TOMSON
TOMSON
REGEN
Deskundige voorlichting Prima snelle service
Sinds 1912
Scheveningen
UTRECHT
Anak Betawi
9
Bezoekt de Pasar malem 1960.
Op 28 en 29 april van 11 uur v.m. tot
11 uur n.m. Grote Indische bazaar ten
bate van het werk onder de gerepatrieerden
in de zalen van:
„WILDSCHUT"
Kromme Nieuwe Gracht 48, Utrecht.
Buslijnen 1, 2, 3, 4, 8 en 9. Parkeergelegen
heid: Janskerkhof en omgeving Esplanade.
Komt Allen!!!!
Tjalie ik ben in zekere zin ook Anak Betawi. Ope
reerde er vanuit de ouderlijke woning in Gang
Pasar Baroe, Goenoeng Sahari en later „in de kos^
op Kramat, rookte stiekeme Djatiroengo's in 't
fietsenhok van de P.H.S. met djago's als Vic Ger-
sen, Wim van Olden, Dicky Noordhoorn, Fred
dy de Graaf, Paul Overbeek Bloem, Lou Lioni (The
famous „Black and White Club") en de lange van
Rijn, de droogkomiek en de ergernis van Directeur
en leraren.
Geschiedenisleraar Koppejan roept onder de les
van Rijn tot de orde, die een Duitse thema aan het
gaplakken is: „Van Rijn! „Hallo Jan is het
fiere antwoord, welke woorden worden gevolg
door luid kuchten om 't abrupte te verdoezelen. En
als de leraar te veel kankerde naar van Rijn s zin,
volgde een kwasie verontwaardigd: „eh-eh, nanti
goea timpoek spatoe".
Van Rijn woonde toen, meen ik, aan de Defensie-
lijn v. d. Bosch, in welke stadsbuurt ook Hans
van de Wall (Victor Ido) woonde. Deze schrijver,
muziek- en toneelrecensent, met z'n keurige baard,
zagen wij P.H.S.ers ook vaak voorbijlopen op weg
naar de Willemskerk, waaraan hij als organist was
verbonden.
Tjalie, moet ik nog vertellen dat we s avonds vaak
smulden van „Mie-kampong" aan de stalletjes bij
de kruising van de Electrische Tram op Kramat
(Mie met taugé, een stuk hard gekookt ei en een
kroepoek blindjoe, alles met een pittig sausje over
goten en in een formidabele boengkoes verpakt,
waarin ook een flink stuk tjoemi-tjoemi. Dat we
onze artistieke haardos lieten fatsoeneren bij Ka-
neko, ons model lakschoenen lieten aanmeten bij
Sapi-ie, nabij de Sluisbrug, ergens op Pasar Baroe
Oost; dat we gramofoonplaten kochten „terbikin
oleh Tio Tek Hong. Batavia". (Weet je nog wel?)
en dat ik voorts als verpersoonlijking van de on
schuld drie keer in de lange rij stond voor Elite om
de film „Reine Liefde" te zien en daverende emo
ties beleefde bij de serie films, (the Double-Cross
Mysterie-Blue Bird film) in de bios op Sawah
Besar?.
JAN v. d. SCHALK.
Meermalen hoor je zeggen: „Wij mensen van de zon voelen zich niet thuis in dit bewolkte, nevelige,
kille land". Hoe vreemd het ook moge klinken, meer nog dan de zon mis ik hier de regen.
Hoe vaak heb ik vroeger in Indië niet de zon er
gens anders gewenst als ik 's middags van school
naar huis fietste en je de hitte zag trillen boven
het kokend hete asfalt. Als je daar s middags tus
sen twee en vier met je „blote poten overheen
probeerde te lopen, was je wel vreemd aan het
tandakken, omdat de hitte door de dikke eeltlaag
van je voetzolen heendrong en je het gevoel had
of je op een gloeiende ijzeren plaat liep. Ook later,
toen ik al „oud" was, en me voor een of ander
feest opdofte, was het een ramp, als je de zweet
druppels beekjes voelde trekken door je zo zorg
vuldig aangebrachte make up. Vaak heb ik toen
zon en warmte verwenst.
Regen daarentegen was altijd leuk, bracht meestal
een geweldige verademing.
Wat heb ik niet vaak als kind poedelnaakt rond
gedanst in zo'n lekkere plensbui, en later, toen ik
er niet meer de leeftijd voor had, de kinderen be
nijd, die ik het zag doen!
