Europese TONG-TONG in Australië
ATTENTIE! Op vrijdag
5 februari 1960
Doe mee, Pasha's, Sheherazades
Dieven van Bagdad, aan dit
Indisch Carnaval!
Mooie Prijzen voor de drie origineelste
T ON G-TON G-costuums
BRIEF VAN SALLY
In het orgaan van de Federatie van Nederlandse journalisten „De Journalist"
het volgende stukjet
van 24 oktober stond
Australië bezit buiten de eigen krantenwereld een wereldje apart in de, wat men pleegt te noemen
Foreign language newspapers
Dat is nog niet zo'n klein wereldje, want relatief bereiken die enkele bladen in de vreemde taal meer
„foreignersdan de verschillende Australische bladen doen.
Bovendien wordt die vreemde taal gelézen en verstaan, hetgeen niet altijd kan worden gezegd van de
Australische kranten.
Wanneer men bijvoorbeeld eens de driemaal per week verschijnende „La Fiamma" bekijkt, dan blijkt,
dat van begin tot eind dat het huisblad van de Italianen in Australië is. Daar is vrijwel geen woord
Engels bij. De nu 12 jaar bestaande „La Fiamma" bezit de grootste oplage van al die krantjes in de
vreemde taal. Geen wonder, want onder de immigranten nemen de Italianen de belangrijkste plaats in.
Financieel boert die Italiaanse krant blijkbaar niet slecht in Australië. Op haar kosten gaat binnenkort
de beste Italiaanse immigrant-voetballer naar Rome.
Naast de ..La Fiamma" zijn er nog enkele andere kranten en krantjes in de taal van de Italiaanse immi
granten.
De oudste onder de „foreign language newspapers" is de „Le Courrier Australian"welk blad reeds in
1893 door de Fransen in Australië werd gelezen.
De „Hellenic Herald" werd 33 jaar geleden door de hier gevestigde Grieken opgericht. Redacteur Alex
Grivas kan tot de nestor onder de foreign editors" worden gerekend; hij is 70 jaar en kwam 50 jaar
geleden in Australië aan.
In de Duitse taal verschijnen „Neue Welt" en „Der Anker'
„Polish News" is het blad dat door de uit Polen verdrevenen wordt gelezen.
Acht jaar bestaat „Fugetlen Magyarorszag"het „Vrij Hongarije", dat als gevolg van de jongste ge
beurtenissen in Hongarije, hel vorig jaar zijn aantal lezers zag verdubbelen.
Wat onze Nederlandse pers in Australië betreft, is er „De Nieuwe Wereld en neemt de Dutch-
Australian Weekly" de leidende positie in.
Wij tekenen hierbij aan dat de Nederlandse pers in
de achter ons liggende drie jaren wél regelmatig be
langstelling heeft getoond voor hetgeen Hollandse
emigranten elders in de wereld brachten (al ging
daar zelfs de Nederlandse nationaliteit verlóren!),
maar opvallend weinig interesse toont voor hetgeen
de Indischman via TÓNG-TONG te brengen heeft
aan de eigen natie!
Verder noteren wij, dat andere volksgroepen blijk
baar wél trots zijn op eigen waarden en die wél wil
len laten voortleven en wél eensgezind zijn en niet
eindeloos twisten over emigratie en dialect en histo
rie, enz. enz. enz.
Opmerkelijk is verder dat deze blaadjes vaak ont
stonden uit héél eenvoudige groepen (handwerks
lieden, boeren, „avonturiers") en dat in Nederland
zelfs de „elite" uit het oude Indië zich op een on
verklaarbare wijze uit het maatschappelijke leven
terugtrekt.
Men zegt: dit verandert wel. Maar is dat wel zo? De
Indische burgerij in Nederland dateert al vanaf het
jaar 1900 met een aantal van 20.000 zielen, thans
toegenomen tot een paar honderdduizend. Van de
ze groep zei dr. van Mansvelt al, dat het een bijzon
der intelligente groep was: „Indië decapiteert zich
zelf!" (de hoofdambtenaren en de geslaagde handel
en industrie vestigden zich definitief in Nederland).
Van deze groep is nooit iets uitgegaan, maar ook
„geassimileerd" in het Nederlandse maatschappe
lijke en culturele leven is die gerepatrieerde
(Helaas alle zaterdagen tot juni bezet)
Groot Oosters Gecostumeerd Bal
in de Haagse Dierentuin
Indischman niet. Hoogstens als lid (contributie-beta
ler sadja) van een bestaande vereniging of groep.
Maar nergens heeft zich een figuur of figuren-groep
gemanifesteerd, waarvan men zeggen kon: „HA! Dat
is de Indische geest!"
