TOMSON
Deskundige voorlichting Prima snelle service
Sinds 1912 TOMSON Scheveningen
GYMNASTIEK IN SPATHODEA
ONS KERSTNUMMER
„Oude bomen móét je niet verplanten"dat wordt zo gemakkelijk gezégd. Maar als ze tóch worden
verplantwat dan? Dan blijft op zijn minst het vermogen om leed te dragen zonder klagen. De vele
brieven die TONG-TONG van de oudste garde ontvangt, zijn in vergelijking met zovele brieven van
jongeren de opgeruimdste en de moedigste. Petje af voor tempo doeloe!
Donderdag 9 juli 1959 bij tropische hitte gaven Joodse Invaliden een gymnastiekdemonstratie bij de
gerepatrieerden in SPATHODEA te ZEIST.
Het was terlaloe heet toen daar op die donderdag
middag om circa half 4 de eerste groep Joodse
Invaliden, waaronder blinden, doven, luidjes met
armklachten en luidjes met beenklachten van tus
sen 65 en 85 jaar de oefeningen uitvoerden, die
mejuffrouw Rosine van Praag niet alleen door te
zeggen wat ze doen moesten, maar ook door het
zelf voor te doen, aangaf.
Want de doven zouden haar woorden niet verstaan
en de blinden zouden haar bewegingen niet kunnen
zien. Na de groep van de meest gehandicapten
kwam de zogenaamde „balletgroep". Je zou ze de
meest gevorderden kunnen noemen, maar dat is
eigenlijk niet helemaal juist. De naam balletgroep
heeft die tweede groep gekregen door een negentig
jarige, die alleen maar mee wilde doen, wanneer
het niet zulke saaie oefeningen waren!
Het was allemaal begonnen doordat dokter A.
Gorter-Veerkamp velen uit het vooroorlogse
Bandoeng kennen haar vast en zeker had ge
hoord, dat de oudjes in de Joodse Invalide gym
nastiek doen onder leiding van mejuffrouw Ro
sine van Praag; en de hr. de Ruyter de Wildt,
gymleraar in Zeist, en geboren en getogen op een
suikerfabriek op Java zag er ook wat in. Met zijn
tweeën zijn ze eerst naar Amsterdam gegaan om op
de J.I. de kat uit de boom te kijken.
Nou het leek hun wel en ze nodigden mejuffrouw
van Praag met een demonstratieclub uit en Tuan
Allah gaf er zijn zegen aan door te zorgen voor
een tropische hitte.
Nadat de bewoners van de Joodse Invalide hun
beste beentje hadden voorgezet kregen ze iets echt
Indisch te zien, nl. een Tarian Piring dans, uit
gevoerd door een Indonesische dame, die als ver
pleegster op Spathodea gewerkt had.
Eén van de dames van de Joodse Invalide keek me
met tranen in de ogen aan, en maar knikken en wij
zen naar de danseres, ik snapte het wel. Die Jood
se dame heeft in Adek knijp gezeten, haar man
heeft de jappenkampen niet overleefd, maar haar
dochter, getrouwd met een Menangkabauer, woont
nog in Kotta Gedang.
Ja, dat is nu het grappige van die Joodse Invalide,
er wonen Joden uit de hele wereld, Ook uit het
oude Indië. En dat moeten we naar aanleiding van
die gymdemonstratie wel goed voor ogen houden.
De Joden die sedert het begin van de Christelijke
Er schijnt toch wel een losverbondenheid te be-
jaartelling uit hun stamland verdreven zijn, hebben
veel gemeen met de Indische Nederlanders,
staan tussen de Joden en de Indische Nederlanders.