Daar was dat jochie, dat onder de pantjoeran
stond, z'n dikke buikje extra vooruit om te pro
beren de waterstraal precies op z'n navel te laten
kletsen. Met wat voor aandacht en zorgvuldige
berekening schoof hij voorzichtig voor en achter
uit om dit doel te bereiken. En dat andere kind,
dat daar stond met het hoofd in de nek, de mond
wijd open om de regen niet alleen uitwendig, maar
ook inwendig te beleven. Dat meiske, dat gehurkt,
aandachtig zat te kijken hoe de dikke druppels
putjes in de grond maakten terwijl ze telkens haar
natte haren van haar snuitje weg moest vegen.
Handel in vuilnis. In Djakarta wisten de vuilnis-
bakkenschuimers de opkopers wel te vinden van
gladgestreken papierproppen, blikjes of blikkrul-
len, snijsel, enz. enz. Het wordt bij katis en krand-
jangs gemeten en dan gaat het naar speelgoed
fabrikanten toe, die meestal in de kampong ver
buiten de stad wonen waar werkkrachten goed
koop, ijverig, welgemoed en politiek ongeorgani
seerd zijn. En het komt allemaal terug als molen
tjes rateltjesmaskers, enz. enz.
Even zo vaak als ik het mijn moeder heb gevraagd
vroegen later mijn kinderen mij: „Mam, mag ik in
de regen baaien?
Soms, als er hier zo'n pikzwarte lucht traag komt
aandrijven wil het wel gebeuren dat ik blij denk:
„Ha! regen", maar och, negen van de tien keer is
het een nare koude motregen die je doet verstenen
tot in het merg van je botten.
Als ik nog terugdenk aan mijn blijde regenfestijnen!
"Wat hoopte ik niet, dat het, juist als ik school
moest, zou regenen. Ik zorgde dan wel, dat ik
kletsnat aankwam. Dan werd je weer naar huis
gestuurd om droog goed aan te trekken.
En als je naar huis moest om 11 uur, stond de
kebon of baboe je op te wachten met een cape
en een Chinese pajong van geolied papier, die ik
zo verrukkelijk vond ruiken. Kousen en schoenen
waren in een wip uit, baboe kon ze dragen en
zonder „wat of wat", liep je ondanks alle protes
ten juichend de regen in, en sprong in een grote
plas, zodat het modderwater je om de oren spatte.
Baboe zuchtte dan gelaten. Nah, de non was nou
toch al nat. Njonja zou wel brommen, maar dat
moest dan maar. Ik hoor haar nóg in gebrekkig
Hollands zeggen: „Ah, niet doén non ah, mammie
bös nanti".
Ook kon ik met een zeker welbehagen mijn voeten
in de warme modder drukken die zij-zacht tussen
m'n gespreide tenen opwelde, net gesmolten cho
cola!
Wat rook het lekker naar vochtige aarde als de
eerste bui gevallen was na de martelend hete ken
tering en hoe adembenemend mooi, was een bui
die je in de verte aan zag komen stormen.
Vaak heb ik aan het strand gestaan Makas
ser lag vlak aan zee om te kijken naar die
loodgrijze muur die snel nader kwam. Daar hoorde
je de regen al, als klein hard hollende voetjes
pletsend op een tegelvloer. Het was of de golven
zich wat minder hoog en arrogant tegen de strand-
muur opwierpen, verbaasd over het harde pak-
slaag dat ze kregen en dan was je ineens dóór en
dóórnat.
Langzaam liep ik dan naar huis, nam een bad
en dook m'n bed in. Zo heerlijk en rustig als toen
heb ik niet meer geslapen, verbeeld ik mij.
Altijd heb ik van de regen gehouden. Ik herinner
me nog, dat ik als kind van zeven jaar, na het
verlof van m'n ouders, afscheid kwam nemen van
mijn Hollandse schooljuffrouw.
Ze vroeg me: „Vind je leuk, dat je weer teruggaat?"
Ik zei gedecideerd „Ja".
„Waarom?' wilde ze weten.
„Het régent daar", was mijn verrukte antwoord.
I. K. S.
Vroeger deed BABOE TJOETJI de was, thans biedt
U een enorme keuze uit meer dan 80 VERSCHILLENDE WASMACHINES van
'j werelds beste merken.
mres combo Zeesluisweg 22-30 - Telefoon 55.08.00
Gemakkelijk te bereiken met tram 8 en 11, bus 23 (L), halte Duinstraat