welkom en Klerks kreeg een kwartje of meer voor ieder berichtje. Tegen de tiid van de Koempoelan zag je steeds Klerks in de buurt en werd hij op een afstand ge houden, omdat hij wel eens half gehoorde dingen fantaseerde. Dit bleek bij de krant na ontvangst van 't persrapport. Van Mas Oppas kon Klerks zelden wat los krijgen. Die waren er toen weinig (salaris f 12,p.m. en 12 u diens: per dag). Ze woonden nog in de Kampoeng en moesten zelf gecontroleerd worden, vanwege 't meedoen aan dobbelen, het zeer ge liefde ..dadoe poesing", enz. Het waren toen geen geelvinken meer. Geelvinken hadden een broek van serge met een gele bies van 3 cm breedte en een jas eveneens van serge met een gele kraag en gele mouwomslagen van 6 cm. Ze liepen op blote «oeten en droegen een hoofddoek (in W. Java een hoofddoek of pitjie). De oppassers van de Justitie hadden rode omslagen inplaats van gele. In 1905 begon de eerste reorganisatie van de politie en kregen ze oranje biezen, inplaats van dat gelp gedoe. Klerks deed dus alle moeite om die koempoelan af te luisteren voor berichtjes. Het stadhuis was een gebouw van 3 verdiepingen met muren van 1 m breedte en beneden (parterre) ramen van 2 bij 3 m. 't Lukte hem wel eens onopgemerkt bij 't raam van ons lokaal te komen en onverschillig tegen de muur te leunen. We merkten dat s avonds als er een bericht in de krant stond, dat niet in 't persbericht had gesiaan. Dan was Leiden in last, omdat de krant ook vaste correspondenten en nieuwtjesjagers in dienst had, die probeerden bij de A.R. of de Contr. e.e.a. los te krijgen of de Schouten en Politieopzieners met een smoesje te benaderen. De volgende morgen keken we elkaar aan, zonder iets te zeggen. Een oude waterschout, ex marineman, leuk en joviaal, kwam wel eens binnen zeggende: „Wie heeft er weer geleuterd? Allemaal lachen, maar direct ernstig als de A.R. of Contr. binnenkwam. In de regel werd niets gezegd over de krant, maar na afloop van de conferentie waarschuwde hij op onze wooiden te letten en soms wilde 't toeval dat „Djan (Jan) Tai" aan de overkant van de Bodjongweg onder de kenaribomen liep en dan riepen we „Potverd daar heb je die vent". Arme kerel, die als bliksem afleider moest dienen. Op een morgen zaten we bij elkaar te wachten op de komst van de A.R. of Contr.; te lezen in de krant of een mop te vertellen, toen een heer in toetoepjas en strooien hoed op binnenkwam en zei: „Goede morgen heren, ik ben ScheelWij keken allemaal op en zagen iemand staan met 2 goede normale ogen. De oude waterschout keek door zijn lorgnet en zei: „Ik kan 't niet vinden, U hebt een goed stel ogen", waarop de heer weer zei „Ik ben Scheel, zeg ik U. Waar is de A.R. P ik ben de A.R. Scheel". De oude waterschout antwoordde droog: „Had dat dan eerder gezegd. De AR. P zit boven, ga er maar heen, hier is hij niet. Tableau. Na uur wordt de waterschout door de A.R. GEBREK AAN OPVOEDING? Ik gaf een jaar terug les aan een Mulo. Collega van mij, onderwijzeres in, aardrijskkunde, had vaak met zichtbare bevreemding naar mijn vertellingen „van toen" geluisterd. Op een keer nam ze me even apart en vroeg of het waar was wat ik ver telde van die villa's en elektrische treinen en zo. Ja zeker, hoezo? O, ik dacht dat jullie in die huisjes op palen woonden met zo'n krom dak. Waarom dacht je dat? Ja, in ons aardrijkskunde boek stond maar' één plaatje van Indië en dat was van zo'n huisje op palen en toen heb ik eerlijk nooit verder gedacht, maar Bijna had ik verteld dat ook onze G.G. s en pre sident Soekarno in zo'n rijstschuurtje woonden en elke dag als apen langs de boomstam op en neer klommen. En ik dacht aan al die uit hoofd ge leerde rijke opbrengsten uit Indië (suiker, koffie, rubber, etc. die wél begrepen werden). Hoe lang zal het nog duren tot de onderwijzer en leraar in Holland wat meer van ons af weten? Ik durf niet eens te denken aan de onmogelijkheid om het hele volk wat wijzer te maken. Of zou het met Tonq-Tonq noq wel lukken? V. M. FOTO-ALBUM GEVONDEN Bij de redactie van TONG-TONG is gebracht een foto-album. De rechtmatige eigenaar wordt ver zocht zich met ons in verbinding te stellen. De beschrijving is als volgt: Omslag grijs de eerste 5 blz. fotos van Nieuw Guinea -treinongeval in de Preanger foto's Bandoeng, Buitenzorg, Soerabaia (Oedjoeng en Kanginanweg) Boroboedoer Oosthoek met Malang, Wendit Beeld Singosari Pander man Jaarmarkt, Tjelaket, bezoek van de G.G. te Soerabaia, Oostenrijk. De naam „Hattorf" komt er in voor en jaartallen 1924 t/m 1955. geroepen, middels zijn lijfoppas (mandoer, met een sergeantstreep op een der mouwen). Terugko mende, allemaal, „hoe is 't geweest?" Hij had e.e.a. uitgelegd aan de baas, die zelf moeite had om zijn lachen in te houden en kreeg de waarschuwing een beetje netter tegen het publiek te zijn. "Weer op een morgen komt een oude heer, net gekleed binnenstappen en de schout W loopt hem tegemoet (ex onderoff. Knil). De oude heer: „Mag ik mij bekend maken?" O, zegt de schout: „Ik ben schout WC en de oude heer antwoordde „Hoezoo". „Ja, W.!" „Hoezoo!" W. spelt zijn naam en de oude heer zegt „Mijn naam is Hoezoo, ik ben gepensioneerd A.R. Oedèh, genoeg. Al met al waren het flinke kerels, die met zeer weinig personeel en middelen, veel wisten te be reiken. Later meer. R. Het ONDERLING LEVENSVERZEKERING GENOOTSCHAP DE OLVEH VAN 1879, dat door jarenlange ervaring

Moesson Digitaal Tijdschriftenarchief

Tong Tong | 1958 | | pagina 11