En hij bestaat, lezers, hij bestaat! Maar te deksel,
waarom wordt hij toch niet wakker? Met dezelfde
„tenaga" van toen, in De Gordel van Smaragd,
had nu al een ton op tafel kunnen liggen, maar mijn
God, een handvol honderdjes hebben we nu maar
(en van relatief kleine burgers); waar is dat
adembenemende Toewan-Besar-gebaar van vroe
ger? Pah, we schijnen werkelijk de verkeerde kant
op te assimileren. Naar het benauwde zaterdagse
dubbeltje in de collectebus, het „geen geld!" en „geen
tijd" en „foordebuibinnesijnEn als onze kinde
ren en kindskinderen verregenen in die bui, sobats
uit het oude Indië, wat dan? Hebben we daarvoor
geleefd? Zijn we zó Nederlander geweest? Zó Euro
peaan?
Overal elders in de wereld heb je dappere kleine
groepjes „displaced persons", die net als wij slacht
offer zijn van twee wereldoorlogen en van slapheid
en verraad, maar die kleine groepjes durven ZICH
ZELF te zijn Om zo de nieuwe gistccllen te worden
van de Nieuwe Wereld.
Met ons sterft Tropisch Nederland als een zucht.
En kanker niet op Holland.
WIJ, WIJ, WIJ!!!
T. R.
Kijk. dit zijn de displaced persons" in Australië, die al die krantjes opzetten: links een man uit Malta,
nu suikerrietbouwer, midden: wegwerker, rechts driller. Van deze mensen vertelt „Time" (waaraan wij
de foto's ontleenden„the overall impact of these ambitious immigrants forces the Old Australians to
hump harder!" Als men bovendien nog weet dat over het algemeen deze Nieuwe Australiërs nogal
„zuur" bejegend worden, dan moeten wij wel toege ven: zij zijn van een beter soort dan wij met ons
eeuwige gejeremineer over vergeten maar" en „assimilatie"!
Van een jonge dame ontvingen we een aardige
brief, waaruit we enkele passages aanhalen.
Beste Oom Tjalie,
Ik vind de Tong Tong een heel erg leuk blad.
Papa leest ons altijd voor van Si Bentiet en zo.
Vorige keer had Papa ons voorgelezen van Njonja
Besar. Ik vind 't echt erg leuk. Elke zaterdag gaat
Papa ons vertellen over de tijd toen hij nog klein
was. En dan gaat hij echt Indisch praten. Dat vind
ik juist zo leuk. Want dit kan ie niet meer
Hoewel ik uit Indië kom, en ik tot mijn vijfde jaar
nog veel Indisch heb gesproken, niet zo goed als
Si Bentiet, heb ik voor Taal een 9 en de juffrouw
vindt, dat ik mijn Nederlands heel goed spreek
Sally von Kriegenbergh.
Sally is nu net tien jaar geworden zoals ze ons in
haar brief toevertrouwde.
We horen zo vaak: Vergeet toch maar liever, het
is nu toch immers allemaal voorbij. Maar vindt U
ook niet dat de vader van Sally dé oplossing heeft
gevonden om zijn kinderen liefde voor ons land van
herkomst bij te brengen?
Het zal onze Sally geen kwaad doen en we hopen,
dat ze nog lang een negen voor haar taal mag
hebben.
IDA.
EEN DOLLE HOND
Wij woonden in Batavia en mijn Oma in Bogor. En
in de vakantie gingen we daar altijd logeren. Dat
vonden we natuurlijk erg fijn. Want Oma was al
tijd erg lief voor ons en 't was daar ook niet zo
warm als in Batavia. Ook hoefden we daar niet on
der een klamboe te slapen. Achter Oma's huis wa
ren sawah's en daar speelden wij heel graag. Het
was daar zö rustig dat Oma ons (mijn zusje Ma
rijke en ik) vaak alleen 't veld op stuurde. We
moesten alleen oppassen voor abangs met lange
haren en voor hongerige loslopende honden. Op
een dag toen wij op de sawah's nog aan het spelen
waren kwam een hond in onze buurt. Ik zei niets
meer pakte Marijke bij de hand en rende al achter
om kijkend naar huis. De hond liep ons achterna.
Hè, hè we waren thuis. Oma had thuis ook een
hond. Toen Tekkie ons zag, met de vreemde hond
achter ons aan, kwam hij ons meteen te hulp.
Het werd een hele vechtpartij. Tenslotte werd Tek
kie in zijn snuit gebeten. Omdat de vreemde hond
zo raar deed belde Oma vlug de politie op. Die
kwam meteen. De agenten hadden geweren bij
zich. Ze slopen heel voorzichtig achter een van
de bomen. Toen schoten ze. Ik sloot mijn ogen.
Ik hoorde twee schoten en toen was de dolle hond
dood. Hij werd bij zijn vier poten gepakt en in de
bagagebak van de politieauto gestopt. Ik vind
dit zo'n enge geschiedenis dat ik er nog vaak aan
terugdenk. Oma liet Tekkie naar de veeartsenij
brengen waar we hem geregeld bezochten. Wat wa
ren we blij toen Tekkie na een paar weken weer
thuis kwam; hij was een goede waakhond. Jam
mer dat er hier geen sawah's zijn en geduldige ber
gen zijn, maar aan de andere kant ben ik blij dat
in Nederland geen dolle honden vrij rond lopen.
SALLY von KRIEGENBERGH
10 jaar)
