Dongèngan
van
SI KLAAS
EVEN TERUG IN DE OUDE TIJD
Van Si Klaas uit Nw. Guinea ontvingen wij de volgende soerat, die ook een opwekking
betekent aan alle lezers om door te gaan met schrijven. We hebben meteen maar weer een
duik genomen in de map van Si Klaas en er een paar herinneringen uit opgediept.
Veel plezier ermee!
Geachte Heer Redacteur,
Alvorens si Klaas weder gaat dongengan over vliegmachines uit zijn kinderjaren, is dit LI
allen en speciaal TONG-TONG te bedanken, voor hetgeen TONG-TONG aan de Indischen
welgedaan heeft en nog doet.
Het was in de maand maart j.l. dat si Klaas plotseloos een postblad ontving van een oudere
zus. Deze zus is thans 70 jaren oud en had mijn adres en beeltenis in TONG-TONG gezien
en si Klaas ogenblikkelijk geschreven. Sedert 34 jaren hadden wij (mijn zus en siklaas) geen enkel
contact. Door het initiatief van Tjalie van TONG-TONG komen de mensen, familieleden
en vrinden, over het papier weder tot elkander, vrinden, die men waande niet meer te bestaan.
Voor de ingezetenen in het verre Nieuw Guinea, waar de berichtgevingen niet bepaald serieus
zijn. kan de TONG-TONG bogen op CHABARAN DJEMPOL, met al de goede terecht-
wijzigingen, herinneringen, en lachwekkende verhaaltjes. Wat heeft men aan de politieke
berichten in dit warme land, NIETSlaat zulks aan de hoge rotsen van het Himalayagebergte
hangen.
Een saluut voor jou Tjalie en bedankt voor de contacten der mensen, die je geschapen hebt.
Si. Klaas.
NA DE „METS" „DI-SWIWI" EN
„DI-SLA-OLIE!''
Het gebeurde in de jaren 1917 in Malang/Pasoe-
roean. In Malang bestond een voetbalelftal met
name VOGEL wat betekende Voor Onze Gezond
heid En Lust en van de elf spelers waren er negen
uitgekozen uit te Malang schoolgegane lagere
schooljongens en de twee waren van een oudere
garde (niet veel ouder, hoor!), doch waren ook
'van die lagere school afgekomen en waren deze
onze voormannen. Als promotor hadden wij een
Malangse ingezetene de wel bekende Oom Willem
van E. Deze gaf steeds de toon aan om ons elftal
tegen andere elftallen te laten uitspelen. In die tijd
dan waren wij (VOGEL) reeds drie jaren kam
pioen van Malang. Op zeker zondag werden wij
opgetrommeld om in Pasoeroean tegen een daar
vertegenwoordigd elftal welke werd versterkt met
enkele Soerabaia spelers, een wedstrijd te geven.
Het zou dan verder een gezellige dag worden en
zouden wij na de wedstrijd eerst de badplaats
BLAUW WATER bezoeken en daarna zouden
wij aan een dinér (een rijsttafelfeest) meezitten.
Aan dit dinér was het recht gezellig en zaten er
circa 40 50 personen (dames en heren) om de
goed voorziene lange tafels. Zoals het hoorde
zaten er om de tafels een dame, dan een heer en
zoverder. Er zaten ook een goed vertegenwoordigd
aantal jonge meisjes aan. Si-klaas kreeg een aar
dige deern naast zich en trachtte een gesprek met
haar aan te knopen, doch het meisje was zeer
zwijgzaam.
De wel voorziene tafel bracht ons overheerlijke
ajam tjötjö en nam si-klaas oog zo'n beet. Uit
galanterie bood si-klaas z'n tafeldame ook een
stuk van de kip aan kreeg ik ten antwoord:
„Dankie Nir, ik al SWI-WI" 1) en toonde zij mij
een vlerk van een kippetje aan. De overbuur van
si-klaas, een medespeler van het Malangse elftal
si-Hendrik riep plotseloos, „si-klaas, ha-ha, één
nul!!!!!!"
J) swiwi kippenvlerkje; het meisje had al een
amant.
Een geanimeerd stemmengeroes wees mij de weg
naar het zaaltje waar de vereniging „Onze Toe
vlucht" op 20 mei 1959 een bazaar hield. Binnen
gekomen moest ik me even omschakelen, want het
was net of ik een ouderwets soosje uit een kleine
Indische stad binnenwandelde. De mensen zaten
gezellig bijelkaar te praten of te eten van de heer
lijke gerechten die er te krijgen waren.
De heer Benjamins, de voorzitter van deze ver
eniging vertelde mij, dat het vaak gebeurde, dat
oude sobats van vroeger elkaar hier weer ontmoe
ten, wat natuurlijk ook het zijne bijdraagt tot de
genoegelijke sfeer die er heerst op deze bazaars.
Deze laatste bazaar was reeds de vierde in twee
jaar tijd werd gehouden. De opbrengst, die het le
jaar f 1500,was, bedroeg deze keer al f3200,-
welk bedrag tot nu toe ten goede kwam aan het
C.C.K.P. (Centr. Comité v. Kerkelijk en Particulier
Initiatief)
Er werd met grote waardering gesproken over de
heer Moora, verbonden aan het CC.K.P., die door
zijn voorlichting en hulp dit alles mogelijk had
gemaakt.