Allebei hebben ze na de oorlog duizenden weesjes,
weduwen en weduwnaars uit de kampen zien ko
men, allebei verdreven volken. Maar de Joden zijn
nu bezig naar huis naar Israël te gaan. Al
leen de sterke Joden kunnen het in Israël uithou
den. De minder validen worden door, met gotong
rojong bijeengebrachte gelden, uitstekend ver
zorgd zoals wij Indischen toch ook kennen de
zorg voor onze oudjes en zieken. Zo lang moge
lijk thuis, maar als het niet anders kan, dan maar
in een huis van liefde.
Zo'n huis is ook Spathodea met die symbolische
naam. Spathodea de eenzame boom, waaronder de
vermoeiden in de schaduw komen uitrusten. Boven-
Het vorige jaar is TONG-TONG met een superieur
Kerstnummer uitgekomen. Een hele reeks promi
nente letterkundigen uit ons oude Indië hielp ons
met uitzonderlijk goede bijdragen, en in de lange
file van mooie kerstnummers in Nederland nam
onze kleine TONG-TONG een eerste plaats in.
Ook vele van onze eenvoudige lezers hebben toen
kerstcopy toegestuurd, zoveel zelfs dat we nu nog
heel wat overgehouden hebben voor het Kerst-
nummer-1959. Maar er is nog te weinig. Daarom
doen we hier een beroep op onze lezers om in het
bijzonder voor ons Kerstnummer nog eens apart
in de pen te willen klimmen.
Het gaat niet per sé om Kérstverhalen, elk goed
kort verhaal, elke goede foto, elk gedicht, is wel
kom. Het hoeft allemaal ook niet per sé heel
schoon en verheven te zijn. Het Kerstfeest is het
feest van de eenvoud; het zullen onze eenvoudige
kerstherinneringen zijn, die straks het meest zullen
aanslaan. Zo n kerstviering diep in de rimboe, op
een schuitje ergens op een verre reede, op een ver
laten wachtpost of ook; ,,zo maar thuis". Of een
andere belevenis, niet met Kerstmis, maar waaruit
toch een geest spreekt van menselijkheid en naas
tenliefde. Ook een opgeruimd en vrolijk verhaal;
het verslag van een verre reis naar Oma; een
kerstgesprek met Holland.
Sinds het vorige jaar is onze lezerskring verdub
beld. Er moeten dus heel wat meer „amateur
letterkundigen" in onze gelederen gekomen zijn.
Het vorige jaar zijn onze beste schrijfsters en
schrijvers ons voorgegaan. Dit keer mogen zij bij
de haard zitten met ónze verhalen!
En wie er misschien nog een prachtig Sinterklaas
verhaal heeft of een verslag van een onvergeeflijke
jaarwisseling, die zet dat maar eens zwart op wit.
20 Oktober moet alles binnen zijn, zodat we met
overleg een brede variatie van belevenissen kunnen
opzetten. Voor onze lezers elders in de wereld
stellen we de inzending nog open tot 10 november.
En nu aan de slag!
in de top van de Spathodea zie je juichend de
oranjerode bloemen. En U weet wat de Zwitserse
psycholoog Dr. Max Lüscher gezegd heeft van de
invloed van kleuren op de mens?
De oranje-mens kent een tevredenheid senang
en vloeit over van liefde; de aanhangers van
rood bezitten een grote innerlijke vitaliteit en een
onblusbare werklust.
Die werklust zal maken dat de gymclub van Spo-
thodea steeds actiever zal worden en wie weet of
we over een jaar niet een stukje mogen schrijven
over de competitie wedstrijd gymnastiek tussen J.I.
Amsterdam en Spathodea-Zeist.
Slamat oudjes, geef de jeugd een voorbeeld!
MIES ROELOFSMA.
Ach, deed Nederland hetzelfde maar voor de
oudjes in Indonesië! Maar die moeten verkomme
ren óf weg!
Vroeger deed BABOE TJOETJI de was, thans biedt
ERRES COMBO
U |een enorme keuze uit meer dan 80 VERSCHILLENDE WASMACHINES van
's werelds beste merken.
Gemakkelijk te bereiken met tram 8 en 11, bus 23 (L), halte Duinstraat