De vereniging „Onze Toevlucht" bestaat nu twee
jaar. Men begon met f 12,50 in kas en 35 leden, nu
zijn het er 170 en 100 donateurs.
Deze kleine vereniging, die van Protestants Chris
telijke beginselen uitgaat, doet nu al zoveel, zoals
jeugdwerk, bejaardenzorg, contact met Pro Ju-
ventute, het zorgen voor verstekelingen, kleding-
distributie en meer van dat alles.
Op mijn vraag door wie eigenlijk die mooie hand
werken waren gemaakt, die in een aardig opge-
Toen wij van die wedstrijd in Pasoeroean weder
in de avond thuiskwamen en ons heerlijk met het
koude Malangwater verfrist hadden, voelden wij
dat onze schenen niet heel waren. Wij hadden
allen aan onze schenen „êndok assin"2), want
onze tegenpartij in Pasoeroean bestond ook uit
Arabieren en ontzagen onze kakis niet, daar het
Ps.-elftal verloren had. Met de bebulte schenen
gingen wij naar een ons zeer wel toegedane toe
kang piedjit m.n. „TJANG BET", een oud Indisch
vrouwtje van over de 70 jaren. Wij lieten ons
heel dikwijls masseren.
Bij haar aangekomen begon zij de ondervraging:
„Waarom djij njo?" Antwoord: „Wah, Tjang Bet,
helpen daaan, mijn kakie bendjoel kabèh".
„Nah loe, soekoer, la wong koeliet mati di oebêr-
oebêr, nanti nèh patak, hoe di?" Soedah la Tjang,
help daaan???
Nah loe, ajo, liggen daaar, lantas Tjang bikin „DI
SLAI-QLIE" met de betekenis dat het oudje
ons zal inwrijven met sla olie.
2) Gezouten eendenei.
stelde stand te koop waren, werd mij verteld, dat
twee keer per maand een dameskrans bijeenkwam
onder leiding van Mevr. G. v. Abkoude. Dit zijn
ongeveer veertig dames, die elkaar met raad en
daad bijstaan. Het gaat er erg gezellig toe. Eén
van de beste handwerksters, die de mooitse werk
stukken maakt is een dame van over de zeventig.
Ik groeide echt een beetje van trots toen er door
een heer werd gezegd: „Zonder de hulp van de
dames zouden we natuurlijk nooit zo'n groot succes
hebben."
Ieder draagt haar steentje bij en buit haar talenten
zoveel mogelijk uit. Weet U nog wel, dat vroeger
bijna iedere huisvrouw haar spécialité de la maison
had? De een kon van die zalige ananasprol maken,
een ander was dé aangewezen persoon voor spek
koek. Over spekkoek gesproken, ik zag op de
bazaar een paar pracht-exemplaren, die o.a. als
prijs dienden voor een armerikaanse loterij.
Nee, na dit helaas te korte bezoekje aan deze
bazaar zal ik niet zo erg vlug meer zeggen, „Ah,
kan niet ah!"
I. K. S.
HET GEHEIM
„Psst, Tjalie, kom eens hier."
„Ja, wat is er?"
(Geheimzinnig) „Weet je wat Indo betekent?"
„Nou?"
„In Nederland Door Omstandigheden
FATALE UITSPRAAK.
De jeugdige B.B'er, logerend in een der paviljoens
van het onvergetelijk hotel der drie gezusters
SOSELISA (6473) maakt z'n verloving bekend
met een schat van een onderwijzeresje. De dikke
kapitein van Zus tot Zo en Nogwat met z'n mar
tiale snor, die met z'n echtgenote de jongelui zo'n
beetje patroneert, zegt tegen de djongos „Heintjie"
„Lekas ambil angoer poef di roemah saja."
Heintjie, prototype van de vindingrijke Ambonees,
rept zich heen en raadpleegt het zoontje Yippie:
„Sinjo tahoe anggoer poep."
Antw.: „Yippie tahoe."
Heintjie komt bij het dorstige gezelschap terug
met een grote bottel castor-olie.
En wanneer hem aan het verstand wordt gebracht,
wat men bedoelde, roept hij uit: „Oh, Kalau
bagitoe, toehan kaptèn bilang Sampaaani."
Mc.
..Ma! Toekang soto! Roepen, jó!" Als Ma zelf ook
wel trek had en het was begin van de maand, dan
ging dat fijn. Maar zo naar het eind van de maand
als de toekang botol een welkome gast begon te
worden, dan werd de soto natuurlijk afgekamd:
..Bah, wie lust nou kippen van de sluis!"
Klinkt een beetje gek. maar wie wel eens bij een
sluis in lndië heeft staan kijken en tussen het aan
gedreven vuil verdronken kippen heeft gezien, weet
welk afschrikkend beeld werd opgeroepen.
Edoch, de geur opsnuivend van de soto dezer kip
pen. dachten wij alleen maar: „Als soto van
verdronken kippen zó lekker is, laat ons voortaan
voor onze thuisgemaakte soto de kippen óók ver
drinken
(Foto W. Halkema, Diederichslaan 7, Driebergen.
Twee collecties van 10 stuks a f 2,briefkaarten
om ouwe kontjo's mee te verrassen. Giro 67442.)